Michał Bałasz
| Data i miejsce urodzenia |
22 stycznia 1924 |
|---|---|
| Narodowość | |
| Praca | |
| Budynki |
Kościół Zmartwychwstania Pańskiego w Białymstoku |
Michał Bałasz (ur. 22 stycznia 1924 w Wilnie) – polski architekt, specjalista budownictwa sakralnego: katolickiego i prawosławnego. Autor projektów szeregu reprezentacyjnych świątyń na Podlasiu. Zamieszkał na stałe w Białymstoku[1], gdzie w latach 50. otrzymał posadę miejskiego architekta.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Jerzego i Heleny z Jakimowiczów. Ojciec pochodził z zamożnej rodziny ziemiańskiej, która jednak podupadła finansowo w trakcie pierwszej wojny światowej. Rodzice Michała Bałasza jeszcze przed jego urodzeniem przenieśli się więc do Wilna, gdzie jego ojciec został pielęgniarzem w szpitalu psychiatrycznym.
Michał Bałasz miał starszego brata Aleksandra oraz dwie młodsze siostry: Weronikę i Aleksandrę (matkę prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego). W domu mówiło się po rosyjsku. Byli prawosławni. Uczęszczali do Znamieńskiej cerkwi.
W czasie II wojny światowej mieszkał u rodziny w Prudnikach-Jamkach. Ukończył gimnazjum kupieckie w Postawach i pracował jako księgowy. W 1944 przystąpił do AK. Następnie został wcielony do Armii Czerwonej, jednak po odmowie złożenia przysięgi został internowany i zesłany pod Riazań. Zwolniony w 1946 wyjechał do Polski, gdzie wcześniej przybyła reszta jego rodziny.
Studia pierwszego stopnia ukończył w Poznaniu. Studia magisterskie ukończył na Politechnice Gdańskiej, gdzie uzyskał tytuł magistra inżyniera architektury.
W 1954 otrzymał posadę miejskiego architekta w Białymstoku. Jego związki z architekturą sakralną rozpoczęły się od remontu cerkwi św. Mikołaja (dziś soboru), na której potrzeby wykonał incognito projekt dolnej cerkwi.
Początkowo projektował głównie cerkwie prawosławne, ale z czasem powierzano mu także projekty świątyń katolickich.
W latach 80. powierzono mu dokończenie projektu rekonstrukcji cerkwi Monasteru w Supraślu.
Ważniejsze projekty
[edytuj | edytuj kod]Białystok
[edytuj | edytuj kod]- Kościół Zmartwychwstania Pańskiego w Białymstoku
- Cerkiew Mądrości Bożej w Białymstoku
- Cerkiew Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Białymstoku[2]
- Kościół Wszystkich Świętych w Białymstoku
Pozostałe
[edytuj | edytuj kod]- Kościół Najświętszej Opatrzności Bożej w Bielsku Podlaskim
- Cerkiew Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Bielsku Podlaskim
- Cerkiew św. Anny w Boratyńcu Ruskim
- Cerkiew Matki Bożej Miłującej w Czeremsze
- Cerkiew Częstochowskiej Ikony Matki Bożej w Częstochowie
- Cerkiew Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Czyżach
- Cerkiew św. Dymitra w Hajnówce
- Cerkiew św. Męczennika Pantelejmona w Zaściankach
- dzwonnica cerkwi pw. św. Jerzego w Siemianówce
- Kościół Św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Sarnakach
- Dworek Mickiewiczów w Nowogródku (rekonstrukcja)[3]
Galeria
[edytuj | edytuj kod]- Galeria
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
.JPG)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Tomasz Mikulicz: Michał Bałasz, budowniczy kościołów: Żyję Białymstokiem. Dałem mu charakter. Polska Press Sp. z o.o., 2009-11-17. [dostęp 2016-01-08].
- ↑ J. Troc, Stulecie parafii prawosławnej w Starosielcach, Białystok-Starosielce 2002, s.21
- ↑ Janusz Pieniążek, Nowe Muzeum Adama Mickiewicza w Nowogródku, Muzealnictwo 35/1993, s. 46
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Ałła Matreńczyk. Ślad architekta. „Przegląd Prawosławny”. 1 (271), styczeń 2008. Fundacja im. Księcia Konstantego Ostrogskiego. ISSN 1230-1078. [dostęp 2021-09-12].
- Michał Bałasz – Architekt Pana Boga, wybudował kilkadziesiąt kościołów. Polska Press Sp. z o.o., 2009-07-05. [dostęp 2016-01-08].