Niepokalanki

Niepokalanki
Pełna nazwa	Zgromadzenie Sióstr Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny
Nazwa łacińska	Congregatio Sororum Immaculatae Conceptionis Beatae Virginis Mariae
Skrót zakonny	CSIC
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Założyciel	Józefa Karska, Marcelina Darowska, o. Hieronim Kajsiewicz
Data założenia	25 listopada 1857
Przełożony	Matka Maria Wawrzyna od Ducha Świętego Wiesława Chwedoruk
	Strona internetowa

Ten artykuł należy dopracować:

od 2024-06 → poprawić styl – powinien być encyklopedyczny.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Niepokalanki, właśc. Zgromadzenie Sióstr Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny (łac. Congregatio Sororum Immaculatae Conceptionis Beatae Virginis Mariae) – żeńskie zgromadzenie zakonne.

Geneza

Józefa Karska wyraźnie zaczynała rozumieć rolę kobiety w rodzinie i społeczeństwie oraz jej odpowiedzialność za wychowanie młodego pokolenia. Coraz intensywniej myślała także o życiu zakonnym i czuła się powołaną do założenia zgromadzenia żeńskiego, które by poświęciło się wychowywaniu dziewcząt. Podczas modlitwy w kościele bernardynów (dzisiejszy kościół św. Anny w Warszawie) postanowiła, że to właśnie ona ma powołać nowe zgromadzenie zakonne.
Rozwijająca się gruźlica płuc udaremniła jej plany. Zmuszona była przerwać działalność charytatywną i w 1850 roku wyjechała za granicę na kurację. Przybyła do Rzymu, gdzie na spowiednika i kierownika duchowego obrała spotkanego o. Hieronima Kajsiewicza. Na jego ręce złożyła 7 maja 1851 roku prywatne śluby dozgonnej czystości i posłuszeństwa. W 1854 roku spotkała się z młodą wdową, Marceliną Darowską, której syn też umarł. Wzajemne kontakty Józefy Karskiej i Marceliny Darowskiej z czasem zacieśniły się i pogłębiły w atmosferze rozwojowej w Rzymie gdzie utworzyło się polskie środowisko po powstaniu listopadowym. Osiedlili się tam np. ojcowie zmartwychwstańcy, oraz Józef Szymanowski z rodziną.

Powstanie Zgromadzenia

Za początek istnienia Zgromadzenia Sióstr Niepokalanego Poczęcia NMP (niepokalanek) uważa się rok 1857, kiedy to grupka kilku kobiet wraz z Józefą Karską rozpoczęła życie wspólnotowe w rzymskim klasztorze Casa della Madonna na Via Paolina. Stało się to na mocy dekretu Kongregacji dla Biskupów i Zakonów z dnia 25 listopada 1857 roku, zezwalającego na prowadzenie wspólnego życia i dalszych prac formacyjnych. Datę tę uważa się za urzędowe zawiązanie zgromadzenia. W 1858 roku powstały pierwsze konstytucje – reguła zgromadzenia.

8 grudnia 1859 roku odbyły się pierwsze w historii zgromadzenia obłóczyny i publiczne śluby wieczyste, w tym Józefy Karskiej. Od tego czasu była ona matką Marią Józefą od Jezusa Ukrzyżowanego, nie rządziła długo, ponieważ zmarła w 1860 roku.

Rozwój Zgromadzenia

Drugą przełożoną generalną została Marcelina Darowska. Na wiadomość o śmierci Józefy Karskiej i jej woli, iż to ona ma ją zastąpić, Marcelina Darowska opuściła Podole i wyjechała do Rzymu. 3 stycznia 1861 roku publicznie powtórzyła wieczyste śluby i objęła przełożeństwo nad wspólnotą. Jedną z pierwszych jej decyzji było przeniesienie całego zgromadzenia do Jazłowca do Polski i stało się to w 1863 roku. Tym samym dom generalny zgromadzenia znalazł się w Jazłowcu i był nim do 1933 roku. Za rządów Matki Marceliny Darowskiej powstały klasztory:

Jazłowiec (1863) gdzie obecnie mieści się Dom Rekolekcyjny bł. Marceliny Darowskiej, a w jednej części skrzydła sanatorium,
Jarosław(1875)
Niżniów (1883)
Nowy Sącz (1897)
Słonim (1907)
Szymanów (1908), gdzie od 1933 roku znajduje się dom generalny.

W przeszłości siostry prowadziły szkoły dla dziewcząt, przede wszystkim słynny internat, przez prawie 80 lat, na Podolu w Jazłowcu, byłej twierdzy i zamku rodziny Jazłowieckich, w Niżniowie, Jarosławiu oraz w Maciejowie i w Słonimie. Były też szkoły w Kościerzynie, Łomiankach, a w Warszawie przy ulicy Idzikowskiego, i przy ulicy Kazimierzowskiej.

