Order Zasługi Świętego Michała

Order Zasługi św. Michała
	; Awers II Klasy
	; Awers IV Klasy z Koroną
	; Rewers IV Klasy z Koroną
	; Gwiazda
	; Baretka orderu
	; Baretka krzyża
	; Baretka medalu
Ustanowiono	29 września 1693
Wycofano	1918
Powyżej	Order Zasługi Korony
Poniżej	Order Zasługi Wojskowej
	Multimedia w Wikimedia Commons

Order Zasługi Świętego Michała (niem. Verdienstorden vom Heiligen Michael)^[1] – order rycerski Elektoratu Bawarii, a później Królestwa Bawarii, nadawany od 1693 do 1918.

Historia

Order ustanowił 29 września 1693 ks. bawarski abp. Józef Klemens pod nazwą Order Świętego Michała. Odziedziczony przez Elektorów Bawarii nadawany był przez Maksymiliana III Józefa pod nazwą Order Rycerski Świętego Archanioła Michała (Ritterorden des Heiligen Erzengels Michael)^[2]. Przeznaczony był dla reprezentantów szlachty, których obowiązkiem była obrona wiary katolickiej poprzez modlitwę i sakramety oraz wsparcie finansowe. W 1777 Karol IV Teodor przekazał prawa do tytułu wielkiego mistrza orderu swojemu bratankowi Palatynowi Dwóch Mostów ks. Karolowi II Augustowi^[3]. Po sekularyzacji i mediatyzacji w 1803 order został przejęty przez króla Bawarii Maksymiliana I Józefa w 1808^[4] i zatwierdzony w 1812. Odtąd bawarski król sprawował funkcję jego suwerena, a wielkim mistrzem mianowano któregoś z książąt bawarskich^[3] np. w 1819 ósmym wielkim mistrzem był Wilhelm Wittelsbach^[4]^[5]. Po jego śmieci, król Ludwik I dekretem z 16 lutego 1837 przekształcił odznaczenie w order zasługi zmieniając jego nazwę na Order Zasługi Świętego Michała, przejmując tytuł wielkiego mistrza, liberalizując zasady nadawania (każdy mógł zostać odznaczony, niezależnie od wiary czy narodowości) i ustalając limity odznaczonych dla poszczególnych klas (24 Krzyże Wielkie, 40 Komandorów i 300 Kawalerów)^[6].

Order podzielono początkowo na trzy, a później na pięć klas:

Krzyż Wieki (Großkreuz),
Wielki Komandor (Großkomtur) – od 24 czerwca 1855,
Komandor (Komtur),
Kawaler (Ritter),
Kawaler II klasy (Ritter II. Klasse) – od 24 czerwca 1855^[7]^[8].

Nowe nazwy dla klas wprowadzono w 1887, dodano kilka nowych klas m.in. w 1910. Ostatecznie z końcem monarchia w 1918 order był podzielony na:

Krzyż Wieki (Großkreuz),
I Klasa (I. Klasse),
II Klasa z Gwiazdą (II. Klasse mit Stern)
II Klasa (II. Klasse),
Krzyż Honorowy (Ehrenkreuz),
III Klasa (III. Klasse),
IV Klasa z Koroną (IV. Klasse mit Krone),
IV Klasa (IV. Klasse),

oraz

Krzyż Zasługi z Koroną (Verdienstkreuz mit Krone),
Krzyż Zasługi (Verdienstkreuz),
Srebrny Medal Zasługi (Silberne Verdienstmedaille),
Brązowy Medal Zasługi (Bronzene Verdienstmedaille)^[9]^[10].

Konstytucja weimarska z 11 sierpnia 1919 w artykule 109 pkt 4 i 5 zniosła możliwość nadawania orderów i odznaczeń państwowych, a jednocześnie zabraniała obywatelom Niemiec przyjmowania jakichkolwiek tytułów i orderów obcych rządów^[11].

Odznaczeni

Z tym tematem związana jest kategoria: Odznaczeni Orderem Zasługi Świętego Michała (Bawaria).

