Nikos Skalkotas

Nikos Skalkotas
Data i miejsce urodzenia	21 marca 1904 ; Chalkida
Pochodzenie	greckie
Data i miejsce śmierci	20 września 1949 ; Ateny
Instrumenty	skrzypce
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	kompozytor
	Multimedia w Wikimedia Commons

Nikos Skalkotas, gr. Nίκος Σκαλκώτας (ur. 21 marca 1904 w Chalkidzie, zm. 20 września 1949 w Atenach^[1]) – grecki kompozytor.

Życiorys

W wieku 5 lat rozpoczął naukę gry na skrzypcach^[1], uczył się u swojego ojca i wuja^[2], w 1914 roku po raz pierwszy wystąpił publicznie^[2]. W latach 1914–1920 kształcił się w konserwatorium w Atenach u Tony’ego Schulze, studia ukończył z wyróżnieniem^[1]^[2]. W 1921 roku wyjechał do Berlina, gdzie studiował w Hochschule für Musik u Willy’ego Hessa (1921–1923) oraz Paula Juona i Roberta Kahna (1923–1925)^[1]. W tym okresie zrezygnował z kariery skrzypka i poświęcił się wyłącznie komponowaniu^[1]. Od 1925 do 1927 roku uczył się kompozycji u Philippa Jarnacha^[1]^[2]. W latach 1927–1931 był uczniem Arnolda Schönberga w Preußische Akademie der Künste^[1]^[2]. Konsultował się też w zakresie kompozycji z Kurtem Weillem^[1]^[2].

Podczas pobytu w Berlinie utrzymywał się, grając w zespołach kawiarnianych i kinowych^[1]. Przez pewien czas otrzymywał wsparcie finansowe od greckiego kolekcjonera Manolisa Benakisa, jednak po zerwaniu z nim w 1931 roku popadł w kłopoty finansowe^[1]. W 1933 roku, w związku ze wzrostem sympatii dla nazistów i ich programową wrogością wobec awangardy muzycznej, wrócił do Grecji, zostawiając swoje partytury w Berlinie jako zastaw za długi^[1]. Po powrocie do ojczyzny występował w Atenach jako członek orkiestr, jego kompozycje spotkały się jednak z niezrozumieniem i zmarł w zapomnieniu^[1]. Doceniony został dopiero po śmierci^[1].

Twórczość

Tworzył pod silnym wpływem Arnolda Schönberga, który w swojej książce Style and Idea (1950) wymienił Skalkottasa jako jednego ze swoich najzdolniejszych uczniów^[1]^[2]. Przejął technikę dodekafoniczną, traktując jednak jej zasady nieortodoksyjnie, operując kilkoma lub kilkunastoma seriami, często niespokrewnionymi^[1]. Wpływ Schönberga widoczny jest zwłaszcza w rozwiniętej pracy tematycznej i stosowaniu techniki wariacyjnej^[1]. Nie naśladował jednak swojego mistrza niewolniczo, równoważąc jego oddziaływanie sięganiem po elementy neoklasycyzmu i nawiązaniami do twórczości Strawinskiego oraz Bartóka^[1]. Oprócz utworów dwunastodźwiękowych pisał kompozycje atonalne, dokonywał też nawrotów do tonalności^[1].

Wybrane kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych^[1]^[2])

