Mikołaj Stefan Pac

Sukcesja apostolska
Data konsekracji	25 lipca 1682
Konsekrator	Opizio Pallavicini
Konsekrowani biskupi
Władysław Silnicki	1683

Data urodzenia	1623
Data śmierci	8 maja 1684
Miejsce pochówku	Bazylika archikatedralna św. Stanisława Biskupa i św. Władysława w Wilnie
	Biskup wileński
Okres sprawowania	1682-1684
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	2 lutego 1673
Nominacja biskupia	25 maja 1682
Sakra biskupia	25 lipca 1682
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mikołaj Stefan Pac
	; Gozdawa
Rodzina	Pacowie herbu Gozdawa
Data urodzenia	ok. 1623
Data i miejsce śmierci	8 maja 1684 ; Rudawa pod Grodnem
Ojciec	Stefan Pac
Matka	Anna Dusiatska
Żona	Teodora Tryznianka (rozwiedziony)

Mikołaj Stefan Pac herbu Gozdawa (ur. ok. 1623^[1], zm. 8 maja 1684 w Rudawie pod Grodnem^[2]) – wojewoda trocki od 1651, kasztelan wileński w 1670, biskup wileński od 1671, starosta krzyczewski w 1650 roku^[3], kanclerz Akademii i Uniwersytetu Wileńskiego Towarzystwa Jezusowego w latach 1672-1684^[4].

Życiorys

Był synem Stefana Paca, podkanclerzego litewskiego i podskarbiego wielkiego litewskiego.

Kariera Mikołaja Stefana Paca była dość wyjątkowa na tle magnaterii. Poseł sejmiku wileńskiego na sejm zwyczajny 1649/1650 roku, sejm zwyczajny 1650 roku^[5]. Na sejmie 1650 roku wyznaczony z Koła Poselskiego komisarzem do zapłaty wojsku Wielkiego Księstwa Litewskiego^[3]. W 1651 otrzymał urząd wojewody trockiego, mimo niepełnienia wcześniej żadnych znaczących urzędów. 17 października 1655 roku złożył przysięgę na wierność carowi Aleksemu Michajłowiczowi^[6]. Był uczestnikiem konfederacji tyszowieckiej w 1655 roku^[7]. Na sejmie 1659 roku wyznaczony z Senatu komisarzem do zapłaty wojsku Wielkiego Księstwa Litewskiego^[8]. W 1661 był delegatem Senatu na Trybunał Skarbowy Wielkiego Księstwa Litewskiego^[9]. Na sejmie 1662 roku wyznaczony z Senatu komisarzem do zapłaty wojsku Wielkiego Księstwa Litewskiego^[10]. W 1664 dyrektor trockiego sejmiku przedsejmowego^[11], w 1666 marszałek Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego^[12]. Na sejmie abdykacyjnym 16 września 1668 roku podpisał akt potwierdzający abdykację Jana II Kazimierza Wazy^[13]. Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 5 listopada 1668 roku na sejmie konwokacyjnym^[14]. Na sejmie zwyczajnym 1670 roku wyznaczony z Senatu komisarzem do zapłaty wojsku Wielkiego Księstwa Litewskiego^[15]. W 1670 został kasztelanem wileńskim, jednak już po kilku miesiącach rozwiódłszy się z żoną złożył posiadane urzędy, przyjął święcenia kapłańskie i został niemal natychmiast mianowany biskupem wileńskim. Bardzo szybko popadł w ostry konflikt z kapitułą wileńską, wskutek czego kapituła starała się w Rzymie o unieważnienie jego nominacji. W efekcie tych wypadków do konsekracji biskupiej doszło dopiero w 1681. Nie był rzeczywiście mianowany biskupem wileńskim przez papieża Innocentego XI do 25 maja 1682.^[16]

Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 15 stycznia 1674 roku na sejmie konwokacyjnym^[17]. Elektor Jana III Sobieskiego z województwa wileńskiego w 1674 roku^[18], podpisał jego pacta conventa^[19].

Pochowany w katedrze Św. Stanisława i Św. Władysława w Wilnie^[20].

Bibliografia

Pacowie: materyjały historyczno-genealogiczne / ułożone i wydane przez Józefa Wolffa, 1885, s. 172-188. pbc.biaman.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-03)].
A. Rachuba, Mikołaj Stefan Pac [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXIV, 1979, s. 738-741.

Linki zewnętrzne

Biskup Mikołaj Stefan Pac (ang.)

