Mięta polna

Mięta polna
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	jasnotowce
Rodzina	jasnotowate
Rodzaj	mięta
Gatunek	mięta polna
	Nazwa systematyczna
	Mentha arvensis L.; Sp. pl. 2:577. 1753
Synonimy
	Mentha austriaca Jacq.; Mentha gentilis L.;
	Mentha austriaca Jacq.; Mentha gentilis L.;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mięta polna (Mentha arvensis L.) – gatunek rośliny należący do rodziny jasnotowatych. Występuje w całej niemal Europie (bez Islandii) i na znacznej części Azji (Azja Zachodnia i Środkowa, Syberia, Kaukaz)^[3]. W Polsce jest pospolity na całym obszarze.

Morfologia

Pokrój: Roślina wieloletnia, o aromatycznym zapachu. Osiąga wysokość od 5 do 45 cm. Posiada pełzające kłącze i podziemne rozłogi.
Łodyga: Owłosiona, pojedyncza lub rozgałęziona. Jest 4-kanciasta i owłosiona dookoła. Na wierzchołkach występują liście bez okółków kwiatowych.
Liście: Ulistnienie nakrzyżległe. Liście jajowate do podługowatych, ogonkowe z 2 do 6 parami nerwów bocznych.
Kwiaty: Zebrane w nibyokółkach w kątach podsadek znacznie różniących się od pozostałych liści. Kwiaty grzbieciste, fioletowe lub różowe. Gardziel szerokodzwonkowatego kielicha o słabo wystających 10 nerwach jest naga, lub posiadająca równe ząbki. Korona 5-łatkowa, jej górna łatka jest przeważnie szersza od pozostałych, albo wyraźnie wycięta. Wewnątrz korony cztery, jednakowej długości pręciki.

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit, chamefit. Kwitnie od lipca do września, jest owadopylna. Rośnie na podmokłych łąkach i na polach uprawnych jako chwast. Preferuje gleby żyzne, wilgotne, o odczynie pH obojętnym lub lekko kwaśnym. Rośnie zarówno w pełnym słońcu jak i w miejscach cienistych. Na okres zimy część naziemna zamiera by następnie na wiosnę wypuścić liczne młode pędy z podziemnego kłącza. W polskim klimacie roślina całkowicie mrozoodporna (strefa mrozoodporności 3)^[5].

Zmienność

Mentha arvensis L. var. javanica (2n=72) — odmiana uprawiana w Europie Zachodniej, Rosji, Korei, Chinach, północnych Indiach i USA.
Mentha arvensis L. var. piperascens (2n=96) — uprawiana podobnie jak javanica.
Mentha arvensis L. ssp. haplocalyx Breq. var. piperascens Holmes — zwana miętą japońską. Jej uprawę rozpoczęli Japończycy pod koniec XIX w. Oni również jako pierwsi opanowali przemysłową metodę pozyskiwania olejku miętowego, będąc jego największym producentem do I wojny światowej. Olejek eteryczny z mięty japońskiej zawiera najwięcej mentolu (70-90%). Obecnie rozpowszechniona w Chinach, Indiach, Brazylii, Argentynie i innych o ciepłym klimacie.

Zastosowanie

Olejek z mięty polnej zawiera ok. 70–80% (–)-mentolu i jest wykorzystywany do przemysłowej produkcji tego związku^[6].
Po dodaniu do mleka przedłuża jego świeżość (zatrzymuje kwaśnienie). Dawniej uprawiano ją głównie w tym celu^[7].
Roślina lecznicza, stosowana w zaburzeniach trawienia.

Uprawa

Mięta polna w uprawie bywa bardzo ekspansywna i bez odpowiedniego przypilnowania może rozprzestrzenić się na cały ogród^[5].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-31] (ang.).
↑ ^a ^b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-02].
↑ Mentha arvensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b Agnieszka Mike-Jeziorska: Mięta polna. 2013. [dostęp 2013-04-29]. (pol.).
↑ Karl‐GeorgK.‐G. Fahlbusch Karl‐GeorgK.‐G. i inni, Flavors and Fragrances, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, 2005, s. 29, DOI: 10.1002/14356007.a11_141 (ang.).
↑ GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

Bibliografia

Jakub Mowszowicz: Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych. Warszawa: WSiP, 1986. ISBN 83-02-00607-6.
Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-31] (ang.).

[grin-3] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-02].

[iucn-4] Mentha arvensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mike-5] Agnieszka Mike-Jeziorska: Mięta polna. 2013. [dostęp 2013-04-29]. (pol.).

[Ullmann-6] Karl‐GeorgK.‐G. Fahlbusch Karl‐GeorgK.‐G. i inni, Flavors and Fragrances, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, 2005, s. 29, DOI: 10.1002/14356007.a11_141 (ang.).

[E-7] GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]