Sklerorzechówka wiązkowa
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
sklerorzechówka wiązkowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Sclerencoelia fascicularis (Alb. & Schwein.) Pärtel & Baral Fungal Diversity 82(1): 197 (2016) | |
Sklerorzechówka wiązkowa (Sclerencoelia fascicularis (Alb. & Schwein.) Pärtel & Baral) – gatunek grzybów z rodziny twardnicowatych (Sclerencoeliaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Sclerencoelia, Sclerotiniaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisali go w 1805 r. Johannes Baptista von Albertini i Lewis David von Schweinitz, nadając mu nazwę Peziza fascicularis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu w 2016 r. Kadri Pärtel i Hans Otto Baral, przenosząc go do rodzaju Sclerencoelia[1]. Ma kilkanaście synonimów. Niektóre z nich[2]:
- Encoelia populnea (Pers.) J. Schröt. 1893
- Phibalis fascicularis (Alb. & Schwein.) Wallr. 1833
Polską nazwę zarekomendowała Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów przy Polskim Towarzystwie Mykologicznym w 2021 r.[3]
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Nie tworzy podkładek. Askokarp typu apotecjum o średnicy 2–3 (–4) mm, wyrastający grupkami z kory drzew. Początkowo jest zamknięty, później otwiera się w nierówne krążkowe struktury pozbawione trzonu. Powierzchnia zewnętrzna skórzasta i czasami niewyraźnie prążkowana, w stanie wilgotnym ciemnobrązowa, w stanie suchym żółtobrązowa z poszarpanym bladokremowym lub białym brzegiem. Parafizy nitkowate, o średnicy ok. 4 µm z maczugowatymi wierzchołkami z jasnobrązową inkrustacją. Worki 75–80 × 8–9 µm, cylindryczno-maczugowate, dość grubościenne, ale nie rozszczepione, z zaokrąglonym lub prawie ściętym wierzchołkiem, 8-zarodnikowe. Askospory w dolnej części worka w jednym rzędzie, w górnej części dwurzędowe, 12–15 × 3–3,5 µm, allantoidalne lub rzadko elipsoidalne, szkliste, bezprzegrodowe, z kulistym ciałkiem refrakcyjnym na każdym biegunie, bez galaretowatej otoczki i przydatków[4].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Sklerorzechówka wiązkowa występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji. W Europie jest szeroko rozprzestrzeniona[5]. W Polsce podano wiele stanowisk[6], a najbardziej aktualne podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].
Nadrzewny grzyb saprotroficzny, w Polsce notowany na martwych pniach i gałęziach drzew liściastych[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-04-16] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2024-04-16] (ang.).
- ↑ Rekomendacja nr 2/2021 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online] [dostęp 2024-04-16].
- ↑ Sclerencoelia fascicularis [online], Fungi of Great Britain and Ireland [dostęp 2024-04-17].
- ↑ Występowanie Sclerencoelia fascicularis na świecie (mapa) [online] [dostęp 2024-04-16] (ang.).
- ↑ Taksony z referencjami w bibliografii grzybowej [online], grzyby.pl [dostęp 2024-04-16] (pol.).
- ↑ a b Aktualne stanowiska Sclerencoelia fascicularis w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2024-04-16] (pol.).