Mangusteczka
| Helogale | |||
| J.E. Gray, 1862[1] | |||
 Mangusteczka karłowata (H. parvula) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Infrarząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
mangusteczka | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Herpestes parvulus Sundevall, 1847 | |||
| Gatunki | |||
| |||
| Zasięg występowania | |||
 Helogale parvula Helogale hirtula | |||
Mangusteczka[2] (Helogale) – rodzaj ssaków z podrodziny Mungotinae w obrębie rodziny mangustowatych (Herpestidae).
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce[3][4][5].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała (bez ogona) 16–27 cm, długość ogona 14,2–18,3 cm, długość tylnej stopy 4,1–5,1 cm, długość ucha 1,4–2,1 cm; masa ciała 213–415 g[4][6].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj zdefiniował w 1862 roku angielski zoolog John Edward Gray w artykule poświęconym nowemu rodzajowi wiwerowatych opublikowanym na łamach Proceedings of the Zoological Society of London[1]. Gray wymienił dwa gatunki – Herpestes parvulus Sundevall, 1847 i Ichneumon tænianotus A. Smith, 1834 (= Viverra mungo J.F. Gmelin, 1788) – z których gatunkiem typowym jest Herpestes parvulus Sundevall, 1847.
Helogale: gr. ἑλος helos ‘bagno’; γαλεή galeē lub γαλή galē ‘łasica’[7].
Podział systematyczny
[edytuj | edytuj kod]Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[8][6][3][5]:
| Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[2] | Podgatunki[4][3][6] | Rozmieszczenie geograficzne[4][3][6] | Podstawowe wymiary[4][6][a] | Status IUCN[9] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
Helogale hirtula | O. Thomas, 1904 | mangusteczka etiopska | gatunek monotypowy | wschodnia Afryka w Dżibuti, południowej Etiopii, środkowej i południowej Somalii, północnej i środkowej Kenii oraz północno-wschodniej Kenii | DC: 20–27 cm DO: 15–18 cm MC: 220–354 g |
LC |
_(52727495036).jpg) |
Helogale parvula | (Sundevall, 1847) | mangusteczka karłowata | 7 podgatunków | szeroko rozpowszechniony od Sudanu, Etiopii i Somalii, na południe do północno-wschodniej Południowej Afryki (KwaZulu-Natal), na zachód do Angoli i zachodniej Namibii | DC: 16–23 cm DO: 14–19 cm MC: 213–415 g |
LC |
Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski.
Opisano również gatunki wymarłe z plejstocenu Afryki[10]:
- Helogale kitafe Wesselman, 1984[11]
- Helogale palaeogracilis (Dietrich, 1942)[12]
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b J.E. Gray. Notice of Helogale, a New Genus of Viverridae. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1861, s. 308, 1861. (ang.).
- ↑ a b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 144. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 420. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ a b c d e J.S. Gilchrist, A.P. Jennings, G. Veron & P. Cavallini (koordynator): Family Herpestidae (Mongooses). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 325–326. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
- ↑ a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Helogale. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2019-10-02].
- ↑ a b c d e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 660. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 315, 1904. (ang.).
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-16]. (ang.).
- ↑ Home. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-07-02]. (ang.).
- ↑ J.S. Zijlstra, Helogale J.E. Gray, 1862, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-12-16] (ang.).
- ↑ H.B. Wesselman: The Omo micromammals. Systematics and paleoecology of early man sites from Ethiopia. W: M.K. Hecht & F.S. Szalay (redaktorzy): Contributions to Vertebrate Evolution. Cz. 7. Basel: Karger, 1984, s. 1–219. ISBN 978-3-8055-3935-7. (ang.).
- ↑ W.O. Dietrich. Ältestquartäre Säugetiere aus der südlichen Serengeti, Deutsch-Ostafrika. „Palaeontographica”. Abteilung A. 94 (3–6), s. 43–133, 1942. (niem.).