Przejdź do zawartości

Ludwik Kmicic-Skrzyński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ludwik Kmicic-Skrzyński
Ilustracja
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

26 sierpnia 1893
Odessa, gubernia chersońska, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

14 lutego 1972
Manchester, Wielka Brytania

Przebieg służby
Lata służby

1914–1972

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

2 Dywizja Kawalerii
5 Brygady KOP
Brygada Kawalerii „Białystok”
Podlaska Brygada Kawalerii

Stanowiska

szef sztabu brygady
oficer instruktor
dowódca pułku kawalerii
dowódca brygady kawalerii

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje – dwukrotnie ranny
Krzyż Kawalerski Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Oficer Orderu Gwiazdy Rumunii
Odznaka 1 Kompanii Kadrowej Odznaka „Za wierną służbę” Odznaka dyplomowanych oficerów Sztabu Generalnego II Rzeczypospolitej
Multimedia w Wikimedia Commons

Ludwik Kmicic-Skrzyński (ur. 14 sierpnia?/26 sierpnia 1893 w Odessie, zm. 14 lutego 1972 w Manchesterze) – generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Po ukończeniu gimnazjum w Tyflisie w Gruzji wyjechał do Francji, gdzie studiował w Nancy na wydziale chemicznym politechniki. W 1911 roku studiował na Politechnice w Liège, w Belgii[1]. W 1912 roku wstąpił do Związku Strzeleckiego, zorganizował w Nancy pluton Związku Strzeleckiego i został jego dowódcą.

W 1914 roku przyjechał do Krakowa, gdzie był słuchaczem kursu oficerskiego Związku Strzeleckiego. W sierpniu 1914 roku wstąpił do Legionów Polskich.

Był członkiem tzw. „ułańskiej siódemki” – patrolu Władysława Prażmowskiego „Beliny”, który w nocy z 1 na 2 sierpnia, jako pierwszy przekroczył granicę zaboru austriackiego z zaborem rosyjskim w Kocmyrzowie i 3 sierpnia wieczorem powrócił do Krakowa, a 6 sierpnia wyruszył wraz z 1 Kompanią Kadrową do Miechowa.

Następnie pełnił funkcje: dowódcy plutonu w 1 pułku ułanów Legionów Polskich (1914–1915), dowódcy 7 kompanii w 5 pułku piechoty (od maja 1915 – do lutego 1916[2]) i ponownie służba w 1 pułku ułanów Beliny-Prażmowskiego. Od 6 lutego do 1 kwietnia 1917 roku wykładał przedmiot „fortyfikacja” na kawaleryjskim kursie podoficerskim przy 1 pułku ułanów w Ostrołęce[3]. W lipcu tego roku, po kryzysie przysięgowym, został internowany w obozie w Beniaminowie, gdzie przebywał do sierpnia 1918 roku.

W październiku 1918 roku został przyjęty do Wojska Polskiego i mianowany dowódcą szwadronu, a później zastępcą dowódcy 1 pułku szwoleżerów w Chełmie. Wraz z tym pułkiem uczestniczył w zdobyciu Wilna i wyprawie kijowskiej. W lipcu 1920 został dowódcą 16 pułku Ułanów Wielkopolskich na czele, którego walczył w bitwie warszawskiej, w walkach na Suwalszczyźnie, operacji nad Niemnem i w ostatniej ofensywie na Krzywicze kończącej wojnę polsko-bolszewicką. W marcu 1921 roku został skierowany na kurs dokształcający do Centralnej szkoły Kawalerii w Grudziądzu[4].

Od października 1921 roku do października 1924 roku w zastępstwie pełnił obowiązki dowódcy 11 pułku Ułanów Legionowych w Ciechanowie. Od października 1924 roku do października 1925 roku studiował w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie. W maju 1926 roku, w czasie zamachu stanu, opowiedział się po stronie Józefa Piłsudskiego[5]. Po ukończeniu kursu został mianowany szefem sztabu 2 Dywizji Kawalerii w Warszawie. We wrześniu 1926 roku przeniesiony został do Ministerstwa Spraw Wojskowych i wyznaczony na stanowisko szefa Wydziału Ogólnego Departamentu II Kawalerii[6]. 25 czerwca 1927 roku został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza i przydzielony do dowództwa 5 Brygady KOP na stanowisko oficera instruktora[7]. W dniach 21–24 marca 1928 roku w Brześciu nad Bugiem wziął udział w grze wojennej, w charakterze dowódcy 4 pułku kawalerii i jednocześnie dowódcy oddziału wydzielonego 44 Dywizji Strzelców (strona czerwona). Kierownik gry, generał dywizji Józef Rybak wystawił mu następującą opinię: „bardzo dobry, bardzo energiczny oficer Sztabu Generalnego. Kawalerzysta o dużym temperamencie i ambicji pracy. Nadaje się na samodzielne stanowisko w zakresie taktycznym i operacyjnym”[8].

31 maja 1927 roku wojewoda poleski zezwolił mu na zmianę nazwiska rodowego „Skrzyński” na „Skrzyński-Kmicic”[9].

12 marca 1929 roku został mianowany dowódcą Brygady Kawalerii „Białystok”, która z dniem 1 kwietnia 1937 roku została przemianowana na Podlaską Brygadę Kawalerii[10]. Brygadą dowodził przez dziesięć lat i sześć miesięcy. W międzyczasie, od 10 listopada 1931 roku do 15 lipca 1932 roku był słuchaczem VI Kursu Centrum Wyższych Studiów Wojskowych.

