Magda Vášáryová

Magda Vášáryová
Imię i nazwisko	Magdaléna Vášáryová
Data i miejsce urodzenia	26 sierpnia 1948 ; Bańska Szczawnica
Zawód	aktorka, polityk
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Magdaléna „Magda” Vášáryová (ur. 26 sierpnia 1948 w Bańskiej Szczawnicy) – słowacka aktorka, dyplomata i polityk.

Życiorys

Wykształcenie i działalność artystyczna

W latach 1966–1971 studiowała socjologię na Uniwersytecie Komeńskiego w Bratysławie^[1]. Jako aktorka występowała w licznych teatrach, w tym Teatrze Narodowym w Bratysławie. Autorka m.in. Krátke listy jednému mestu (1988) – zbioru esejów o rodzinnej Bańskiej Szczawnicy. W 2008 wydała Polnočný sused, książkę o Polsce i relacjach słowacko-polskich.

Polityka i dyplomacja

Po 1989 pełniła funkcję ambasadora Czechosłowacji w Austrii (1989–1992) oraz Słowacji w Polsce (2000–2005). Była założycielką słowackiego Stowarzyszenia na rzecz Polityki Zagranicznej (SFPA). W 1999 bez powodzenia jako niezależna kandydowała na urząd prezydenta Słowacji.

W 2005 wstąpiła do Słowackiej Unii Chrześcijańskiej i Demokratycznej (SKDÚ). W latach 2005–2006 pracowała w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. W 2006, 2010 i 2012 uzyskiwała mandat deputowanej do Rady Narodowej z ramienia chadeckiej SKDÚ-DS. W wyborach samorządowych w 2010 została kandydatką na urząd prezydenta Bratysławy z poparciem pięciu centroprawicowych ugrupowań koalicji rządzącej^[2], jednak ostatecznie uległa niezależnemu kandydatowi Milanowi Ftáčnikowi^[3].

W 2013 (podobnie jak Lucia Žitňanská i Miroslav Beblavý) wystąpiła z SDKÚ-DS^[4].

Odznaczenia

W 2005 została odznaczona Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej^[5], a w 2010 wyróżniono ją Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”^[6]. W 2019 została odznaczona Orderem Ľudovíta Štúra I klasy^[7].

Życie prywatne

Jest siostrą aktorki Emílii Vášáryovej. Jej pierwszym mężem był aktor Dušan Jamrich. Jej drugim mężem został reżyser i prozaik Milan Lasica. Ma dwie córki.

Filmografia

1964: Senzi mama jako Eva
1965: Małgorzata, córka Łazarza jako Małgorzata
1968: Sladký čas Kalimagdory jako Kalimagdora
1968: Zbehovia a pútnici jako Dominika
1969: Kráľovská poľovačka jako Marta za młodu
1969: Ptaszki, sieroty i głupcy jako Marta
1970: Na kometě jako Angelika
1971: Babcia jako hrabina Hortensie
1971: Hry lásky šálivé jako służąca
1971: Princ Bajaja jako Slavěna
1972: …a pozdravuji vlaštovky jako Maruška Kudeříková
1973: Deň slnovratu jako Blanka
1973: Skrytý prameň jako Mária
1974: Powinowactwa z wyboru jako Ottilie
1976: Koncert pre pozostalých
1977: Rusalka jako Rusalka
1978: Krutá ľúbosť jako Kristka
1978: Pustý dvor jako Kristína
1980: Postrzyżyny jako Marja
1980: Temné slunce jako Kris
1984: Noc smaragdového měsíce jako Slávka
1985: Tichá radosť jako Soňa
1986: Lev s bílou hřívou jako Calma Veselá
1986: Alžbetin dvor jako Celesta Fabici
1986: Zkrocení zlého muže jako Tereza Buriánová
1987: Južná pošta jako Mária Jurkovičová
1987: Svět nic neví jako Jiřina Steinová
1990: Súkromné životy jako Elena

Przypisy

↑ Profil na stronie osobnosti.sk. [dostęp 2016-06-04]. (słow.).
↑ Pravicová koalícia sa dohodla: Za primátorku chcú Vášáryovú. cas.sk, 21 września 2010. [dostęp 2012-03-11]. (słow.).
↑ Ftáčnik bude primátorom Bratislavy, chce šetriť. sme.sk, 28 listopada 2010. [dostęp 2012-03-11]. (słow.).
↑ SDKÚ má sotva klub, odišli Žitňanská, Beblavý a Vášáryová. sme.sk, 12 grudnia 2013. [dostęp 2019-03-26]. (słow.).
↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 lutego 2005 r. o nadaniu orderu (M.P. z 2005 r. nr 30, poz. 380).
↑ Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. mkidn.gov.pl. [dostęp 2022-04-04].
↑ Vyznamenania. prezident.sk. [dostęp 2022-02-20]. (słow.).

Linki zewnętrzne

Magda Vášáryová w bazie IMDb (ang.). [dostęp 2012-03-11].
Magda Vášáryová w bazie Filmweb. [dostęp 2012-03-11].

[1] Profil na stronie osobnosti.sk. [dostęp 2016-06-04]. (słow.).

[2] Pravicová koalícia sa dohodla: Za primátorku chcú Vášáryovú. cas.sk, 21 września 2010. [dostęp 2012-03-11]. (słow.).

[3] Ftáčnik bude primátorom Bratislavy, chce šetriť. sme.sk, 28 listopada 2010. [dostęp 2012-03-11]. (słow.).

[4] SDKÚ má sotva klub, odišli Žitňanská, Beblavý a Vášáryová. sme.sk, 12 grudnia 2013. [dostęp 2019-03-26]. (słow.).

[5] Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 lutego 2005 r. o nadaniu orderu (M.P. z 2005 r. nr 30, poz. 380).

[6] Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. mkidn.gov.pl. [dostęp 2022-04-04].

[7] Vyznamenania. prezident.sk. [dostęp 2022-02-20]. (słow.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]