Masospondyl
| Massospondylus | |||
| Owen, 1854 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
masospondyl | ||
| Gatunki | |||
|
| |||
Masospondyl (Massospondylus) – rodzaj prozauropoda z rodziny masospondyli (Massospondylidae).
Żył we wczesnej jurze (ok. 200-185 mln lat temu) na obecnych terenach Afryki. Długość ciała do 6 m. Jego szczątki znaleziono w Republice Południowej Afryki oraz być może w Zimbabwe. W 1985 roku opisano skamieniałości odkryte w Arizonie (Stany Zjednoczone), które pierwotnie przypisano zwierzęciu z rodzaju Massospondylus[1]; występowanie przedstawicieli tego rodzaju na terenach zarówno dzisiejszej Afryki, jak i Ameryki Północnej interpretowano jako dowód na kosmopolityczny charakter wczesnojurajskich faun dinozaurów. Odkrycie większej liczby skamieniałości zauropodomorfa z Arizony, w połączeniu z rezultatami analizy kladystycznej Rowe'a, Suesa i Reisza (2011), wykazało, że zwierzę to należy do odrębnego rodzaju, nazwanego Sarahsaurus; tym samym Massospondylus jest rodzajem znanym wyłącznie z południowej Afryki[2].
Prymitywny, wczesny prozauropod. Był to jeden z pierwszych dinozaurów wyłącznie roślinożernych. Głowę miał małą, szyję i ogon długie. Posiadał spore dłonie (pięciopalczaste) z pazurami (prawdopodobnie służyły m.in. do obrony przed mięsożercami). W Afryce znaleziono jaja masospondyla z embrionami. Świadczą one o tym, że masospondyle rodziły się bez zębów i prawdopodobnie początkowo poruszały się na 4 kończynach. Masospondyl był dość lekko zbudowany (jak na prozauropoda). Sam tułów odpowiadał wielkości dzisiejszego dużego psa. Dinozaur ten został opisany po raz pierwszy w 1854 roku przez angielskiego anatoma i paleontologa Sir Richarda Owena. Jego opis opierał się na dowodzie z kilku dużych kręgów (stąd nazwa dinozaura – Massospondylus – "masywny kręg").
W 2009 roku opisany został drugi gatunek należący do tego rodzaju – M. kaalae[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ J. Attridge, A. W. Crompton, Farish A. Jenkins Jr. The Southern African Liassic prosauropod Massospondylus discovered in North America. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 5 (2), s. 128–132, 1985. DOI: 10.1080/02724634.1985.10011850. (ang.).
- ↑ Timothy B. Rowe, Hans-Dieter Sues, Robert R. Reisz. Dispersal and diversity in the earliest North American sauropodomorph dinosaurs, with a description of a new taxon. „Proceedings of the Royal Society B”. 278 (1708), s. 1044-1053, 2011. DOI: 10.1098/rspb.2010.1867. (ang.).
- ↑ Paul Barrett. A New Basal Sauropodomorph Dinosaur from the Upper Elliot Formation (Lower Jurassic) of South Africa. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 29 (4), s. 1032–1045, 2009. DOI: 10.1671/039.029.0401. (ang.).
| Infrarzędy dinozaurów | |
|---|---|
| Era dinozaurów | |
| Dyscypliny powiązane |