Przypisy

↑ Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak. Warszawa-Kraków: 1939, s. 417
↑ Hof- und Staatshandbuch des Königreichs Bayern. Monachium: 1777, s. 15-16. (niem.).
↑ ^a ^b Thomas Robson: The British Herald or Cabinet of Armorial Bearings of the Nobility & Gentry of Great Britain & Ireland. Sunderland: Turner & Marwood, 1830. s. 136
↑ ^a ^b Hof- und Staatshandbuch des Königreichs Bayern. Monachium: 1819, s. 46-47. (niem.).
↑ Hof- und Staatshandbuch des Königreichs Bayern. Monachium: 1835, s. 31-32. (niem.).
↑ Hof- und Staatshandbuch des Königreichs Bayern. Monachium: 1839, s. 29-31. (niem.).
↑ Hof- und Staatshandbuch des Königreichs Bayern. Monachium: 1873, s. 34-35. (niem.).
↑ Maximilian Gritzner: Handbuch der Ritter- und Verdienstorden aller Kulturstaaten der Welt. Lipsk: 1893, s. 24-26. (niem.).
↑ Arnhard Graf Klenau: Orden in Deutschland und Österreich. T. II. Deutsche Staaten (1806–1918). Offenbach: 2008, s. 126. (niem.).
↑ Hof- und Staatshandbuch des Königreichs Bayern. Monachium: 1908, s. 30-32. (niem.).
↑ Die Verfassung des Deutschen Reichs ("Weimarer Reichsverfassung") vom 11. August 1919

[1] Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak. Warszawa-Kraków: 1939, s. 417

[sk1777-2] Hof- und Staatshandbuch des Königreichs Bayern. Monachium: 1777, s. 15-16. (niem.).

[herald-3] Thomas Robson: The British Herald or Cabinet of Armorial Bearings of the Nobility & Gentry of Great Britain & Ireland. Sunderland: Turner & Marwood, 1830. s. 136

[sk1819-4] Hof- und Staatshandbuch des Königreichs Bayern. Monachium: 1819, s. 46-47. (niem.).

[sk1835-5] Hof- und Staatshandbuch des Königreichs Bayern. Monachium: 1835, s. 31-32. (niem.).

[sk1839-6] Hof- und Staatshandbuch des Königreichs Bayern. Monachium: 1839, s. 29-31. (niem.).

[7] Hof- und Staatshandbuch des Königreichs Bayern. Monachium: 1873, s. 34-35. (niem.).

[8] Maximilian Gritzner: Handbuch der Ritter- und Verdienstorden aller Kulturstaaten der Welt. Lipsk: 1893, s. 24-26. (niem.).

[agk-9] Arnhard Graf Klenau: Orden in Deutschland und Österreich. T. II. Deutsche Staaten (1806–1918). Offenbach: 2008, s. 126. (niem.).

[10] Hof- und Staatshandbuch des Königreichs Bayern. Monachium: 1908, s. 30-32. (niem.).

[11] Die Verfassung des Deutschen Reichs ("Weimarer Reichsverfassung") vom 11. August 1919

