Medal Lotniczy

Medal Lotniczy
	; Awers medalu gen. S. Skalskiego z okuciem poczwórnego nadania
	; Baretka medalu nadanego pierwszy raz
	; Baretka medalu nadanego dwukrotnie
	; Baretka medalu nadanego trzykrotnie
	; Baretka medalu nadanego czterokrotnie
Ustanowiono	3 lipca 1945
Wycofano	23 grudnia 1992
Wielkość	∅ 36 mm
Wydano	4434 medali
Powiązane	Medal Morski PMW; Medal Morski PMH
	Multimedia w Wikimedia Commons

Medal Lotniczy – polskie odznaczenie wojskowe.

Medal Lotniczy został ustanowiony dekretem Prezydenta RP na Uchodźstwie w Londynie w dniu 3 lipca 1945 roku^[1]. Był nadawany wyłącznie żołnierzom Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie za czyny dokonane w II wojnie światowej.

Historia

Medal Lotniczy mógł być nadany:

za dokonany w czasie wojny czyn przynoszący szczególną korzyści lotnictwu, a wykraczający poza normalne obowiązki
za szczególnie sumienną służbę w czasie wojny.

Warunkiem nadania medalu za szczególnie sumienne pełnienie służby były:

przy pierwszym nadaniu – za szczególnie sumienną służbę bez przerwy przez 6 miesięcy w jednostce bojowej lub przez okres 1 roku w innej jednostce Sił Powietrznych
przy kolejnych nadaniach – w podwójnych okresach służby przewidzianych dla pierwszego nadania.

Medal mógł być nadany czterokrotnie, przy czym liczył się okres służby od 1 września 1939 roku. Medal był nadawany przez Prezydenta RP na Uchodźstwie oraz upoważnionego przez niego Naczelnego Wodza – po wysłuchaniu opinii Dowódcy Sił Powietrznych.

Przyznany został łącznie 4434 razy^[2].

Medal ten nie został przyjęty do systemu odznaczeń PRL. Dopiero ustawą z dnia 16 października 1992 Medal Lotniczy uznano za odznaczenie o charakterze wojskowym w polskim systemie odznaczeń^[3], jednocześnie uznając jego nadawanie za zakończone z dniem 23 grudnia 1992^[4].

Medal Lotniczy noszono po Krzyżu Zasługi z Mieczami, był równorzędny z Medalem Wojska i Medalem Morskim^[5].

Wygląd odznaczenia stał się inspiracją dla wyglądu Lotniczego Krzyża Zasługi i Lotniczego Krzyża Zasługi z Mieczami.

Opis odznaki

Odznaką Medalu Lotniczego jest okrągły medal o średnicy 36 mm wykonany z białego metalu. Na awersie znajduje się znak Sił Powietrznych – szachownica lotnicza, pola odpowiadające kolorowi czerwonemu (prawe górne i lewe dolne oraz odpowiednie obrzeża) są zakreskowane. Szachownica była otoczona wieńcem z liści wawrzynu. Na rewersie jest napis w trzech wierszach: POLSKA / SWEMU / OBROŃCY. Podobnie jak na awersie, napis był otoczony wieńcem z liści wawrzynu.

Wstążka medalu o szerokości 37 mm była koloru jasnoniebieskiego z dwoma białymi paskami o szerokości 7 mm w odległości 2 mm od brzegu wstążki (inne dane: wstążka – 38 mm, paski 8 mm). Kolejne nadania medalu oznaczano przez nałożenie na wstążkę okucia wykonanego z białego metalu, ozdobionego splotem liści dębowych w postaci listewki o szerokości 5 mm.^[6]

Odznaczeni

Z tym tematem związana jest kategoria: Odznaczeni Medalem Lotniczym.

Przypisy

↑ Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 lipca 1945 r. o Medalu Lotniczym (Dz.U. z 1945 r. Nr 9, poz. 27)
↑ Stefan Oberleitner: Polskie ordery, odznaczenia i niektóre wyróżnienia zaszczytne 1705-1990. T. II. Zielona Góra: Kanion, 1992, s. 345.
↑ Ustawa z dnia 16 października 1992 r. Przepisy wprowadzające ustawę o orderach i odznaczeniach, uchylające przepisy o tytułach honorowych oraz zmieniające niektóre ustawy art. 6 pkt. 1 podpkt. 3.
↑ Ustawa z dnia 16 października 1992 r. Przepisy wprowadzające ustawę o orderach i odznaczeniach, uchylające przepisy o tytułach honorowych oraz zmieniające niektóre ustawy art. 6 pkt. 2.
↑ Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 lipca 1945 r. o Medalu Lotniczym art. 5.
↑ Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 lipca 1945 r. o Medalu Lotniczym art. 2.

