Osiek nad Wisłą

Osiek nad Wisłą
	wieś
	; Kościół w Osieku
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	toruński
Gmina	Obrowo
Liczba ludności (2022)	2189
Strefa numeracyjna	56
Kod pocztowy	87-125
Tablice rejestracyjne	CTR
SIMC	0847587
	Położenie na mapie gminy Obrowo Osiek nad Wisłą
	Położenie na mapie Polski Osiek nad Wisłą
	Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Osiek nad Wisłą
	Położenie na mapie powiatu toruńskiego Osiek nad Wisłą
	52°55′38″N 18°48′19″E/52,927222 18,805278
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Osiek nad Wisłą^[4] – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Obrowo. Wieś położona w Kotlinie Toruńskiej.

Integralne części wsi Osiek nad Wisłą^[5]^[6]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0847593	Jesionek	część wsi
0847601	Józefowo	część wsi
0847618	Siciny	część wsi

Historia

Początkowo osada nosiła nazwę Osieczek, następnie Osiek nad Wisłą dla odróżnienia od innych miejscowości o tej samej popularnej wówczas nazwie. Pierwotnie terminem Osiek określano warownię leśną z nagromadzonych i pospajanych pni drzewnych.

Miejscowość została wymieniona po raz pierwszy w 1388 roku, kiedy to biskup płocki Ścibor dokonał erekcji tutejszej parafii. W połowie XVI w. wieś była własnością szlachecką Mikołaja i Pawła Nałęczów. Pod koniec XVI w. należała do J. Łążyńskiego, S. Łosia i W. Nałęcza. W 1729 roku dziedzicami majątku osieckiego byli Albin i Andrzej Kowalewscy, a w 1746 r. należała do Mikołaja Kowalewskiego. W dniach 16–20 lipca 1831 r. Osiek był widownią przeprawy przez Wisłę armii rosyjskiej pod wodzą feldmarszałka Iwana Paskiewicza. Zostały wtedy zbudowane 3 mosty na rzece, po których przeszło wojsko liczące ponad 50 000 żołnierzy i ponad 300 dział. Mieszkańcy Osieka brali udział w powstaniu styczniowym w 1863 r. pod dowództwem ówczesnych dziedziców Kowalewskich. Wskutek represji popowstaniowych władze zaboru rosyjskiego zlikwidowały Urząd Gminy w Osieku, przenosząc siedzibę władz do Obrowa.

W połowie XIX w. ówczesny właściciel Osieka prowadził eksploatację torfu na potrzeby warzelni soli w Ciechocinku.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa toruńskiego.

1 stycznia 2014 nastąpiła zmiana nazwy urzędowej miejscowości z Osiek na Osiek nad Wisłą^[4].

W latach 1954-1972 wieś była siedzibą gromady Osiek nad Wisłą.

Zabytki

W Osieku znajduje się kościół parafialny pw. Najświętszego Serca Jezusa zbudowany w latach 1927–1930, w miejscu poprzedniego wzniesionego z drewna na początku XVIII w., obok kościoła dzwonnica z 1930 r. Na cmentarzu przykościelnym stoi żeliwny krzyż z inskrypcją, poświęcony dobrodziejom kościoła osieckiego – Kowalewskim. Ponadto kilka zabytkowych chat z połowy XIX w. o konstrukcji zrębowej lub sumikowo–łątkowej.

Kultura

W miejscowości znajduje się Izba Regionalna ze zbiorami kultury i sztuki ludowej związanej z Osiekiem i najbliższą okolicą, posiadająca m.in. rzeźby Józefa Kamińskiego (1913–1997), wyroby wikliniarskie, kowalskie oraz obrusy i serwety. Osieckie Stowarzyszenie Kultury Ludowej, zrzeszające przedstawicieli sztuki ludowej działa od 1979 r. Przez wiele lat prowadził je Michał Kokot, wybitny fotograf i artysta związany z Osiekiem.

Walory przyrodnicze Osieka wiążą się z jego położeniem w dużym kompleksie leśnym oraz bliskością dwóch jezior (Jezioro Osiek i Jezioro Dzikowo). Kolejnym niewątpliwym walorem jest lokalizacja miejscowości w Kotlinie Toruńskiej, w wyjątkowym obszarze pod względem przyrodniczo-krajobrazowym.

Zobacz też

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 94283
↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., lipiec 2015, s. 878 [zarchiwizowane 2015-09-10] .
↑ ^a ^b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2013 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz ustalenia nazwy obiektu fizjograficznego (Dz.U. z 2013 r. poz. 1629)
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ GUS. Rejestr TERYT

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 94283

[2] NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., lipiec 2015, s. 878 [zarchiwizowane 2015-09-10] .

[zm-4] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2013 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz ustalenia nazwy obiektu fizjograficznego (Dz.U. z 2013 r. poz. 1629)

[R2013-5] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[teryt-6] GUS. Rejestr TERYT

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

Wsie	Brzozówka Dobrzejewice Dzikowo Głogowo Kawęczyn Kazimierzewo Kolonia Obrowska Krzykomy Kuźniki Łążyn Łążynek Łęg-Osiek Obory Obrowo Osiek nad Wisłą Sąsieczno Silno Skrzypkowo Smogorzewiec Stajenczynki Szembekowo Władysławowo Zawały Zębowo Zębówiec
Integralne części wsi	Antoniewo Bartoszewo Chrapy Dominikowo Jesionek Józefowo Kawęczyn-Nowy Świat Kolankowo Kolonia Zębowska Lelitowo Lipowiec Miszek Mogiłki Nowy Świat Olszówka Opalenica Piaski Plebanka Pod Łążynek Pustynia Romanowo Siciny Wrotynia Wylwaga Żeleźniki