Przypisy

↑ Andrzej Rachuba, Mikołaj Stefan Pac [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXIV, 1979, s. 738.
↑ Pacowie: materyjały historyczno-genealogiczne / ułożone i wydane przez Józefa Wolffa. pbc.biaman.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-03)]., Petersburg 1885, s. 183.
↑ ^a ^b Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 158.
↑ Józef Bieliński, Uniwersytet Wileński (1579-1831) T. 3, Kraków 1899-1900, s. 3.
↑ Stefania Ochmann-Staniszewska, Zdzisław Staniszewski, Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana Kazimierza Wazy. Prawo – doktryna – praktyka, tom II, Wrocław 2000, s. 392.
↑ Крестоприводная книга Великого Княжества Литовского 1655 г., w: Памятники истории Восточной Европы. Источники 15-17 вв. Том 4, Moskwa-Warszawa 1999, s. 51-117.
↑ Adam Kersten, Z badań nad konfederacją tyszowiecką, w: Rocznik Lubelski, t. I, 1958, s. 116.
↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 310.
↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 371.
↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 416.
↑ Andrzej B. Zakrzewski, Sejmiki Wielkiego Księstwa Litewskiego XVI-XVIII w. - ustrój i funkcjonowanie : sejmik trocki, Warszawa 2000, s. 220.
↑ Złota księga szlachty polskiej, r. XVIII, Poznań 1896, s. 133.
↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, 481.
↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 498.
↑ Volumina Legum, t. V, Petersburg 1860, s. 46.
↑ Hierarchia Catholica medii et recentioris aevi, t. V, Patavii 1952, s. 416. (łac.)
↑ Volumina Legum, t. V, Petersburg 1860, s. 129.
↑ Volumina Legum, t. V, Petersburg 1860, s. 149.
↑ Porządek Na Seymie Walnym Elekcyey Między Warszawą a Wolą, przez opisane Artykuły do samego tylko Aktu Elekcyey należące, uchwalony y postanowiony, Roku Pańskiego Tysiąc Szesc Set Siedmdziesiat Czwartego, dnia Dwudziestego Miesiaca Kwietnia., s. 28.
↑ Krzysztof Rafał Prokop, Nekropolie biskupie w nowożytnej Rzeczypospolitej (XVI–XVIII w.), Kraków-Warszawa 2020, s. 143.

[1] Andrzej Rachuba, Mikołaj Stefan Pac [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXIV, 1979, s. 738.

[2] Pacowie: materyjały historyczno-genealogiczne / ułożone i wydane przez Józefa Wolffa. pbc.biaman.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-03)]., Petersburg 1885, s. 183.

[autonazwa1-3] Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 158.

[4] Józef Bieliński, Uniwersytet Wileński (1579-1831) T. 3, Kraków 1899-1900, s. 3.

[5] Stefania Ochmann-Staniszewska, Zdzisław Staniszewski, Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana Kazimierza Wazy. Prawo – doktryna – praktyka, tom II, Wrocław 2000, s. 392.

[6] Крестоприводная книга Великого Княжества Литовского 1655 г., w: Памятники истории Восточной Европы. Источники 15-17 вв. Том 4, Moskwa-Warszawa 1999, s. 51-117.

[7] Adam Kersten, Z badań nad konfederacją tyszowiecką, w: Rocznik Lubelski, t. I, 1958, s. 116.

[8] Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 310.

[9] Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 371.

[10] Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 416.

[11] Andrzej B. Zakrzewski, Sejmiki Wielkiego Księstwa Litewskiego XVI-XVIII w. - ustrój i funkcjonowanie : sejmik trocki, Warszawa 2000, s. 220.

[12] Złota księga szlachty polskiej, r. XVIII, Poznań 1896, s. 133.

[13] Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, 481.

[14] Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 498.

[15] Volumina Legum, t. V, Petersburg 1860, s. 46.

[16] Hierarchia Catholica medii et recentioris aevi, t. V, Patavii 1952, s. 416. (łac.)

[17] Volumina Legum, t. V, Petersburg 1860, s. 129.

[18] Volumina Legum, t. V, Petersburg 1860, s. 149.

[19] Porządek Na Seymie Walnym Elekcyey Między Warszawą a Wolą, przez opisane Artykuły do samego tylko Aktu Elekcyey należące, uchwalony y postanowiony, Roku Pańskiego Tysiąc Szesc Set Siedmdziesiat Czwartego, dnia Dwudziestego Miesiaca Kwietnia., s. 28.

[20] Krzysztof Rafał Prokop, Nekropolie biskupie w nowożytnej Rzeczypospolitej (XVI–XVIII w.), Kraków-Warszawa 2020, s. 143.

[a-21] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Białystok

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[A]