Utwory orkiestrowe

Koncert na instrumenty dęte (1929, zaginiony)
Mała suita na skrzypce i orkiestrą kameralną (1929, zaginiona)
Koncert na fortepian, skrzypce i orkiestrę kameralną (1930, zaginiony)
2 suity symfoniczne (I 1935, II 1944 zinstr. 1946–1949)
3 koncerty fortepianowe (I 1931, II 1937–1938, III na fortepian, 10 instrumentów dętych i perkusję 1938–1939)
36 tańców greckich (1931–1936, 2. wersja 1949)
Concertino na 2 fortepiany i orkiestrę (1935)
Koncert skrzypcowy (1937–1938)
Koncert na wiolonczelę i orkiestrę (1938, zaginiony)
Koncert na skrzypce, altówkę, instrumenty dęte i kontrabasy (1939–1940)
Mała suita na orkiestrę smyczkową (1941)
Koncert na kontrabas i orkiestrę (ok. 1941–1943)
uwertura Powrót Odyseusza (1944)
Koncert na 2 skrzypiec i orkiestrę (1944–1945)
Symfonia klasyczna na instrumenty dęte, 2 harfy i 8 kontrabasów (1947)
Sinfonietta B (1948)
Concertino C na fortepian (1948)
Mała suita taneczna (1949)
Morceau charactéristique na ksylofon i orkiestrę (1949)
I talasa (1949)

Utwory kameralne

2 tria smyczkowe (I 1924 zaginione, II 1935)
Sonata na skrzypce solo (1925)
4 kwartety smyczkowe (I 1928, II 1929 zaginiony, III 1935, IV 1940)
Oktet na flet, klarnet, fagot, trąbkę, puzon i trio fortepianowe (1929, zaginiony)
Ewkoli musiki na kwartet smyczkowy (1929, zaginione)
Oktet na kwartet dęty drewniany i kwartet smyczkowy (1931)
Trio fortepianowe (1936)
Der Marsch der kleinen Soldaten, Rondo, Nachstück, Kleiner Choral und Fuge na skrzypce i fortepian (1937–1938)
Suita na wiolonczelę i fortepian (1937–1938, zaginiona)
Duo na skrzypce i altówkę (1938)
8 wariacji na temat greckiej pieśni ludowej na trio fortepianowe (1938)
9 tańców greckich na kwartet smyczkowy (1938–1947)
Gavotte, Scherzo, Menuetto cantato na skrzypce i fortepian (1939)
Concertino na obój i fortepian (1939)
Scherzo na kwartet fortepianowy (1939–1940)
10 szkiców na kwartet smyczkowy lub orkiestrę smyczkową (1940)
Concertino na trąbkę i fortepian (1940–1942)
2 kwartety na obój, fagot, trąbkę i fortepian (1940–1942)
6 tańców greckich na skrzypce i fortepian (1940–1947)
Largo na wiolonczelę i fortepian (1941–1942)
Sonata concertante na fagot i fortepian (1943)
Mikri serenata na wiolonczelę i fortepian (1945)
Bolero na wiolonczelę i fortepian (1945)
3 greckie pieśni ludowe na skrzypce i fortepian (1945–1946)
2 małe suity na skrzypce i fortepian (1946, 1949)
Zarte Melodie na wiolonczelę i fortepian (1949)
Duo na skrzypce i wiolonczelę (1947)

Utwory fortepianowe

Sonatina (1927)
15 małych wariacji (1927)
4 suity (I 1936, II i III 1940, IV 1941)
32 utwory (1940)
4 etiudy (1941)

Utwory wokalno-instrumentalne

3 pieśni na głos i fortepian (1932–1938)
Kapote na sopran lub baryton i fortepian (1938–1939)
16 pieśni na mezzosopran i fortepian (1941)
To fengari na sopran i fortepian (1941–1942)
To tragudi tu klidona na 2 soprany i 2 mezzosoprany (1943–1944)

Utwory sceniczne

balet I Lijeri kie o Charos (1938, 2. wersja 1947)
muzyka do baśni dramatycznej Chrisosa Ewelpidisa Me tu Maju ta maja na recytatora, sopran, chór ad libitum i orkiestrę (1943–1944, orkiestracja 1949)
muzyka do sztuki Williama Szekspira Henryk V (1947–1948, zaginiona)

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 9. Część biograficzna s–sł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 280–281. ISBN 978-83-224-0865-0.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3355–3356. ISBN 0-02-865530-3.

Linki zewnętrzne

Nikos Skalkotas – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project

[encmuz-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 9. Część biograficzna s–sł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 280–281. ISBN 978-83-224-0865-0.

[baker-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3355–3356. ISBN 0-02-865530-3.

[1]

[2]