Przejdź do zawartości

Osorkon III

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Osorkon III
ilustracja
władca starożytnego Egiptu
Okres

od pomiędzy 790 a 787 p.n.e.

Dane biograficzne
Dynastia

XXIII dynastia

Ojciec

Szeszonk IV (?)

Matka

Karoma IV (?)

Żona

Tentsai,
Karoaczet

Dzieci

z Tentsai:
Takelot III,
Rudżamon;
z Karoaczet:
Szepenupet I

Osorkon IIIfaraon, władca starożytnego Egiptu z XXIII dynastii libijskiej, z czasów Trzeciego Okresu Przejściowego. Był prawdopodobnie synem Szeszonka IV i Karomy IV.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Prawdopodobnie przed osiągnięciem władzy królewskiej, przez około 10 lat pełnił funkcję wielkiego kapłana Amona. Świadczyć może o tym zapis na steli, odkrytej 1982 roku w Akoris, na której Osorkon nazwany jest arcykapłanem Amona. Początek jego panowania, według różnych ocen, datuje się na lata pomiędzy 790 p.n.e., a 787 p.n.e. Trudność z jego ustaleniem komplikuje fakt, że Osorkon po pokonaniu rywali i opanowaniu Teb, nie od razu ogłosił się faraonem. Uczynił to dopiero po ostatecznym pokonaniu stronników Padibasteta, datując ten fakt na 39. rok panowania Szeszonka III. Jego pierwszą żoną została Tentsai, ze związku z którą narodzili się dwaj jego synowie, kolejni następcy: Takelot III i Rudżamon. Druga jego żona - Karoaczet była natomiast matką Szepenupet I, która w przyszłości została boską małżonką Amona. Jego władzę w Leontopolis uznawali, sąsiadujący wodzowie Ma z Mendes. W Herakleopolis po usunięciu władców, spowinowaconych z XXII dynastią, panujących w czasach Szeszonka V zapewne z jego nadania, osadził Osorkon swego syna Takelota, który oprócz władzy świeckiej, sprawował również funkcję arcykapłana Amona. W Hermopolis, również za sprawą Osorkona, władzę objął Nimlot.

Jedną z bardziej znaczących budowli wzniesionych przez Osorkona jest kaplica Ozyrysa - Pana Wieczności (egip. Heka-dżed) zbudowana w Karnaku, jak się wydaje pod znaczącym wpływem córki Szepenupet I, która w tym czasie sprawowała już funkcję Boskiej małżonki Amona, a w czasach syna i następcy Osorkona - Takelota III dzieliła z nim faktyczną władzę królewską w Tebaidzie.

Około roku 765/764 p.n.e. Osorkon powołał do współrządów swego syna Takelota. Była to ostatnia, poświadczona koregencja w dziejach starożytnego Egiptu, rządzonego przez władców pochodzenia rdzennie egipskiego oraz władców wywodzących się z terenów odwiecznie wchodzących w skład państwa faraonów .

Osorkon III zmarł prawdopodobnie w wieku przekraczającym osiemdziesiąt lat, a miejsca jego pochówku oraz mumii, jak dotąd nie udało się odnaleźć.

Tytulatura

[edytuj | edytuj kod]
Królewski Protokół
serech lub Horusowe:
G5
E2
D40
N28G17R19
trl.: kꜢ-nḫt ḫꜤi-m.wꜢst[1] (Ka-nechat-chaem-Uaset)
tłum.: Byk potężny koronowany w Tebach[potrzebny przypis]
prenomen lub imię tronowe:
M23
X1
L2
X1
N5F12C10M17Y5
N35
U21
N35
trl.: wsr-mꜢꜤt-rꜤ stp.n-imn[1] (User Maat Re Setepen Amon[2][3])
tłum.: Bogaty w Maat, Re; Wybrany Przez Amona[3]
nomen lub imię rodowe:
G39N5
M17Y5
N35
U6H8Z1Q1V4Aa18M17D21
V31
N35
trl.: wsrkn zꜢ-Ꜣst mri-imn[1] (Osorkon-Siiset-Meri-Amon[3])
tłum.: Osorkon, syn Izydy, ukochany przez Amona[3]

Poza wymienionymi znane są także inne imiona Osorkona, jak również warianty zapisu nomen i prenomen[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Peter Lundström, Osorkon III in hieroglyphics [online], Pharaoh.se [dostęp 2023-06-03] (ang.).
  2. Bogusław Kwiatkowski, Poczet faraonów. Życie. Legenda. Odkrycia, wyd. 2, Iskry, 2021, s. 739, ISBN 978-83-244-1042-2.
  3. a b c d Egipt Starożytny - XXIII Dynastia [online], www.narmer.pl [dostęp 2023-06-03].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Nicolas Grimal, Dzieje starożytnego Egiptu, Adam Łukaszewicz (tłum.), Warszawa: PIW, 2004, ISBN 83-06-02917-8, OCLC 749417518.
  • Bogusław Kwiatkowski, Poczet faraonów, Warszawa: Iskry, 2002, ISBN 83-207-1677-2, OCLC 830308044.