Jadwiga Szopieraj
| Data urodzenia |
1908 |
|---|---|
| Data śmierci |
1975 |
| Zawód, zajęcie |
fotografka |
Jadwiga Szopieraj z domu Krygier (ur. 1908, zm. 1975) – pionierka fotografii zawodowej z Bydgoszczy[1][2]. Bohaterka muralu kolumbijskiego malarza Sebastiana Jimeneza.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jako nastolatka przyjechała z rodzinnych Leszczyc do Bydgoszczy, do domu krewnej. W jej willi przy Świętojańskiej 8 mieścił się zakład fotograficzny. Dom i zakład powstały w ostatnich latach XIX wieku na zamówienie fotografa Carla Weissa. Zakład Salewscy odnajmowali kolejnym fotografom. Jadwiga terminowała u mistrza fotografii Tytusa Piechockiego (wykonał m.in. zdjęcie Pierwszej Rady Miejskiej w Bydgoszczy kadencji 1920-1921 oraz portrety Poli Negri). Z czasem przejęła prowadzenie zakładu. Wyszkoliła się w fotograficznym fachu, w dokumentach figurowała jako „fotografistka”[3]. Kiedy w 1937 roku Tytus Piechocki zawiązał Cech Fotografów w Bydgoszczy, wystosował zaproszenie do trzydziestu siedmiu fotografów. Wśród nich była Jadwiga Szopieraj.
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]Jest bohaterką książki „Zawód: Fotografistka”, która została nagrodzona Strzałą Łuczniczki[4][5] w kategorii edytorskiej w konkursie Bydgoskiej Literackiej Nagrody 2019 oraz zdobyła wyróżniona w ogólnopolskim 60. Konkursie Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek na Najpiękniejsze Książki Roku 2019[6].
Jej dorobek fotograficzny został zaprezentowany na wystawie[7][8] „Eros i Tanatos. Bydgoskie pionierki fotografii zawodowej 1888–1945”[9][10], której kuratorką była Katarzyna Gębarowska, w Muzeum Okręgowym w Bydgoszczy. Katalog wystawy został nominowany do Strzały Łuczniczki na poziomie edytorskim w roku 2020[11].
Została upamiętniona na muralu, który powstał w ramach piątej edycji Vintage Photo Festival[12][13]. Mural obejmuje szczytową ścianę kamienicy przy ulicy Świętojańskiej (w miejscu gdzie działała fotografistka) w Bydgoszczy przy siedzibie Fundacji Fotografistka[14] (widok od ulicy pomorskiej 68A w podwórzu) i został wykonany w technice negatywu[15][16]. Ostateczny efekt jest widoczny dopiero po „odwróceniu” kolorów do pozytywu. Autorem muralu jest kolumbijski malarz Juan Sebastian Jimenez (pseudonim SEPC)[17][18]. Jako wzór posłużyło artyście archiwalne zdjęcie fotografistki, odszukane przez badaczkę i dyrektor Vintage Photo Festival Katarzynę Gębarowską[19].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Fotografka na niezwykłym muralu w Bydgoszczy [online], www.elle.pl [dostęp 2021-05-13] (pol.).
- ↑ Miały odwagę spełniać się. Bydgoskie pionierki fotografii zawodowej [rozmowa] [online], plus.expressbydgoski.pl, 11 października 2019 [dostęp 2021-05-13] (pol.).
- ↑ Wyborcza.pl [online], bydgoszcz.wyborcza.pl [dostęp 2021-05-13].
- ↑ Polskie Radio PiK, Bydgoskie Literackie Nagrody 2020 „Strzała Łuczniczki” przyznane! Kto trafiony? [online], Bydgoskie Literackie Nagrody 2020 „Strzała Łuczniczki” przyznane! Kto trafiony?, 1 czerwca 2020 [dostęp 2021-05-20] (pol.).
- ↑ Wyborcza.pl [online], bydgoszcz.wyborcza.pl [dostęp 2021-05-20].
- ↑ 60. Konkurs PTWK... - Polskie Towarzystwo Wydawców Książek [online], facebook.com [dostęp 2024-04-23] (pol.).
- ↑ Polskie Radio PiK, Eros i Tanatos. Bydgoskie pionierki fotografii zawodowej 1888-1945 – Polskie Radio PiK [online], www.radiopik.pl, 1 września 2019 [dostęp 2021-05-20] (pol.).
- ↑ Wystawy - Eros i Tanatos Bydgoskie pionierki fotografii zawodowej 1888 1945 : Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy [online], muzeum.bydgoszcz.pl [dostęp 2021-06-16].
- ↑ „Eros i Tanatos. Bydgoskie pionierki fotografii zawodowej 1888 – 1945” [galeria] [online], Culture.pl [dostęp 2021-05-20] (pol.).
- ↑ Eros i Tanatos. Bydgoskie fotografistki [online], Culture.pl [dostęp 2021-05-20] (pol.).
- ↑ Polskie Radio PiK, Dziewięć książek nominowanych. Które zdobędą Strzały Łuczniczki? [online], Dziewięć książek nominowanych. Które zdobędą Strzały Łuczniczki?, 11 maja 2021 [dostęp 2021-05-20] (pol.).
- ↑ Odsłonięcie muralu autorstwa SEPC [online], www.vintagephotofestival.com [dostęp 2021-05-13].
- ↑ Redakcja, Niezwykły mural w negatywie powstaje w Bydgoszczy. To zapowiedź Vintage Photo Festival 2019 [zdjęcia] [online], Bydgoszcz Nasze Miasto, 9 października 2019 [dostęp 2021-05-13] (pol.).
- ↑ Mural [online], www.fotografistka.pl [dostęp 2021-05-20].
- ↑ This Negative Mural Can Be Developed by Inverting Your Photo | PetaPixel [online], petapixel.com [dostęp 2021-05-21].
- ↑ This artist creates negative murals that appear when you invert the image [online], DIY Photography, 19 listopada 2018 [dostęp 2021-05-21] (ang.).
- ↑ SEPC – Murals and Art [online], www.wescover.com [dostęp 2021-05-07].
- ↑ Graffiti Artist Uses Inverted Colors to Create „Negative” Murals [online], mymodernmet.com [dostęp 2021-05-21].
- ↑ Murale – miejskie malarstwo [online], Culture.pl [dostęp 2021-05-13] (pol.).