Przejdź do zawartości

Mecz lekkoatletyczny Polska – Stany Zjednoczone 1958

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kapitan reprezentacji Polski, oszczepnik, Janusz Sidło

Mecz lekkoatletyczny Polska – Stany Zjednoczone 1958 – zawody lekkoatletyczne, które odbyły się w dniach 1 i 2 sierpnia 1958 roku na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie.

Kapitanami drużyn byli miotacze – oszczepnik Janusz Sidło oraz młociarz Harold Connolly[1]. Każdego dnia zawody śledziło z trybun warszawskiego obiektu około 100 tysięcy widzów – jest to do dziś najliczniejsza widownia w historii zawodów lekkoatletycznych na świecie[2][3]. W spotkaniu na stadionie w Warszawie wystąpiło 49 zawodników USA (17 kobiet i 32 mężczyzn) oraz 50 Polaków (16 kobiet i 34 mężczyzn)[1]. Warszawski mecz zakończył się ostatecznie zwycięstwem drużyny USA 115 do 97 wśród mężczyzn oraz triumfem Polek 54 do 52[4]. Było to pierwsze w historii spotkanie lekkoatletycznych drużyn Polski i Stanów Zjednoczonych[5][6][7].

Do spotkania z USA, męska reprezentacja Polski, nazwana przez niemieckich dziennikarzy wunderteamem[2], przez dwa lata nie przegrała meczu międzypaństwowego, notując serię 14 zwycięstw począwszy od meczu przeciwko Norwegii w dniach 24 i 25 września 1955 w Poznaniu[6]. Międzynarodowe sukcesy zawodników sprawiły, iż w owym czasie lekkoatletyka stała się w Polsce sportem narodowym[8].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pierwszy raz po II wojnie światowej lekkoatleci amerykańscy wystąpili w Polsce w roku 1947 – Polski Związek Lekkiej Atletyki zaprosił do udziału w mityngu w Katowicach przebywających w owym czasie w Czechosłowacji reprezentantów USA[9]. 27 lipca na katowickim stadionie wystartował m.in. ówczesny rekordzista świata w rzucie dyskiem Robert Fitch, który wygrał pchnięcie kulą (15,41) oraz rzut dyskiem (53,38)[9].

Rozegrany w pierwszych dwóch dniach sierpnia 1958 roku mecz reprezentacji Polski i USA nie był wcześniej zaplanowany w światowym kalendarzu lekkoatletycznym – udało się go przeprowadzić przy okazji pojedynku Amerykanów z reprezentacją Związku Radzieckiego, który miał miejsce od 28 do 30 lipca w Moskwie[1]. Mecze w stolicach ZSRR i Polski były odpowiednio trzecim i czwartym oficjalnym meczem międzypaństwowym drużyny amerykańskiej – wcześniej w 1938 rywalizowali z drużyną III Rzeszy oraz w 1949 ze Skandynawią[1].

Do reprezentacji USA na pojedynki w Europie zostali powołani ówcześni mistrzowie oraz wicemistrzowie kraju – w Warszawie nie wystąpili jednak m.in. mistrz olimpijski z Melbourne w biegach na 100 i 200 metrów oraz sztafecie 4 x 100 metrów Bobby Joe Morrow[1][10] oraz złoty medalista igrzysk z 1956 w rzucie dyskiem Al Oerter[10][11]. W składzie drużyny USA znalazło się czterech ówczesnych indywidualnych mistrzów olimpijskich (Tom Courtney, Glenn Davis, Parry O’Brien i Harold Connolly), jeden w sztafecie (Ira Murchison) i jedna złota medalistka igrzysk z Helsinek z roku 1952 – sprinterka Barbara Jones[1][12]. Na warszawskim stadionie wystąpili także inni medaliści olimpijscy – Isabelle Daniels, Margaret Matthews, Willye White, Eddie Southern i Josh Culbreath[1].

