Przejdź do zawartości

Muzeum Geologiczne Instytutu Nauk Geologicznych PAN w Krakowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Muzeum Geologiczne Instytutu Nauk Geologicznych PAN
Ilustracja
Budynek muzeum.
Róg ulicy Senackiej i Poselskiej.
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kraków

Adres

ul. Senacka 1-3
31-002 Kraków

Zakres zbiorów

eksponaty paleontologiczne, paleobotaniczne, mineralogiczne i litologiczne

Wielkość zbiorów

132 kolekcje dokumentalne (niekiedy wiele tysięcy okazów), 72 kolekcje porównawcze i 2 dydaktyczne

Kierownik

dr Agata Jarzynka

Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie
Mapa konturowa Starego Miasta w Krakowie, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Muzeum Geologiczne Instytutu Nauk Geologicznych PAN”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Muzeum Geologiczne Instytutu Nauk Geologicznych PAN”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Muzeum Geologiczne Instytutu Nauk Geologicznych PAN”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Muzeum Geologiczne Instytutu Nauk Geologicznych PAN”
Ziemia50°03′27,77″N 19°56′11,59″E/50,057714 19,936553
Strona internetowa

Muzeum Geologiczne Instytutu Nauk Geologicznych PAN w Krakowie – muzeum geologiczne mieszczące się w krakowskim ośrodku badawczym Instytutu Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Zbiory geologiczne muzeum gromadzone były od roku 1865, początkowo przez Komisję Fizjograficzną przy Towarzystwie Naukowym Krakowskim, następnie przez Dział Geologiczny Akademii Umiejętności, a od 1921 roku przez Muzeum Przyrodnicze PAU. W 1954 roku po utworzeniu PAN część zbiorów znalazła się w Pracowni Geologiczno-Stratygraficznej, z której wywodzi się dzisiejsze muzeum.

Siedziba

[edytuj | edytuj kod]

Muzeum mieści się w budynkach przy ulicy Senackiej 1 i 3, sąsiadując z muzeum archeologicznym.

W miejscu tym od początku XVII wieku znajdowały się zabudowania klasztoru i kościoła św. Michała należące do zakonu karmelitów bosych. W 1797 karmelici zostali przeniesieni do Czernej koło Krzeszowic. Zabudowania klasztorne zamieniono na więzienie. W roku 1872 rozebrano kościół, tworząc na jego miejscu siedzibę sądu karnego.

W budynku, w którym mieści się muzeum, odbywał się w 1880 roku pierwszy masowy proces socjalistów polskich. Głównym oskarżonym w tym procesie był Ludwik Waryński. Informuje o tym tablica wmurowana w ścianę budynku w 70. rocznicę procesu[1].

Więzienie w zabudowaniach poklasztornych było po wojnie zajmowane przez Urząd Bezpieczeństwa Publicznego (więziono tam m.in. ludzi związanych z AK). Po likwidacji więzienia budynki poklasztorne zostały przekazane na siedzibę muzeum archeologicznego.

W latach 60. XX wieku, w obrębie zabudowań dawnego klasztoru, postawiono budynek, który stał się siedzibą geologicznej placówki badawczo-muzealnej PAN. W 1966 roku powstała Pracownia i Muzeum Geologii Młodych Struktur.

W piwnicach części budynku zachowały się fragmenty murów wczesnośredniowiecznych budowli obronnych jednej z przedlokacyjnych osad Krakowa – Okołu.

Zbiory

[edytuj | edytuj kod]

Zbiory muzeum ujęte są w kolekcje. W zasobach muzeum znajdują się sto trzydzieści dwie kolekcje dokumentalne (niekiedy wiele tysięcy okazów), siedemdziesiąt dwie kolekcje porównawcze i dwie dydaktyczne.

Muzeum ma największą w Polsce kolekcję meteorytów (333 okazy).

Jednym z najcenniejszych okazów jest wielka szczotka kryształów halitu (skupienie kryształów o rozmiarach do 10 cm) pozyskana w 1901 roku w Grotach Kryształowych w Wieliczce.

Ekspozycja

[edytuj | edytuj kod]

Muzeum prezentuje swe zbiory w ramach wystawy stałej oraz wystaw czasowych. Wystawa stała ma charakter popularnonaukowy, nosi tytuł „Budowa geologiczna obszaru krakowskiego” i została przygotowana pod kierunkiem prof. Ryszarda Gradzińskiego. Tematem wystawy jest geologia okolic Krakowa położonych na północ od Karpat. Składają się na nią trzy uzupełniające się części:

  • stratygraficzno-litologiczna,
  • paleontologiczna,
  • oraz część poświęcona tektonice, rzeźbie i historii poznania budowy geologicznej obszaru.

Uczestnictwo w imprezach popularyzatorskich

[edytuj | edytuj kod]

Muzeum od roku 2007 bierze również udział w corocznej Nocy Muzeów, a także podobnej w swym charakterze imprezie pod nazwą Dni Otwartych Drzwi Muzeów Krakowskich odbywającej się jesienią i organizowanej z inicjatywy Stałej Konferencji Dyrektorów Muzeów Krakowskich przy współpracy z Urzędem Miasta Krakowa.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]