Maforion
Maforion, Maphorion (gr. mαφόριον) – wierzchnia szata kobieca, długi szal okrywający całą postać od głowy do stóp[1]. Maforion występuje na ikonach w przedstawieniach Matki Bożej[1].
Maforion Bogurodzicy jest jedną z najważniejszych relikwii związanych z kultem Maryi, jako Dziewicy-Opiekunki. Przechowywany był w sanktuarium w Blacherne w Konstantynopolu. Było to największe sanktuarium maryjne w tym mieście wybudowane w V wieku[2]. Jego powstanie było związane ze sprowadzeniem do Konstantynopola szalu Maryi[2]. Przechowywany w sanktuarium maforion symbolizował opiekę Matki Bożej nad Cesarstwem Bizantyńskim[3].
Kolor
[edytuj | edytuj kod]Na ikonach Bogurodzica jest przedstawiana w maforionie czerwonym. W takim przypadku płaszcz spodni Maryi jest błękitny. Stosowane są różne odcienie czerwieni: maforion może być jasnoczerwony, czerwony lub ciemny (wiśniowy, purpurowy). Kolor maforionu jest nawiązaniem do koloru zasłony Przybytku w Świątyni Jerozolimskiej, co symbolizuje, że Maryja jest Świętym Miejscem, gdzie dostęp ma tylko Bóg[1].
W ikonach spotykane są również przedstawienia z niebieskim maforionem (w różnych odcieniach niebieskiego od błękitu po granatowy), wtedy spodni płaszcz Maryi jest czerwony[1].
Dekoracja i jej symbolika
[edytuj | edytuj kod]Maforion jest ozdabiany trzema gwiazdami w kolorze złotym. Jedna z nich umieszczana jest na czole Maryi, dwie na ramionach. Złote gwiazdy symbolizują dziewictwo Maryi (przed, w trakcie i po narodzinach Jezusa). Brzegi maforiona obszyte są kajmą – lamówką symbolizującą chwałę Maryi[1].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Dariusz Klejnowski-Różycki, Teologiczne typy bizantyjskich ikon maryjnych, „Sympozjum” (1(40)), 2021, s. 59-60.
- ↑ a b Grzegorz M. Bartosik, Maryja w liturgii bizantyjskiej, „Łódzkie Studia Teologiczne”, 7, 1998, s. 174.
- ↑ Bogdan Stepan, POKROWA | Archidiecezja Przemysko-Warszawska Kościoła Greckokatolickiego w Polsce [online], 11 października 2013 [dostęp 2023-06-22] (pol.).