Ciemnoblaszek krwistozarodnikowy
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Gromada | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
ciemnoblaszek krwistozarodnikowy |
Nazwa systematyczna | |
Melanophyllum haematospermum (Bull.) Kreisel Feddes Repert. Spec. Nov. Regni Veg. 95(9-10): 700 (1984) |
Ciemnoblaszek krwistozarodnikowy (Melanophyllum haematospermum (Bull.) Kreisel) – gatunek grzybów z rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Melanophyllum, Agaricaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1793 r. Jean Baptiste François Bulliard nadając mu nazwę Agaricus haematospermum. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Hanns Kreisel w 1984 r.[1]
Ma 30 synonimów. Niektóre z nich[2]:
- Cystoderma echinatum (Roth) Singer 1936
- Inocybe echinata var. brasiliensis Rick 1961
- Lepiota haematosperma f. gracilis J.E. Lange 1935
- Melanophyllum canali Velen. 1921
- Melanophyllum echinatum (Roth) Singer 1951
- Psalliota haematosperma (Bull.) S. Lundell & Nannf. 1935
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Średnica 1–3 cm, u młodych okazów stożkowo wypukły, później półkolisty do dzwonkowatego, w końcu płasko rozpostarty, z niskim garbkiem. Na brzegach zwieszające się szarobrązowe resztki osłony, u młodych owocników częściowo połączone z trzonem. Powierzchnia od jasnobrązowej do szarobeżowej, pokryta kłaczkami. U starszych okazów ziarnista[4].
Wolne, o szerokości 4 mm, początkowo karminowoczerwone, potem winnobrązowe, w końcu niemal czarne. Ostrza gładkie[4].
Wysokość 2–4 cm, grubość 2–3 mm, walcowaty, za młodu pełny, potem pusty w środku, prosty, rzadko wygięty, kruchy. Powierzchnia u młodych okazów pokryta szarobrązowymi granulkami, po ich starciu odsłania się brązowa warstwa. Podstawa trzonu z bulwą częściowo okrytą błoniastą, zanikającą osłoną[4].
Biały, po uszkodzeniu natychmiast przebarwiający się na winnoczerwono, potem blednący. Zapach owocowy lub rzodkwi, smak łagodny[4].
Świeże są oliwkowoszare, po wyschnięciu brązowe, cienkościenne. Rozmiary 4,5–6,5 × 2,5–3,0 μm, kształt eliptyczny do podłużno-eliptycznego w widoku z boku, podobne w profilu z lekko spłaszczonymi i zakrzywionymi bokami. Powierzchnia gładka lub drobno chropowata[4].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Występuje w Ameryce Północnej i Europie[5]. W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – gatunek potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[6]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Austrii i Norwegii[3]. W Ameryce Północnej również jest rzadki[4].
Rośnie na ziemi, pojedynczo, w rozproszeniu lub w małych grupach w glebie bogatej w próchnicę i blisko gnijącego drewna; pod drzewami iglastymi i liściastymi; odnotowano jego występowanie również w szklarniach i hałdach kompostowych. Owocniki pojawiają się po opadach deszczu pod koniec lata[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2017-11-28] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2017-11-28] (ang.).
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f g California Fungi. ''Melanophyllum haematospermum'' [online] [dostęp 2017-11-28] .
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2017-11-28] .
- ↑ Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg, Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.