Zadania

Zgromadzenie prowadzi przedszkola, szkoły podstawowe, gimnazja i szkoły średnie z internatami dla dziewcząt. Siostry zakonne również nauczają religii w szkołach państwowych, biorą udział w przygotowaniach do rekolekcji indywidualnych i grupowych. Działają w misjach na Białorusi i Ukrainie.

Dzisiejsze placówki wychowawcze

Obecnie siostry prowadzą następujące szkoły i przedszkola:

gimnazjum i liceum ogólnokształcące w Szymanowie,
gimnazjum i liceum ogólnokształcące w Wałbrzychu,
technikum gastronomiczno-hotelarskie, zasadniczą szkołę gastronomiczną oraz gimnazjum w Nowym Sączu,
gimnazjum oraz szkołę podstawową w Jarosławiu,
przedszkole i szkołę podstawową w Warszawie na Kabatach,
przedszkole w Łomiankach.

Zgromadzenie sprawuje opiekę nad dwoma sanktuariami maryjnymi w Szymanowie i w Kościerzynie.

Przełożone generalne zgromadzenia sióstr niepokalanek

Maria Józefa od Jezusa Ukrzyżowanego Józefa Karska (1857–1860)
Maria Marcelina od Niepokalanego Poczęcia NMP Marcelina Kotowicz Darowska (1860–1911)
Maria Filomena od Dzieciątka Jezus Henryka Nowowiejska (1911–1921)
Maria Wawrzyna od Ofiarowania NMP Maria Szaszkiewicz (1922–1932)
Maria Zenona od Zbawiciela Ludwika Dobrowolska (1933–1953)
Maria Immaculata od Chrystusa Króla Maria Niezabitowska (1953–1959)
Maria Assumpta od Jezusa Maria Sapieha (1959–1977)
Maria Michalina od Serca Pana Jezusa Maria Więckowska (1977–1983)
Maria Anuncjata od Trójcy Świętej Anna Strasburger (1983–1996)
Maria Macieja od Niepokalanego Poczęcia NMP Maria Kudłacz (1996–2002)
Maria Nina od Zmartwychwstania Danuta Michalak (2002–2008)
Maria Wawrzyna od Ducha Świętego Wiesława Chwedoruk (od 2008)

Odznaczenia

Medal „Pro Patria” (2023)^[1]^[2]

Zobacz też

Bibliografia

Janecki Łukasz, Dzieje parafii pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Szymanowie, Szymanów 2009
Kajsiewicz Hieronim, Ojciec, CR, „Listy 1868-69", Tom X, Rzym 2012: https://web.archive.org/web/20160817232459/http://www.biz.xcr.pl/files/Kajsiewicz-Listy-X.pdf
Kosyra-Cieślak Hanna, Szymczak Romana, Siostry Niepokalanki, Poszłam siać do Polski... i wzeszło, tom I, Szymanów 2004
Semenenko Piotr, Ojciec, CR, „Listy”, szczególnie T. 9 i 10, wydane w Rzymie, Biblioteka Internetowa Zmartwychstaṅców, CR: https://web.archive.org/web/20170613232611/http://biz.xcr.pl/files/Semenenko-Listy-9--1857-1863-.pdf
Sołtan Maria Alma, Zawsze razem. Szkic biograficzny Matki Marceliny Darowskiej 1827-1911, Szymanów 1986
Szembek Krystyna, „Jazłowiec”, jubileuszowe wydanie na 75. rocznicę szkoły, z planem i fotografiami, Jazłowiec 1938, 225s.

Linki zewnętrzne

Przypisy

↑ Spotkanie Wigilijne Rodziny Jazłowieckiej u Sióstr Niepokalanek w Szymanowie - Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych [online], kombatanci.gov.pl [dostęp 2023-12-20] .
↑ Instytut GośćI.G. Media Instytut GośćI.G., Spotkanie opłatkowe Ułanów Jazłowieckich w Szymanowie [online], Instytut Gość Media, 16 grudnia 2018 [dostęp 2023-12-20] .

[1] Spotkanie Wigilijne Rodziny Jazłowieckiej u Sióstr Niepokalanek w Szymanowie - Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych [online], kombatanci.gov.pl [dostęp 2023-12-20] .

[2] Instytut GośćI.G. Media Instytut GośćI.G., Spotkanie opłatkowe Ułanów Jazłowieckich w Szymanowie [online], Instytut Gość Media, 16 grudnia 2018 [dostęp 2023-12-20] .

[1]

[2]