Wraz z Podlaską Brygadą Kawalerii wziął udział w kampanii wrześniowej, początkowo w składzie Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Narew”, a następnie Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie”. Wziął udział w bitwie pod Kockiem i 6 października 1939 roku dostał się do niewoli. W niewoli niemieckiej przebywał w Opawie, a od 24 stycznia 1942 roku w Oflagu II B Arnswalde. Następnie od połowy maja 1942 roku do kwietnia 1945 roku w Oflagu II D Gross-Born. Po opuszczeniu obozu wyjechał do Włoch i wstąpił do 2 Korpusu Polskiego.

Grób Ludwika Kmicic-Skrzyńskiego na Cmentarzu Miejskim w Białymstoku

Po rozwiązaniu korpusu wyjechał do Anglii i zamieszkał w Manchesterze, gdzie pracował fizycznie jako robotnik w tamtejszych fabrykach[11], a następnie jako urzędnik[12]. Niezależnie od pracy zarobkowej działał aktywnie w środowisku kawaleryjskim[11]. Zajmował się również publicystyką dotyczącą historii kawalerii z okresu II Rzeczypospolitej. Opublikował w Londynie na łamach „Przeglądu Kawalerii i Broni Pancernej” szereg artykułów oraz swoich wspomnień i relacji z I i II wojny światowej[11]. Zmarł w dniu 14 lutego 1972 roku w Manchesterze i został pochowany na cmentarzu Southern Cemetery. Symboliczny pochówek odbył się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A25-18-6)[13]. W 2023 r. szczątki Kmicic-Skrzyńskiego zostały ekshumowane. Następnie trumna z ciałem została przetransportowana do Polski[14]. W 130. urodziny generała 26 sierpnia 2023 r. odbył się pogrzeb na Cmentarzu Miejskim w Białymstoku przy ul. Władysława Wysockiego 63, gdzie Ludwik Kmicic-Skrzyński spoczął obok swoich żołnierzy z 1939 r. Całe przedsięwzięcie zostało zrealizowane przez Fundację “Pomoc Polakom na Wschodzie” im. Jana Olszewskiego na zlecenie KPRM, w ramach programu “Prace renowacyjne polskich grobów w Wielkiej Brytanii oraz ekshumacje, sprowadzenie i pochówki w kraju osób zasłużonych dla Polski, w tym członków polskiego rządu emigracyjnego.”[15]

Awanse

[edytuj | edytuj kod]
  • porucznik – 15 listopada 1918[1]
  • kapitan – grudzień 1919[1]
  • major – 3 maja 1922 zweryfikowany ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów jazdy
  • podpułkownik – 31 marca 1924[16] ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 7. lokatą w korpusie oficerów jazdy
  • pułkownik – 1 stycznia 1928 roku ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 roku i 12. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[17]
  • generał brygady – 19 marca 1938 roku został mianowany generałem brygady ze starszeństwem z dniem 19 marca 1938 roku i 9. lokatą w korpusie generałów[1]

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d O kawalerii polskiej XX wieku s. 21
  2. ↑ Generałowie II Rzeczypospolitej s. 100
  3. ↑ CAW ↓, sygn. I.120.1.125 s. 6.
  4. ↑ Generałowie II Rzeczypospolitej s. 101
  5. ↑ Antoni Czubiński, Przewrót majowy 1926 roku, Warszawa 1989, s. 172.
  6. ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 37 z 14.09.1926 r.
  7. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 17 z 25 czerwca 1927 roku, s. 191.
  8. ↑ Opinie gen. Rybaka o uczestnikach gry wojennej w dniach 21-24 marca 1928 roku w Brześciu nad Bugiem, Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, sygn. 701/1/119, s. 429.
  9. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 24 lipca 1928 roku, s. 247.
  10. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 5 z 12 marca 1929 roku, s. 89.
  11. ↑ a b c Generałowie II Rzeczypospolitej s. 102
  12. ↑ Piotr Stawecki, Generałowie polscy. Zarys portretu zbiorowego 1776–1945 Bellona Warszawa 2010, s.162.
  13. ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-30].
  14. ↑ https://www.bialystok.pl/pl/wiadomosci/aktualnosci/szczatki-generala-ludwika-kmicica-skrzynskiego-spoczely-w-bialymstoku.html
  15. ↑ FpPnW, Pogrzeb i zakończenie uroczystości pochowania Ludwika Kmicica-Skrzyńskiego [online], Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" im. Jana Olszewskiego, 26 sierpnia 2023 [dostęp 2023-10-26] (pol.).
  16. ↑ Autorzy O kawalerii polskiej XX wieku podają kwiecień 1924 r.
  17. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 1 z 2 stycznia 1928 roku, s. 2.
  18. ↑ Zbigniew Puchalski, Dzieje polskich znaków zaszczytnych. Warszawa: Wyd. Sejmowe, 2000, s. 209
  19. ↑ XV–lecie 16/2 Pułku Ułanów Wielkopolskich (1919–1934). 1934, s. 42.
  20. ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 3106 z 30 czerwca 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 28, poz. 1123)
  21. ↑ M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  22. ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  23. ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 17, 11 listopada 1936. 
  24. ↑ a b c l, Ludwik Skrzyński [online], www.ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2018-04-21] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-22] (pol.).
  25. ↑ M.P. z 1928 r. nr 262, poz. 641 „za zasługi w służbie granicznej”.
  26. ↑ a b c Na podstawie fotografii [1].
  27. ↑ 6 sierpień: 1914–1934, Warszawa: Zarząd Główny Związku Legjonistów Polskich, 1934, s. 18.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ludwik_Kmicic-Skrzyński&oldid=75024163”