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Ks. Anhalt	Order Alberta Niedźwiedzia Krzyż Fryderyka
Wlk. Ks. Badenii	Order Wierności Order Lwa Zeryngeńskiego Krzyż Zasługi Orderu Lwa Zeryngeńskiego Order Zasługi Wojskowej Karola Fryderyka Order Bertholda I Krzyż Zasługi Wojennej
Królestwo Bawarii/ /Palatynat Reński	Order św. Huberta Order św. Jerzego Order Wojskowy Maksymiliana Józefa Order Zasługi Korony Bawarskiej Order Zasługi św. Michała Order Maksymiliana Order Zasługi Wojskowej Order Ludwika Order św. Elżbiety Order Teresy Order Lwa Palatyńskiego
Brema/Hamburg/Lubeka	Krzyż Hanzeatycki Krzyż Wybitnej Służby Odznaka za Służbę (Brema) Odznaka za Służbę (Hamburg) Odznaka za Służbę (Lubeka)
Ks. Brunszwiku	Order Henryka Lwa Krzyż Zasługi Wojennej Krzyż Wybitnej Służby Medal Waterloo
Królestwo Hanoweru	Order św. Jerzego Order Gwelfów Order Ernesta Augusta Medal Waterloo
Wlk. Ks. Hesji (-Darmstadt)	Order Ludwika Order Lwa Złotego Order Zasługi Filipa Wspaniałomyślnego Order Gwiazdy Brabancji Krzyż Zasługi Wojskowej Medal Waleczności Krzyż Wojskowy Sanitarny Odznaka Honorowa Powszechna
Elektorat Hesji (-Kassel)	Order Wilhelma Order Hełmu Żelaznego Order Lwa Złotego Order Zasługi Wojskowej
Ks. Hohenlohe	Order Feniksa
Ks. Hohenzollern	Order Książęcy Hohenzollernów
Ks. Detmold-Lippe	Order Lippeński Order Leopolda Krzyż Zasługi Wojennej Order Berty Order Róży Lippeńskiej Krzyż Pamiątkowy 1849
Ks. Schaumburg-Lippe	Order Schaumburg-Lippeński Krzyż za Wierną Służbę Medal Zasługi Wojskowej Medal Zasługi Cywilnej Medal Zasługi
Wlk. Ks. Meklemburgii-Schwerinu	Order Korony Wendyjskiej Order Gryfa Krzyż Zasługi Wojskowej
Wlk. Ks. Meklemburgii-Strelitzu	Order Korony Wendyjskiej Order Gryfa Krzyż Zasługi za Odznaczenie się Podczas Wojny
Wlk. Ks. Oldenburga	Order Zasługi Krzyż Fryderyka Augusta Odznaka za Zasługi dla Czerwonego Krzyża
Królestwo Prus	Order Orła Czarnego Pour le Mérite (Order Szlachetności) Order Wilhelma Order Zasługi Korony Pruskiej Order Orła Czerwonego (Order Szczerości) Order Królewski Korony Order Hohenzollernów Order św. Jana Order Luizy Krzyż Zasługi dla Kobiet Krzyż Żelazny Krzyż Zasługi dla Kobiet i Dziewcząt Odznaka Honorowa Wojskowa Medal za Ratowanie Ginących Medal Czerwonego Krzyża Medal Waterloo Medal Koronacyjny (1862) Krzyż Szturmowy Duppelski Krzyż Alsen Medal Pamiątkowy Wojenny za 1864 Krzyż Pamiątkowy za 1866 Medal Pamiątkowy Wojenny za 1870/71 Medal Wilhelma I Medal Pamiątkowy Chin Medal Pamiątkowy Jubileuszowy Hanowerski Odznaka za Służbę Odznaka za Służbę dla Obrony Krajowej Krzyż Kulmski Order Łabędzia
Ks. Reuss-Greiz i Reuss-Gera	Krzyż Honorowy Reusski Krzyż Zasługi Krzyż Zasługi Wojennej Odznaka za Służbę
Królestwo Saksonii	Order Korony Rucianej Order św. Henryka Order Zasługi Cywilnej Medal Orderu Zasługi Cywilnej Order Alberta Order Sidonii Order Marii Anny
Wlk. Ks. Saksonii-Weimaru	Order Sokoła Białego (Order Czujności) Krzyż Wojenny Wilhelma Ernesta Krzyż Honorowy Wojenny
Ks. Saksonii-Altenburga- -Koburg-Gota-Meiningen	Order Ernestyński Order Trupiej Głowy Order św. Joachima Medal Waterloo
Ks. Schwarzburg-Rudolstadt	Krzyż Honorowy Książęco-Schwarzburgski Medal Zasługi Wojennej
Ks. Waldeck-Pyrmont	Order Zasługi Krzyż Zasługi dla Osób Cywilnych i Wojskowych Odznaka za Służbę
Królestwo Westfalii	Order Korony Westfalii
Królestwo Wirtembergii	Order Korony / Order Orła Złotego (Order Myśliwski) Order Zasługi Wojskowej Order Fryderyka Order Olgi Krzyż Wilhelma Krzyż Karoliny Order Zasługi Cywilnej Medal Zasługi Cywilnej

Rodzaj odznaczenia	order krzyż medal gwiazda odznaka dystynktorium
Elementy insygniów	godło łańcuch orderowy gwiazda orderowa rozetka galonik okucie wstęga orderowa
Formy zredukowane	cywilna: miniaturka orderowa mundurowa: baretka
Lista odznaczeń w	Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie
Lista baretek w	Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie organizacjach międzynarodowych
Prawo	kapituła orderu odznaczenie państwowe order domowy order kobiecy
System odznaczeń w Polsce	Komisja Heraldyczna polski system orderowo-odznaczeniowy (lista) polskie odznaczenia resortowe polskie odznaczenia samorządowe