W składzie reprezentacji Polski znalazł się ówczesny wicemistrz olimpijski w rzucie oszczepem Janusz Sidło[13], finaliści igrzysk w Melbourne: skoczek w dal Kazimierz Kropidłowski, tyczkarz Zenon Ważny oraz sprinterzy Marian Foik, Edward Szmidt i Zenon Baranowski[6]. Na stadionie w Warszawie nie pojawili się natomiast złota medalistka igrzysk z 1956 roku Elżbieta Duńska-Krzesińska oraz finalista tej imprezy oszczepnik Jan Kopyto[1][13].

W biegu na 3000 metrów z przeszkodami Jerzy Chromik ustanowił (trzeci raz w karierze[8]) rekord świata uzyskując – 2 sierpnia – czas 8:32,0[14]. Wynik lepszy od poprzedniego rekordu globu (8:35,6), który 12 dni wcześnie ustanowił w Tallinnie reprezentant ZSRR Siemion Rżyszczyn, uzyskał także drugi na mecie warszawskiego biegu Zdzisław Krzyszkowiak[6][14]. Podczas meczu ustanowiono osiem rekordów krajowych – cztery rekordy Polski i tyle samo rekordów Stanów Zjednoczonych[15].

Za największą sensację meczu uznano zwycięstwo Zbigniewa Makomaskiego nad Courtneyem w biegu na 800 metrów.

Rezultaty

[edytuj | edytuj kod]
WR – rekord świata | | NR – rekord kraju | AR – rekord kontynentu | SB – najlepszy wynik w sezonie

Mężczyźni

[edytuj | edytuj kod]
Konkurencja: 1. miejsce Rezultat 2. miejsce Rezultat 3. miejsce Rezultat 4. miejsce Rezultat
Bieg na 100 m Stany Zjednoczone Ira Murchison 10,5 Stany Zjednoczone Edward Collymore 10,6 Marian Foik 10,8 Edward Szmidt 10,9
Bieg na 200 m Stany Zjednoczone Edward Collymore 21,2 Stany Zjednoczone Ira Davis 21,3 Marian Foik 21,6 Edward Szmidt 21,6
Bieg na 400 m Stany Zjednoczone Glenn Davis 45,5 Stany Zjednoczone Eddie Southern 46,5 Stanisław Swatowski 47,8 Gerard Mach 47,9
Bieg na 800 m Zbigniew Makomaski 1:46,7 NR Stany Zjednoczone Tom Courtney 1:46,8 Tadeusz Kaźmierski 1:46,9 Stany Zjednoczone Michael Peake 1:48,0
Bieg na 1500 m Zbigniew Orywał 3:42,7 Stany Zjednoczone Edward Moran 3:43,2 Stany Zjednoczone James Grelle 3:43,4 Stefan Lewandowski 3:43,4
Bieg na 5000 m Kazimierz Zimny 13:52,2 Marian Jochman 13:54,6 Stany Zjednoczone William Dellinger 14:04,8 Stany Zjednoczone Max Truer 14:32,6
Bieg na 10 000 m Stanisław Ożóg 29:27,6 Mieczysław Kierlewicz 30:46,2 Stany Zjednoczone Jerome Smart 31:04,0 Stany Zjednoczone George McKenzie 33:18,4
Bieg na 110 m przez płotki Stany Zjednoczone Ancel Robinson 14,0 Stany Zjednoczone Hayes Jones 14,2 Edward Bugała 14,5 Tadeusz Niemczyk 14,9
Bieg na 400 m przez płotki Stany Zjednoczone Glenn Davis 49,8 Stany Zjednoczone Josh Culbreath 50,8 Janusz Kotliński 52,1 Kazimierz Janiak 53,7
Bieg na 3000 m z przeszkodami Jerzy Chromik 8:32,0
WR[14] NR
Zdzisław Krzyszkowiak 8:33,6 Stany Zjednoczone Philip Coleman 8:40,8 NR Stany Zjednoczone Charles Jones 9:31,8
Sztafeta 4 x 100 m  Stany Zjednoczone
Ira Murchison
Ira Davis
James Segrest
Edward Collymore
40,0  Polska
Zenon Baranowski
Edward Szmidt
Andrzej Zieliński
Marian Foik
40,8
Sztafeta 4 x 400 m  Stany Zjednoczone
Jack Yerman
Tom Courtney
Glenn Davis
Eddie Southern
3:05,8  Polska
Gerard Mach
Tadeusz Kaźmierski
Stanisław Swatowski
Zbigniew Makomaski
3:11,4
Skok wzwyż Stany Zjednoczone Charles Dumas 2,11 Zbigniew Lewandowski 1,98 Stany Zjednoczone Paul Stuber 1,96 Kazimierz Fabrykowski 1,98
Skok o tyczce Stany Zjednoczone Ronald Morris 4,58 Zenon Ważny 4,53 NR Andrzej Krzesiński 4,42 Stany Zjednoczone James Breawe 4,35
Skok w dal Stany Zjednoczone Ernst Shelby 7,83 Stany Zjednoczone William Jackson 7,51 Henryk Grabowski 7,44 Kazimierz Kropidłowski 7,25
Trójskok Józef Szmidt 16,11 Stany Zjednoczone Kenneth Floerke 15,36 Ryszard Malcherczyk 15,34 Stany Zjednoczone Ira Davis 15,09
Pchnięcie kulą Stany Zjednoczone Parry O’Brien 18,75 Stany Zjednoczone Dallas Long 17,80 Alfred Sosgórnik 16,90 Józef Auksztulewicz 16,70
Rzut dyskiem Stany Zjednoczone Rink Babka 54,15 Edmund Piątkowski 53,88 Stany Zjednoczone Parry O’Brien 52,33 Eugeniusz Wachowski 50,38
Rzut młotem Tadeusz Rut 64,41 NR Stany Zjednoczone Albert Hall 63,81 Olgierd Ciepły 63,08 Stany Zjednoczone Harold Connolly 62,83
Rzut oszczepem Janusz Sidło 81,97 SB[13] Zbigniew Radziwonowicz 73,34 Stany Zjednoczone Al Cantello 72,17 Stany Zjednoczone Franklin Held 68,64

