Metuje
Wielki Wodospad Metui w Adršpašskoteplickich skálach | |
Kontynent | |
---|---|
Państwo | |
Lokalizacja | |
Rzeka | |
Długość | około 69 km |
Powierzchnia zlewni |
607,6 km² |
Średni przepływ |
5,73 m³/s |
Źródło | |
Miejsce | okolice Hodkovic w rejonie Adršpašskoteplickich skál |
Wysokość |
586 m n.p.m. |
Współrzędne | |
Ujście | |
Recypient | Łaba |
Miejsce |
przed miastem Jaroměř |
Wysokość |
248 m n.p.m. |
Współrzędne | |
Położenie na mapie Czech |
Metuje – rzeka w Sudetach w północnych Czechach. Lewobrzeżny dopływ Łaby w zlewisku Morza Północnego.
Charakterystyka i przebieg
[edytuj | edytuj kod]Rzeka Metuje płynie w kraju hradeckim przez Góry Stołowe i Pogórze Orlickie. Odwadnia Adršpašskoteplické skály, północno-zachodnie zbocza Gór Stołowych i zachodnią część Wzgórz Lewińskich i zachodnie stoki Gór Orlickich. Rzeka ma około 69 kilometrów długości. Źródła znajdują się na wysokości około 560 m n.p.m. na południe od wsi Adršpach. W początkowym biegu rzeka płynie przez dwa górskie jeziorka położone na różnych poziomach oraz rozległy labirynt skalnych wież, filarów, głębokich i wąskich wąwozów Adršpašskoteplickich skál. Płynąc przez Adršpašskoteplické skály rzeka wyżłobiła głęboki wąwóz tworząc dwa wodospady, z których większy ma 19 m. Wypływając z Adršpachu rzeka płynie w kierunku południowym przez Teplice nad Metují, Hronov, Náchod i Nowe Miasto nad Metują. Poniżej miejscowości Náchod zaczyna się odcinek zaliczany do najpiękniejszych przełomów rzecznych w Czechach, zwany Peklo. Kończy się on przed miasteczkiem Nowe Miasto nad Metują. Rzeka na tym odcinku płynie głębokim wąwozem, otoczonym zalesionymi stokami gór sięgającymi 200 metrów wysokości. W połowie trasy znajduje się miejscowość Peklo, gdzie potok Olešenka uchodzi do Metui. Rzeka przyśpiesza na odcinku kamienistych bystrzy ciągnących się nieprzerwanie około trzech kilometrów. Potem nurt rzeki uspokaja się, a bystrza pojawiają się coraz rzadziej. Długość całego odcinka przełomowego wynosi 10 km, objęty jest on ochroną. Od Nowego Miasta rzeka zmienia kierunek i spokojnie płynie na zachód w kierunku miasta Jaroměř, gdzie uchodzi do Łaby.
Dopływy
[edytuj | edytuj kod]Ważniejsze potoki dopływające do Metuje ze strony polskiej: Czermnica, Kudowski Potok i Klikawa (Bystra). Pozostałe to: Zdoňovský potok (L), Ledhujka (L), Židovka (L), Dřevíč (P), Brlenka (L), Střela (L), Radechovka (P), Olešenka (L) a Rozkoš (P).
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]Wzdłuż rzeki Metuja Piekielną Doliną prowadzi szlak turystyczny czerwony, prowadzący do Nowego Miasta nad Metują. W miejscowości Peklo znajduje się drewniana budowla dawnego młyna, który na początku XX wieku został przebudowany na schronisko turystyczne.
W Nowym Mieście znajduje się rzeźba Alegoria rzeki Metuje autorstwa Olbrama Zoubka (2006)[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Nové Město nad Metují , Alegorie Metuje [online], novemestonm.cz [dostęp 2022-09-12] (cz.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Łaba, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 557 .