Marian Kociniak

Marian Kociniak
	; Marian Kociniak (2003)
Data i miejsce urodzenia	11 stycznia 1936 ; Warszawa
Data i miejsce śmierci	17 marca 2016 ; Warszawa
Zawód	aktor teatralny i filmowy
Współmałżonek	Grażyna Kociniak
Lata aktywności	1958–2013
	Zespół artystyczny
	Teatr Ateneum w Warszawie
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Marian Kociniak (ur. 11 stycznia 1936 w Warszawie, zm. 17 marca 2016 tamże^[1]) – polski aktor filmowy i teatralny.

Życiorys

Uczeń technikum budowy silników, następnie absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie (1959); uczeń Ludwika Sempolińskiego. Od 1959 do 2010 prawie bez przerw występował w macierzystym Teatrze Ateneum, od 2010 współpracował z Teatrem na Woli^[2].

Na ekranie zadebiutował w 1960 w filmie Niewinni czarodzieje. Zagrał w ponad 30 filmach. Ogólnopolską rozpoznawalność zapewniła mu kreacja Franka Dolasa w polskiej trylogii komediowej Jak rozpętałem drugą wojnę światową^[3]. Zagrał także murgrabiego w filmie i serialu Janosik Jerzego Passendorfera oraz przyjaciela tytułowego bohatera w serialu Jan Serce. Gościnnie zagrał w serialach Wojna domowa, Sukces i Głęboka woda. Grał w filmach reżyserowanych przez Andrzeja Wajdę: Niewinni czarodzieje, Danton, Pan Tadeusz.

Często występował w Teatrze Telewizji, m.in. w Łuku Triumfalnym, Moskwie Pietuszki, Elegii dla jednej pani, Igraszkach z diabłem, Stawce większej niż życie oraz w spektaklu Coś w rodzaju miłości (łącznie 80 ról). Występował również w Kabarecie Starszych Panów. Współpracował także z radiem, występując w magazynie 60 minut na godzinę, gdzie tworzył parę z Andrzejem Zaorskim w skeczach z serii „Kulisy srebrnego ekranu”, natomiast wykonywana przezeń piosenka „Powtórka z rozrywki” rozpoczyna program pod tym samym tytułem na antenie Programu III Polskiego Radia.

Występował w popularnych spektaklach kabaretowych: Hemar (1987, w reżyserii Wojciecha Młynarskiego) i Tuwim – kabaret (1991, w reżyserii Emiliana Kamińskiego).

Od początku kariery nie wyrażał zgody na wywiady. Wyjątek stanowił wywiad dla TVP Info z okazji 50-lecia pracy artystycznej. Z tej samej okazji w kwietniu 2010 trafił do księgarń wywiad rzeka z aktorem pt. Spełniony, autorstwa Remigiusza Grzeli^[4]^[5].

W 2003 podczas VIII Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach artysta odcisnął dłoń na Promenadzie Gwiazd. W 2013 roku zakończył karierę.

Został członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi w 2010^[6] i 2015^[7]. Zmarł w szpitalu 17 marca 2016 w wieku 80 lat. Został pochowany 23 marca 2016 obok swojej żony na cmentarzu ewangelicko-reformowanym przy ulicy Żytniej w Warszawie^[8] (kwatera 12-4-1a)^[9].

Życie prywatne

Przez ponad 50 lat^[10] był żonaty z Grażyną Kociniak (zm. 11 lutego 2016), montażystką filmową, należącą do Stowarzyszenia Filmowców Polskich^[11]^[12]. Mieli jedną córkę^[13].

Marian Kociniak był stryjecznym bratem aktora Jana Kociniaka^[14].