Kobiety

[edytuj | edytuj kod]
Konkurencja: 1. miejsce Rezultat 2. miejsce Rezultat 3. miejsce Rezultat 4. miejsce Rezultat
Bieg na 100 m Stany Zjednoczone Barbara Jones 11,6 Stany Zjednoczone Margaret Matthews 11,8 Barbara Janiszewska 11,8 Celina Jesionowska 12,2
Bieg na 200 m Stany Zjednoczone Isabelle Daniels 23,9 NR Barbara Janiszewska 24,0 Stany Zjednoczone Lucinda Williams 24,0 Celina Jesionowska 24,7
Bieg na 800 m Krystyna Nowakowska 2:13,0 Beata Żbikowska 2:13,2 Stany Zjednoczone Lilian Green 2:18,8 NR Stany Zjednoczone Florence McArdle 2:21,4
Bieg na 80 m przez płotki Maria Bibro 11,8 Stany Zjednoczone Lauretta Poley 12,0 Maria Stodolna 12,0 Stany Zjednoczone Doris McCafrey 12,1
Sztafeta 4 x 100 m  Stany Zjednoczone
Isabelle Daniels
Lucinda Williams
Margaret Matthews
Barbara Jones
45,0  Polska
Maria Chojnacka
Barbara Janiszewska
Celina Jesionowska
Maria Bibro
46,4
Skok wzwyż Iwona Ronczewska 1,55 Jarosława Jóźwiakowska 1,55 Stany Zjednoczone Verheda Thomas 1,50 Stany Zjednoczone Barbara Brown 1,50
Skok w dal Stany Zjednoczone Willye White 6,16 NR Maria Chojnacka 6,00 Maria Ciastowska 5,85 Stany Zjednoczone Annie Smith 5,54
Pchnięcie kulą Stany Zjednoczone Earlene Brown 16,26 Jadwiga Klimaj 14,09 Eugenia Rusin 13,98 Stany Zjednoczone Sharon Sheppard 13,04
Rzut dyskiem Stany Zjednoczone Earlene Brown 48,63 Helena Dmowska 45,29 Kazimiera Sobocińska 44,76 Stany Zjednoczone Pamela Curell 41,39
Rzut oszczepem Urszula Figwer 51,19 Stany Zjednoczone Marjorie Larney 47,82 Maria Grabowska 45,67 Stany Zjednoczone Amelia Wershoven 45,30

