Osorkon Starszy

Osorkon Starszy
	władca starożytnego Egiptu
Okres	od 985 p.n.e.; do 979 p.n.e.
	Dane biograficzne
Dynastia	XXI dynastia
Ojciec	Szeszonk
Matka	Mehitusechet
Rodzeństwo	Nimlot

Osorkon lub Osorkon Starszy – faraon, władca starożytnego Egiptu z XXI dynastii z czasów Trzeciego Okresu Przejściowego^[1]. Panował prawdopodobnie w latach 992–985 p.n.e.^[1] Syn Szeszonka – wodza Ma i Mehitusechet. Pochodził z rodu wodzów plemion libijskich, osiadłych na terenach Delty po okresie wojen z czasów Ramzesa III. Był pierwszym Libijczykiem na tronie egipskim. Według Manethona panował sześć lat jako Król Górnego i Dolnego Egiptu – Osochor. Jego młodszy brat Nimlot, będąc ojcem Szeszonka, późniejszego Szeszonka I dał początek XXII dynastii libijskiej.

Po zakończeniu wojen z plemionami libijskimi, nie mogąc całkowicie wygnać ich z terenów Delty, Ramzes III wyraził zgodę na częściowe osiedlenie się Libijczyków w północnym Egipcie. Z biegiem czasu ludność ta doskonale zasymilowała się z rdzenną ludnością egipską, przejmując ich zwyczaje i religię. Z czasem ludność libijska zajęła głównie miejsce w armii egipskiej, tworząc jej trzon, zwiększając w ten sposób swoje znaczenie i bogactwo. Pod koniec panowania Amenemope i zaraz po jego śmierci wybuchły w północnym Egipcie niepokoje o podłożu narodowościowym i społecznym. Cała społeczność libijska w dążeniu do władzy poparła swego rodaka Osorkona. Na południu poparcie kapłanów Amona uzyskał prawowity następca Amenemope – jego syn Siamon. Jednakże wobec znaczenia i liczebności Libijczyków, kapłani Amona zmuszeni byli do rezygnacji ze swych dążeń.

W czasie rządów Osorkona w całym Egipcie panował chaos. Doszło na masową skalę do rabunków królewskich nekropolii. Celem rabusiów po raz kolejny stała się Dolina Królów. Wywleczono i obrabowano mumie królów niedawno ponownie zabandażowanych i pochowanych. Doszło także do rabunków w królewskiej nekropolii w Tanis, gdzie naruszono grobowiec zaledwie kilka lat wcześniej pochowanego Psusennesa I. Po kilku latach chaosu, rabunków i starć zbrojnych sytuacja stopniowo unormowała się. Libijczycy wycofali się do swych siedzib zapewne w wyniku porozumienia, jakie musiało zostać zawarte. Być może była to ugoda, gwarantująca w przyszłości sukcesję Libijczykowi. Wobec takiej sytuacji, po ustaniu niepokojów władzę objął Siamon.

Tytulatura

Królewski Protokół

prenomen lub imię tronowe:

trl.: Aa-cheper-Re Setepen-Re

tłum.: Oby-wielkie-były-przejawy-Re
Wybrany-przez-Re

nomen lub imię rodowe:

trl.: Osorkon

tłum.: Osorkon

Przypisy

↑ ^a ^b Richard J.R.J. Long Richard J.R.J., The Excavations at Mut al-Kharab II: The Third Intermediate Period in the Western Desert of Egypt, Oxbow Books, 3 grudnia 2021, s. 8, ISBN 978-1-78925-716-8 [dostęp 2023-06-29] (ang.).

Bibliografia

NicolasN. Grimal NicolasN., Dzieje starożytnego Egiptu, AdamA. Łukaszewicz (tłum.), Warszawa: PIW, 2004, ISBN 83-06-02917-8, OCLC 749417518 .
BogusławB. Kwiatkowski BogusławB., Poczet faraonów, Warszawa: Iskry, 2002, ISBN 83-207-1677-2, OCLC 830308044 .
Schneider Th. – Leksykon faraonów, PWN, Kraków-Warszawa 2001, ISBN 83-01-13479-8.
Jacq Ch. – Podróż po Egipcie faraonów, Świat Książki, Warszawa 2004, ISBN 83-7391-131-6 Nr 4380.
Jacq Ch. – Sekrety Egiptu faraonów, Świat Książki, Warszawa 2006, ISBN 83-7391-760-8 Nr 5023.

[:0-1] Richard J.R.J. Long Richard J.R.J., The Excavations at Mut al-Kharab II: The Third Intermediate Period in the Western Desert of Egypt, Oxbow Books, 3 grudnia 2021, s. 8, ISBN 978-1-78925-716-8 [dostęp 2023-06-29] (ang.).

[1]