Filmografia

1960: Niewinni czarodzieje – widz na koncercie jazzowym
1962: O dwóch takich, co ukradli księżyc – Niebora
1962: Gangsterzy i filantropi – klient obsługiwany przez nieuprzejmego kelnera
1962: Czerwone berety – Grzegorz Warecki
1963: Wiano – kumpel Staszka
1963: Przy torze kolejowym – mężczyzna^[15]
1964: Pięciu – Kazio
1965: Wyzywajem ogoń na siebja – Jan Tyma
1965: Sobótki – Karol
1965: Stawka większa niż życie – Piotr (odc. 1)
1965: Ballada wigilijna
1966: Wojna domowa – hydraulik Edek (odc. 9)
1966: Marysia i Napoleon – oficer, strażnik przed pałacem
1966: Pożegnanie z Marią – Piotr
1966: Chudy i inni – „Partyjny”
1966: Bariera – tramwajarz z „17" na szyi
1967: Słońce wschodzi raz na dzień – partyzant „Mały”
1968: Ostatni po Bogu – porucznik Piotr Kwiatkowski
1969: Jak rozpętałem drugą wojnę światową – starszy strzelec Franek Dolas
1970: Dzięcioł – reporter z programu „W co się bawić”
1970: Akcja Brutus – porucznik Krysiak
1971: Niebieskie jak Morze Czarne – Adam
1971: Gwiazda Wytrwałości – rotmistrz Iwanowski
1974: Święty Mikołaj pilnie poszukiwany – „Nieprzytulany”

1974: Najważniejszy dzień życia – Stefan Kozłowski (odc. 2)
1974: Janosik – Murgrabia
1974: Janosik (serial) – Murgrabia
1979: Gwiazdy poranne – Piotr Łoboda
1979: Igraszki z diabłem – Marcin Kabat
1981: Jan Serce – Piotr Krukowski, przyjaciel Jana
1981: Czarne złoto − Paul Budach
1982: Danton – Lindet
1983: Fucha – kamieniarz „Zgred”
1984: Miłość z listy przebojów – Jul, ojciec Elizy
1985: Odwet – David Ryder
1987: Trójkąt bermudzki – Jarek
1987: Cyrk odjeżdża – Jan Kossakowski, treser lwów
1989: Rififi po sześćdziesiątce – Andrzej Nowisz
1992: Smacznego, telewizorku – dziadek
1993: Do widzenia wczoraj. Dwie krótkie komedie o zmianie systemu – Roman (cz. 1)
1995: Sukces – Dydak
1999: Pan Tadeusz – Protazy
2000: Kalipso – Henryk Roszponka
2001: Myszka Walewska – Ryszard Tomczyk, dziadek Myszki
2005: Król Edyp – sługa
2009: Ostatnia akcja – Kazik Iwanowski
2012: Spadkobiercy – ojciec Harriet i Harry’ego
2013: Głęboka woda – profesor (odc. 1, 11 i 12)

Dubbing

1979: Porwanie Savoi – Bordet
1980: Krach Operacji Terror – generał Sawinkow
1985: Przyłbice i kaptury – furtian (odc. 3)
1985: C.K. Dezerterzy – sierżant Zajicek
1999: Atlantis II – Jaguar / Strażnik kryształu
1999: Faust: The Seven Games of the Soul – Mefistofeles
2000: Odyseja: W poszukiwaniu Ulissesa – Heryseusz
2003: Jak rozpętałem drugą wojnę światową (gra komputerowa) – Franek Dolas

Odznaczenia i nagrody

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi w pracy artystycznej” (2001)^[16]
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1988)
Złoty Krzyż Zasługi (1974)
Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2010)^[17]
Nagroda Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji I stopnia za wybitne kreacje aktorskie w programach artystycznych Polskiego Radia (1977)
Nagroda za najlepszą drugoplanową rolę męską (Czarnowąsego) w Moskwa – Pietuszki na 1. Festiwalu Polskiej Twórczości Telewizyjnej (1993)

Upamiętnienie

Imię Mariana Kociniaka nosi od 2022 roku rondo na skrzyżowaniu ulic Międzynarodowej i Zwycięzców w Warszawie, na Saskiej Kępie.^[18]
Na domu przy ulicy Międzynarodowej, w którym mieszkał aktor znajduje się tablica pamiątkowa.

