Maurice Papon
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Minister finansów Francji | |
Okres |
od 1978 |
Odznaczenia | |
(odebrane) |
Maurice Papon (ur. 3 września 1910 w Gretz-Armainvilliers, zm. 17 lutego 2007 w Pontault-Combault) – francuski polityk, w latach 40. XX w., w czasie rządów Vichy sekretarz generalny prefektury w Bordeaux, jeden z najbardziej znanych francuskich kolaborantów współpracujących z nazistami.
Był odpowiedzialny za deportacje do obozu koncentracyjnego w Drancy pod Paryżem ponad 1500 Żydów z rejonu Bordeaux. Deportacje te Papon nadzorował na polecenie Niemców w latach 1942–1944[1].
Współpracował z ruchem oporu. Po II wojnie światowej m.in. był prefektem kilku departamentów, wysokim urzędnikiem w rządach Charles’a de Gaulle’a oraz konserwatystów, szefem paryskiej policji, parlamentarzystą i merem, a nawet w latach 70. piastował urząd ministra finansów. Za zasługi dla państwa został odznaczony Legią Honorową[1].
Jako szef policji paryskiej w 1961 roku wydał decyzje o krwawym stłumieniu demonstracji Algierczyków, protestujących przeciwko wprowadzeniu godziny policyjnej (zob. masakra paryska)[2][3].
Prawda o przeszłości wojennej Papona wyszła na jaw w 1981 na łamach satyrycznej gazety „Le Canard enchaîné”. Opublikowano tam obciążające go dokumenty dotyczące jego działalności kolaboranckiej w czasie wojny[3]. W 1997 został oskarżony o zbrodnie przeciwko ludzkości. W 1998 skazano go na 10 lat pozbawienia wolności[4]. Był to jeden z najgoręcej dyskutowanych procesów i wyroków we Francji oraz okazja do rozrachunku Francji z jej wojenną przeszłością.
18 września 2002 92-letni Papon ze względu na chorobę serca został zwolniony z więzienia. Zmarł 17 lutego 2007 w klinice pod Paryżem (Pontault-Combault) w wieku 96 lat[4]. Pomimo oficjalnego odebrania odznaczenia, został pochowany z insygniami Komandora Legii Honorowej, co wzbudziło burzliwą dyskusję we francuskiej przestrzeni publicznej[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Laurent Greilsamer: Maurice Papon une carrière française. Le Monde, 19.09.2002. [dostęp 2024-07-29]. (fr.).
- ↑ Richard Golsan. Memory's bombes a retardement: Maurice Papon, crimes against humanity, and 17 October 1961. „Journal of European Studies”, s. 156, 1998. DOI: 10.1177/004724419802810911.
- ↑ a b Le procès Papon. ina.fr, 29.04.2011. [dostęp 2024-07-29]. (fr.).
- ↑ a b Craig R. Whitney: Maurice Papon, Convicted Vichy Official, 96, Dies. The New York Times, 18.02.2007. [dostęp 2024-07-29]. (ang.).
- ↑ Cyrille Beyer: 2007 : la polémique de la Légion d'honneur de Maurice Papon. ina.fr, 18.10.2021. [dostęp 2024-07-29]. (fr.).