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h Stefan Pietkiewicz i Janusz Rozum, O meczu ów… [online], Polski Związek Lekkiej Atletyki [dostęp 2011-06-03] (pol.).
  2. a b 90 lat polskiego sportu. Warszawa: 2011, s. 30-31.
  3. Jan Mulak, Książka… bez żadnego tytułu [online], mulak.art.pl [dostęp 2011-06-03] [zarchiwizowane z adresu 2015-04-29] (pol.).
  4. Deluga: mecz Polska-USA w 1958 roku najmilszym wspomnieniem [online], sportowefakty.pl [dostęp 2011-06-03] [zarchiwizowane z adresu 2009-12-09] (pol.).
  5. Witold Gerutto, Maciej Wawrzykowski, Otton Pieszewicz, Zdzisław Drozdowski: 50 lat PZLA – Rocznik Jubileuszowy 1968. Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 1969.
  6. a b c d Zbigniew Łojewski, Tadeusz Wołejko: Osiągnięcia Polskiej Lekkiej Atletyki w 40-leciu PRL. Mecze Międzypaństwowe I Reprezentacji Polski seniorów – mężczyźni. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 1984.
  7. Zbigniew Łojewski, Tadeusz Wołejko: Historia Spotkań Międzypaństwowych Reprezentacji Polski – część I: Seniorki. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, maj 1979.
  8. a b Tomasz Jurek, Ignacy Krzewiński, Bernard Woltmann (red.): Lekkoatletyka w Polsce 1919–1994. Warszawa: Polskie Towarzystwo Naukowe Kultury Fizycznej, 1994. ISBN 83-900895-5-6.
  9. a b Janusz Rozum, Daniel Grinberg, Zbigniew Jonik, Henryk Kurzyński, Leszek Luftam, Stefan Pietkiewicz, Tadeusz Wołejko: 90 lat polskiej lekkoatletyki 1919–2009. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2009. ISBN 978-83-902509-9-1.
  10. a b Athletics at the 1956 Melbourne Summer Games [online], Sports-Reference.com [dostęp 2011-06-03] [zarchiwizowane z adresu 2008-12-31] (ang.).
  11. Olympic Games (Men). gbrathletics. [dostęp 2011-06-03]. (ang.).
  12. Athletics at the 1952 Helsinki Summer Games [online], Sports-Reference.com [dostęp 2011-06-03] [zarchiwizowane z adresu 2008-12-29] (ang.).
  13. a b c Jerzy Szymonek, Janusz Rozum: Osiągnięcia Polskiej Lekkiej Atletyki w 40-leciu PRL. Rzut oszczepem mężczyzn.. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 1984.
  14. a b c Progression of Official World Record / Men, 3000 m steeple [online], tilastopaja.org [dostęp 2011-06-04] (ang.).
  15. Janusz Waśko, Andrzej Socha: Athletics National Records Evolution 1912–2006. Zamość-Sandomierz: 2007.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Zbigniew Łojewski, Tadeusz Wołejko: Osiągnięcia Polskiej Lekkiej Atletyki w 40-leciu PRL. Mecze Międzypaństwowe I Reprezentacji Polski seniorów – mężczyźni. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 1984.
  • Zbigniew Łojewski, Tadeusz Wołejko: Historia Spotkań Międzypaństwowych Reprezentacji Polski – część I: Seniorki. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, maj 1979.