Przypisy

↑ Marian Kociniak nie żyje. Aktor miał 80 lat [online], gazeta.pl, 17 marca 2016 [dostęp 2016-03-17] .
↑ Kociniak drze koty o teatr [online], Fakt.pl .
↑ Wiemy już, kto rozpętał II wojnę światową [online], Polskie Radio, 2 września 2011 [dostęp 2016-10-23] .
↑ JacekJ. Szczerba JacekJ., Marian Kociniak. Spełniony, Grzela, Remigiusz [online], Wyborcza.pl, 20 kwietnia 2010 .
↑ Marian Kociniak – aktor spełniony – e-teatr.pl.
↑ Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego [online], onet.pl, 16 maja 2010 [dostęp 2014-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2014-07-06] .
↑ BarbaraB. Sowa BarbaraB., Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego, a kto z niego wypadł? Cała lista [online], Dziennik.pl, 16 marca 2015 [dostęp 2015-03-21] .
↑ Pogrzeb Mariana Kociniaka. Bliscy pożegnali wybitnego aktora [online], Wirtualna Polska, 23 marca 2013 [dostęp 2016-03-23] .
↑ śp. Marian Wiesław Kociniak
↑ Żegnamy Mariana Kociniaka. Odszedł w wieku 80 lat, metrocafe.pl, 18-20 marca 2016
↑ Grażyna Kociniak [online], FilmPolski.pl [dostęp 2016-02-12] .
↑ Grażyna Kociniak nie żyje. Miała 78 lat [online], onet.pl, 14 lutego 2016 [dostęp 2016-02-14] [zarchiwizowane z adresu 2016-02-15] .
↑ Tygodnik „Życie na Gorąco” nr 12, 24 marca 2016, s. 32-33
↑ Zmarł wybitny aktor Jan Kociniak [online], Filmweb.pl, 20 kwietnia 2007 [dostęp 2014-09-06] .
↑ Przy torze kolejowym
↑ M.P. z 2000 r. nr 19, poz. 405
↑ Glorie Artis dla aktorów [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 15 lutego 2010 [dostęp 2010-02-17] .
↑ Uchwała Nr LXIV/2094/2022 Rady Miasta Stołecznego Warszawy, Warszawa: Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego, 12 maja 2022 r. Poz. 5936

Bibliografia

Marian Kociniak w bazie filmpolski.pl
Marian Kociniak, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .
Marian Kociniak w bazie IMDb (ang.)
Marian Kociniak w bazie Filmweb
Marian Kociniak Culture.pl
Marian Kociniak [online], Onet.pl [zarchiwizowane z adresu 2017-03-24] .

Linki zewnętrzne

Marian Kociniak na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”

[1] Marian Kociniak nie żyje. Aktor miał 80 lat [online], gazeta.pl, 17 marca 2016 [dostęp 2016-03-17] .

[2] Kociniak drze koty o teatr [online], Fakt.pl .

[3] Wiemy już, kto rozpętał II wojnę światową [online], Polskie Radio, 2 września 2011 [dostęp 2016-10-23] .

[4] JacekJ. Szczerba JacekJ., Marian Kociniak. Spełniony, Grzela, Remigiusz [online], Wyborcza.pl, 20 kwietnia 2010 .

[5] Marian Kociniak – aktor spełniony – e-teatr.pl.

[6] Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego [online], onet.pl, 16 maja 2010 [dostęp 2014-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2014-07-06] .

[7] BarbaraB. Sowa BarbaraB., Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego, a kto z niego wypadł? Cała lista [online], Dziennik.pl, 16 marca 2015 [dostęp 2015-03-21] .

[wp_gwiazdy-8] Pogrzeb Mariana Kociniaka. Bliscy pożegnali wybitnego aktora [online], Wirtualna Polska, 23 marca 2013 [dostęp 2016-03-23] .

[9] śp. Marian Wiesław Kociniak

[10] Żegnamy Mariana Kociniaka. Odszedł w wieku 80 lat, metrocafe.pl, 18-20 marca 2016

[11] Grażyna Kociniak [online], FilmPolski.pl [dostęp 2016-02-12] .

[12] Grażyna Kociniak nie żyje. Miała 78 lat [online], onet.pl, 14 lutego 2016 [dostęp 2016-02-14] [zarchiwizowane z adresu 2016-02-15] .

[13] Tygodnik „Życie na Gorąco” nr 12, 24 marca 2016, s. 32-33

[14] Zmarł wybitny aktor Jan Kociniak [online], Filmweb.pl, 20 kwietnia 2007 [dostęp 2014-09-06] .

[15] Przy torze kolejowym

[16] M.P. z 2000 r. nr 19, poz. 405

[17] Glorie Artis dla aktorów [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 15 lutego 2010 [dostęp 2010-02-17] .

[18] Uchwała Nr LXIV/2094/2022 Rady Miasta Stołecznego Warszawy, Warszawa: Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego, 12 maja 2022 r. Poz. 5936

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]