Ludwik Evert

Ludwik Józef Evert

Ludwik Evert (przed 1936)
Data i miejsce urodzenia	23 września 1863 Kielce
Data i miejsce śmierci	20 marca 1945 Grodzisk Mazowiecki
Senator II III IV kadencji (II RP)
Okres	od 1928 do 1935
Przynależność polityczna	BBWR
Odznaczenia

Ludwik Józef Evert (ur. 23 września 1863 w Kielcach, zm. 20 marca 1945 w Grodzisku Mazowieckim) – przemysłowiec, handlowiec, działacz społeczny, senator, jeden z założycieli księgarni i wydawnictwa Trzaska, Evert i Michalski.

Życiorys

Kształcił się w Wyższej Szkole Handlowej Leopolda Kronenberga w Warszawie. Następnie pracował w Niemczech, a po wysiedleniu w 1885 przebywał we Francji i w Polsce. W 1896 zamieszkał w Rosji, gdzie był przedstawicielem łódzkiego przemysłu włókienniczego. W latach 1900–1918 był wiceprezesem oraz prezesem kolonii polskiej w Moskwie. Pełnił również funkcję wiceprezesa Towarzystwa Dobroczynnego. Od 1914 kierował Komitetem Pomocy Ofiarom Wojny oraz był prezesem Zrzeszenia Niepodległościowego. W 1918 wrócił do Polski. W 1919 wraz z Władysławem Trzaską i Janem Michalskim założył firmę Księgarnia i Dom Wydawniczy Trzaska, Evert i Michalski. Księgarnia, umieszczona w gmachu Hotelu Europejskiego przy ulicy Krakowskie Przedmieście 13, rozpoczęła ożywioną działalnością wydawniczą w 1922. W 1922 Ludwik Evert został prezesem spółki. W 1937 wycofał się z udziału w księgarni i wydawnictwie, pozostawiając jednak w firmie swoje nazwisko. W czasie II wojny światowej firmę Trzaska, Evert, Michalski zlikwidowali Niemcy. W 1945 wznowił jej działalność W. Trzaska.

Od 1923 do śmierci pełnił funkcję prezesa kolegium kościelnego Parafii Ewangelicko-Augsburskiej Świętej Trójcy w Warszawie. Pod koniec lat 30. był zastępcą prezesa zarządu Towarzystwa Wyższej Szkole Dziennikarskiej w Warszawie.

Od 1928 był senatorem RP z listy Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem (BBWR), a przez IV kadencję był senatorem mianowanym przez prezydenta RP. Należał też do Partii Pracy. W okresie międzywojennym był także członkiem Rady Miejskiej Warszawy, Komitetu Opieki Społecznej, Komitetu Pomocy dla Bezrobotnych oraz Zgromadzenia Kupców miasta Warszawy. W 1939 powołany do Obywatelskiego Komitetu Obrony Warszawy. Był jednym z 12 zakładników wskazanych Niemcom zgodnie z aktem kapitulacji miasta z 28 września „celem zabezpieczenia przed aktami sabotażu”.

Zmarł 20 marca 1945 w Grodzisku Mazowieckim, gdzie został pochowany. W 1971 zwłoki przeniesiono na cmentarz ewangelicko-augsburski w Warszawie (aleja 24, grób 26).

Jego córką była Halina Evert-Kappesowa (historyk, bizantynolog), a synem Władysław Ludwik Evert (pisarz, poeta, dziennikarz).

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (30 kwietnia 1927)
• Krzyż Niepodległości (23 grudnia 1933)
• Złoty Krzyż Zasługi (1929)
• Order Trzech Gwiazd (Łotwa)
• Order Krzyża Orła II klasy (Estonia, 1933)

Wybrane publikacje

• W sprawie rewizji gospodarki teatrów miejskich : trzy listy z powodu wyboru rzeczoznawcy dla rewizji gospodarki teatrów miejskich w Warszawie w 1929 r., Warszawa 1929.

Bibliografia

• S. Górski, Polacy w Moskwie. Ankieta „Tygodnika Ilustrowanego”, „Tygodnik Ilustrowany” (1905), nr 42, s. 782–783 (z fotografią).
• Wywiad z Ludwikiem Evertem, „Przegląd Literacki” (1930), nr 5/6.
• „Przegląd Księgarski” (1933), s. 222–223 (z fotografią).
• Halina Evert-Kappesowa, Evert Ludwik Józef (1863–1945) [w:] Polski słownik biograficzny, t. 6, Kraków 1948, s. 323.
• Halina Evert-Kappesowa, Evert Ludwik Józef (23 IX 1863 Kielce–20 III 1945 Grodzisk Mazowiecki) [w:] Słownik pracowników książki polskiej, Warszawa – Łódź 1972, s. 209.
• Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, red. naukowa J. M. Majchrowski przy współpracy G. Mazura i K. Stepana, Warszawa 1994, s. 508.
• J. Szturc, Ewangelicy w Polsce. Słownik biograficzny XVI–XX wieku, Bielsko–Biała 1998, s. 69–70.
• Adrian Uljasz, Z albumu twórców książki polskiej. Firma Trzaska, Evert i Michalski, „Słowo i Myśl” (2009), nr 1 lublin.luteranie.pl.