Bibliografia

Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 lipca 1945 r. o Medalu Lotniczym (Dz.U. z 1945 r. Nr 9, poz. 27)
Wanda Bigoszewska: Polskie ordery i odznaczenia. Warszawa: Wyd. Interpress, 1989. ISBN 83-223-2287-9.

[1] Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 lipca 1945 r. o Medalu Lotniczym (Dz.U. z 1945 r. Nr 9, poz. 27)

[2] Stefan Oberleitner: Polskie ordery, odznaczenia i niektóre wyróżnienia zaszczytne 1705-1990. T. II. Zielona Góra: Kanion, 1992, s. 345.

[3] Ustawa z dnia 16 października 1992 r. Przepisy wprowadzające ustawę o orderach i odznaczeniach, uchylające przepisy o tytułach honorowych oraz zmieniające niektóre ustawy art. 6 pkt. 1 podpkt. 3.

[4] Ustawa z dnia 16 października 1992 r. Przepisy wprowadzające ustawę o orderach i odznaczeniach, uchylające przepisy o tytułach honorowych oraz zmieniające niektóre ustawy art. 6 pkt. 2.

[5] Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 lipca 1945 r. o Medalu Lotniczym art. 5.

[6] Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 lipca 1945 r. o Medalu Lotniczym art. 2.

[wojna-7] Ordery i odznaczenia nadawane w czasie wojny i do pięciu lat po niej, obecnie wstrzymane

[8] Odznaczenia nadawane do 16 października 1992, obecnie nadawanie zakończono

[do1999-9] Odznaczenia nadawane do 8 maja 1999, obecnie nadawanie zakończono

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[A]

[B]

[C]

Rodzaj odznaczenia	order krzyż medal gwiazda odznaka dystynktorium
Elementy insygniów	godło łańcuch orderowy gwiazda orderowa rozetka galonik okucie wstęga orderowa
Formy zredukowane	cywilna: miniaturka orderowa mundurowa: baretka
Lista odznaczeń w	Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie
Lista baretek w	Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie organizacjach międzynarodowych
Prawo	kapituła orderu odznaczenie państwowe order domowy order kobiecy
System odznaczeń w Polsce	Komisja Heraldyczna polski system orderowo-odznaczeniowy (lista) polskie odznaczenia resortowe polskie odznaczenia samorządowe

Ordery	Order Orła Białego Order Virtuti Militari Order Odrodzenia Polski
Odznaczenia	Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych Krzyż Zasługi Krzyż Ochotniczy za Wojnę Medal Niepodległości Krzyż Zasługi za Dzielność Medal Ochotniczy za Wojnę Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi Krzyż Żołnierzy Polskich z Ameryki Medal za Ratowanie Ginących Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Wawrzyn Akademicki Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal 3 Maja Medal za Długoletnią Służbę Medal Zwycięstwa (nieoficj.)
Ustanowione przez władze RP na obczyźnie	Krzyż i Medal Niepodległości (odnow.) Krzyż Zasługi z Mieczami Krzyż Walecznych (odnow.) Medal Wojska Medal Lotniczy Medal Morski Medal Morski Polskiej Marynarki Handlowej Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino Krzyż Armii Krajowej Krzyż Kampanii Wrześniowej Odznaka Skarbu Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej

II RP na obczyźnie^[B]	Krzyż Kampanii Wrześniowej Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino Medal Lotniczy Medal Morski Medal Morski Polskiej Marynarki Handlowej Medal Wojska
Organizacje PPP^[C]	Krzyż Armii Krajowej Krzyż Batalionów Chłopskich Krzyż Narodowego Czynu Zbrojnego
RP-PRL 1944–1989^[C]	Krzyż Bitwy pod Lenino Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie Krzyż Oświęcimski Krzyż Partyzancki Krzyż za udział w Wojnie 1918–1921 Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk Medal za Warszawę 1939–1945 Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” Śląski Krzyż Powstańczy Warszawski Krzyż Powstańczy Wielkopolski Krzyż Powstańczy

