Mokre (województwo świętokrzyskie)
wieś | |
Pomnik upamiętniający potyczkę pod Mokrem | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2021) |
133[2] |
Strefa numeracyjna |
41 |
Kod pocztowy |
28-225[3] |
Tablice rejestracyjne |
TSZ |
SIMC |
0274878[4] |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego | |
Położenie na mapie powiatu staszowskiego | |
Położenie na mapie gminy Szydłów | |
50°34′40″N 21°02′50″E/50,577778 21,047222[1] |
Mokre – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Szydłów[5][4].
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie kieleckim.
Współczesne części wsi
[edytuj | edytuj kod]SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0274884 | Kmiecie | część wsi |
0274890 | Zagrodniki | część wsi |
Dawne części wsi – obiekty fizjograficzne
[edytuj | edytuj kod]W latach 70. XX wieku przyporządkowano i opracowano spis lokalnych części integralnych dla Mokrego zawarty w tabeli 2.
Tabela 2. Wykaz urzędowych nazw miejscowych i obiektów fizjograficznych[6] Nazwa wsi – miasta Nazwy części wsi
– miastaNazwy obiektów fizjograficznych
– charakter obiektuI. Gromada SZYDŁÓW
- Mokre
- Kmiecie
- Zagrodniki
- Błonie – pole
- Dzierżawa – pole
- Łąki – pole
- Ogrody – pole
- Pastwisko – pole
- Strzeleckie – pole
- Za Łąką – pole
- Za Stodołami – pole
Historia
[edytuj | edytuj kod]W czasie II wojny światowej na drodze Szydłów – Kurozwęki, obok wsi Mokre oddział Batalionów Chłopskich 23 lipca 1944 r. zaatakował kolumnę samochodów niemieckich. W czasie walki zginęło 18 żandarmów. Oddział BCh nie poniósł strat[7]. W czasach PRL wydarzenie upamiętniono pomnikiem w formie obelisku i napisem:
Tu walczyli chłopi i robotnicy z oddziałów partyzanckich AL i BCh którzy wspólnie z Armią Radziecką gromili faszyzm hitlerowski. Sława Armii Radzieckiej i partyzantom AL i BCh. Ten kamień położyli rewolucyjni chłopi i robotnicy. Mokre 13 maja 1951 roku.
Obecnie na pomniku widnieje napis : W tym miejscu dnia 17 lipca 1944 r oddz. partyzancki BCh Piotra Pawliny rozbił kolumnę hitlerowską, Mokre 13.05.1951 r.
Z okolic wsi 12 stycznia 1945 r. nastąpiło główne uderzenie wojsk 1 Frontu Ukraińskiego Armii Czerwonej przełamujące pozycje niemieckie, w operacji zwanej wiślańsko-odrzańską[8]. Po zakończeniu wojny ofensywę upamiętniono pomnikiem z napisem:
Z tego miejsca dnia 12.I.1945 roku o godzinie 4-tej wojska 1-go Frontu Ukraińskiego Armii Radzieckiej pod dowództwem marszałka Koniewa huraganowym ogniem rozpoczęły ofensywę zimową, w wyniku której wyzwolona została Polska. Rozgromiony hitleryzm. Chwała niezwyciężonej Armii Radzieckiej.
27 października 2022 pomnik ten jako symbol ustroju totalitarnego został zlikwidowany[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 82771
- ↑ Wieś Mokre w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-10-29] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 792 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Por. Leon Kaczmarek (red. nauk. zeszytu), Witold Taszycki (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970, s. 57, 77–96.
- ↑ Bogdan Hillebrandt, Partyzantka na Kielecczyźnie 1939-1945., Warszawa 1967, s. 371.
- ↑ Bolesław Dolata, Wyzwolenie Polski 1944-1945.Działania wyzwoleńcze Armii Radzieckiej i Ludowego Wojska Polskiego, Warszawa 1971, s. 195.
- ↑ Likwidacja pomnika wdzięczności Armii Czerwonej w Mokrem (woj. świętokrzyskie) - wideo - Polsat News. polsatnews.pl. [dostęp 2022-10-28]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kaczmarek Leon (red. nauk. zeszytu), Taszycki Witold (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Mokre (14), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 626 .