Napój magiczny

Napój magiczny – napój, który miał (zdaniem osób go sporządzających i używających) posiadać niezwykłą moc, zwykle dlatego, że został zaczarowany przez wypowiedzenie magicznego zaklęcia^[1].

Tzw. napoje magiczne odgrywały rolę w różnych kulturach w czasach historycznych, głównie w średniowieczu, ale także odgrywają pewną rolę w czasach współczesnych, między innymi w literaturze^[1]. Przykładem z historii literatury jest legenda o Tristanie i Izoldzie, zaś współczesnym przykładem są powieści z serii o Harrym Potterze, w której uczniowie-adepci magii uczyli się, jak sporządzać różne magiczne napoje^[1].

Magiczne napoje miały być wykorzystywane w różnych celach, zarówno dobrych jak i złych^[1].

Opis

Sama nazwa specyfiku miała zazwyczaj wskazywać na jego rodzaj, czyli efekt działania^[1]. Z irlandzkich przekazów literackich wynika, że osoba administrująca (podająca) napój magiczny miała posiadać władzę (moc) nad osobą przyjmującą napój magiczny z jej rąk^[1]. W dawnej literaturze irlandzkiej, to kobiety zwykle podawały magiczne napoje, aby uzyskać władzę nad inną osobą i posiąść to, czego pragnęły (np. męża, uzyskać wyzdrowienie czy dokonać zemsty)^[1]. Sposób przyrządzania magicznych napojów nie zawsze jest jasny, w niektórych przypadkach napój staje się napojem magicznym poprzez wypowiedzenie specjalnego zaklęcia, w innych poprzez pobłogosławienie przez świętą lub świętego^[1].

Rodzaje napojów magicznych

W irlandzkiej literaturze z okresu średniowiecza zostały wymienione następujące rodzaje napojów, mających mieć magiczne właściwości^[1]:

napoje uzdrawiające (mające za zadanie wyleczenie z fizycznej lub psychicznej choroby; liczne napoje magiczne tego typu były przygotowywane w średniowiecznej Irlandii z mleka)
napoje nasenne (miały na celu wywołać sen; były stosowane w przypadku bezsenności, jak i w niegodziwych celach, aby daną osobę wykorzystać; istniały także magiczne napoje, które były używane, bo wywoływały wizje podczas snu, ten rodzaj magicznego napoju nasennego był przygotowywany inaczej niż zwykłe magiczne napoje nasenne i wymagał wypowiedzenia zaklęcia przez czarownika)
napoje trujące (w ich skład wchodziły trujące rośliny, ale także jady węży)
napoje wzmacniające albo osłabiające siłę człowieka
napoje miłosne (magicznym napojem miłosnym mogła stać się zwykła woda, po pobłogosławieniu jej, a taki napój był wykorzystywany także w celu ożywienia miłości łączącej małżonków)

W starożytnych mitach etruskich można znaleźć wzmianki o napojach mających mieć magiczne właściwości, których wypicie miało zapewnić danej osobie, która ten napój wypiła, nieśmiertelność i wieczną młodość lub tą młodość przywrócić^[2].

W starożytnym Egipcie stosowano napój, zawierający wysuszone i pokruszone chrząszcze-skarabeusze, który miał pozytywnie wpływać na płodność kobiety. Napój ten jest stosowany do dnia dzisiejszego^[3].

W średniowiecznej Hiszpanii znane były także napoje, które miały zapewnić bezpłodność lub wywołać aborcję, obok napojów miłosnych czy trujących mających doprowadzić do śmierci, a wszelkie formy magii odgrywały znaczącą rolę w codziennym życiu^[4].

Napój magiczny a napój leczniczy

Średniowieczni medycy podawali pacjentom napoje zawierające substancje mające według ówczesnej wiedzy właściwości lecznicze. Były one zmieszane z wodą, winem, octem lub innym płynem, dobranym w zależności od rozpuszczalności substancji leczniczych^[5].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Renske Smeenk: Potions in Medieval Irish Literature. [w:] Master’s Thesis Celtic Languages and Culture [on-line]. University of Utrecht, 2007. [dostęp 2015-02-04]. (ang.).
↑ (pod redakcją) Richard Daniel De Puma, Jocelyn Penny Small: Murlo and the Etruscans: Art and Society in Ancient Etruria. The University of Wisconsin Press, 1994. s. 190. [dostęp 2015-02-04]. (ang.).
↑ Ana Ruiz: The Spirit of Ancient Egypt. Algora, 2001. s. 141. [dostęp 2015-02-04]. (ang.).
↑ Jennifer M. Corry: Perceptions of Magic in Medieval Spanish Literature. Rosemont Publishing, 2005. s. 25. [dostęp 2015-02-04]. (ang.).
↑ (pod redakcją) Peter Dendle i Alain Touwaide: Health and Healing from the Medieval Garden. The Boydell Press, Woolbridge, 2008. s. 26. [dostęp 2015-02-04]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Krótki film animowany o magicznym napoju. elt.oup.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-05)]. (ang.)

[Irish-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Renske Smeenk: Potions in Medieval Irish Literature. [w:] Master’s Thesis Celtic Languages and Culture [on-line]. University of Utrecht, 2007. [dostęp 2015-02-04]. (ang.).

[2] (pod redakcją) Richard Daniel De Puma, Jocelyn Penny Small: Murlo and the Etruscans: Art and Society in Ancient Etruria. The University of Wisconsin Press, 1994. s. 190. [dostęp 2015-02-04]. (ang.).

[3] Ana Ruiz: The Spirit of Ancient Egypt. Algora, 2001. s. 141. [dostęp 2015-02-04]. (ang.).

[4] Jennifer M. Corry: Perceptions of Magic in Medieval Spanish Literature. Rosemont Publishing, 2005. s. 25. [dostęp 2015-02-04]. (ang.).

[5] (pod redakcją) Peter Dendle i Alain Touwaide: Health and Healing from the Medieval Garden. The Boydell Press, Woolbridge, 2008. s. 26. [dostęp 2015-02-04]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]