PRM	Odznaka Honorowa „Za zasługi w zapewnianiu bezpieczeństwa państwa poza granicami RP” Odznaka Honorowa za Zasługi dla Legislacji Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Wynalazczości” Odznaka honorowa „Zasłużony dla repatriacji” Odznaka honorowa za Zasługi dla Komunikacji Elektronicznej Odznaka Honorowa za Zasługi dla Polonii i Polaków za Granicą Odznaka Honorowa za Zasługi dla Służby Cywilnej
MAP	Odznaka honorowa „Zasłużony dla Górnictwa RP” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Łączności”
MEiN	Medal Komisji Edukacji Narodowej Medal „Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas”
MF	Odznaka „Zasłużony dla Krajowej Administracji Skarbowej” Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Finansów Publicznych RP”
MI	Odznaka honorowa „Zasłużony dla drogownictwa” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kolejnictwa” Odznaka honorowa „Zasłużony dla transportu RP” Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Morza”
MKiŚ	Odznaka Honorowa za Zasługi dla Energetyki Odznaka honorowa „Zasłużony dla Leśnictwa” Odznaka Honorowa za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Klimatu Odznaka honorowa „Zasłużony dla polskiej geologii” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Przemysłu Naftowego i Gazowniczego”
MKiDN	Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” Odznaka „Za opiekę nad zabytkami”
MON	Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Medal Wojska Polskiego Wojskowa odznaka „Za Rany i Kontuzje”
MRiPS	Odznaka Honorowa Primus in Agendo Odznaka Honorowa Meritis pro Familia
MRiRW	Odznaka honorowa „Zasłużony dla Rolnictwa”
MRiT	Odznaka honorowa „Za zasługi dla budownictwa” Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Geodezji i Kartografii” Odznaka Honorowa za Zasługi dla Rozwoju Gospodarki RP
MSiT	Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Turystyki” Odznaka „Za Zasługi dla Sportu”
MSWiA	Medal za Zasługi dla Straży Granicznej Medal za Zasługi dla Policji Medal imienia podkomisarza Policji Andrzeja Struja Odznaka „Zasłużony Policjant” Odznaka „Zasłużony dla Ochrony Przeciwpożarowej” Odznaka Honorowa „Za zasługi w działaniach poza granicami RP” Odznaka Honorowa za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego Odznaka okolicznościowa Medal Stulecia Utworzenia Policji Państwowej Odznaka okolicznościowa Medal 20-lecia Utworzenia Centralnego Biura Śledczego Odznaka okolicznościowa Medal Trzydziestolecia Powołania Straży Granicznej Odznaka Świętego Floriana „Za Zasługi dla Społeczności Lokalnej” Odznaka okolicznościowa Medal Stulecia Powołania Formacji Ochronnej
MSZ	Odznaka Honorowa „Bene Merito”
MS	Odznaka „Za zasługi dla więziennictwa” Odznaka Honorowa za Zasługi dla Wymiaru Sprawiedliwości
MZ	Odznaka „Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu” Odznaka honorowa „Za zasługi dla ochrony zdrowia” Odznaka „Dawca Przeszczepu”
inne organy i urzędy	Medal Honorowy za zasługi dla Żandarmerii Wojskowej Medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej” Medal „Reipublicae Memoriae Meritum” Medal „Pro Bono Poloniae” Medal „Pro Patria” Odznaka „Weteran Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny” Krzyż Więźnia Politycznego Odznaka Honorowa „Za Rozminowanie Kraju” Odznaka Honorowa Służby Ochrony Państwa Odznaka Honorowa imienia gen. Stefana Roweckiego „Grota” Odznaka honorowa „Działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych” Odznaka Honorowa za Zasługi dla Ochrony Pracy Odznaka Honorowa za Zasługi dla Ochrony Praw Dziecka Odznaka Honorowa Zasłużonego dla Bezpieczeństwa w Górnictwie Odznaka honorowa „Za Zasługi dla bankowości RP” Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka” Odznaka honorowa „Za zasługi dla statystyki RP” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Systemu Badań i Certyfikacji” Odznaka honorowa „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi” Odznaka „Semper paratus”
wycofane	Medal za Wybitne Osiągnięcia Sportowe Odznaka „Mistrz Sportu” Odznaka „Zasłużony Mistrz Sportu” Medal „Pro Memoria” Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” Odznaka „Zasłużony dla Służby Celnej” Odznaka „Za zasługi dla transportu” Odznaka „Za zasługi w pracy penitencjarnej” Odznaka Honorowa Biura Ochrony Rządu Odznaka honorowa „Za wzorową pracę w służbie zdrowia” Odznaka honorowa „Wzorowy Kierowca” Odznaka „Wzorowego Sprzedawcy” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Energetyki” Odznaka honorowa „Zasłużony dla górnictwa” Odznaka honorowa „Zasłużony dla bankowości” Odznaka „Za zasługi dla celnictwa” Odznaka Honorowa za Zasługi dla Skarbowości RP Odznaka „Za Zasługi dla Obrony Cywilnej” Odznaka „Za zasługi w zwalczaniu powodzi” Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej”