Lucyna Legut
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód |
aktorka, malarka, pisarka |
Odznaczenia | |
Lucyna Maria[1] Legut-Werecka (ur. 27 marca 1926 w Suchej Beskidzkiej, zm. 4 marca 2011 w Gdańsku[2]) – polska aktorka teatralna, artystka malarka, pisarka, autorka utworów dla dzieci i młodzieży, słuchowisk radiowych oraz widowisk telewizyjnych i teatralnych.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Na świat przyszła jako najmłodsza córka Józefa Leguta, konduktora PKP, i Julii z domu Janiczak, hafciarki[3]. Była siostrą pisarza satyryka Ludomira Leguta i aktorki Ludmiły Legut (1921–2018)[4].
W 1950[5] ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Aktorską w Krakowie. W latach 1945–1947[5] studiowała również na Akademii Sztuk Pięknych. W latach 1950–1951 była aktorką w Teatrze Młodego Widza, zaś w latach 1951–1956 grała na deskach Teatru Ziemi Pomorskiej w Toruniu. W latach 1956–1983 była aktorką Państwowego Teatru „Wybrzeże” w Gdańsku. Debiutowała jako pisarka w roku 1960. Od roku 1950 związana była z reżyserem Wojciechem Jerzym Hasem. Ich związek trwał 10 lat i obfitował w listy, które się zachowały, i które zostały wydane w formie książki pt. „Ptak srebrnopióry”[6] (2021). Książka powstała na podstawie maszynopisu przygotowanego przez Lucynę Legut kilkadziesiąt lat przez wydaniem „Ptaka srebrnopiórego”. W latach 1957–1961 występowała pod nazwiskiem Has lub Legut-Has[7].
Twórczość literacka
[edytuj | edytuj kod]- Całkiem zwariowane urodziny Piotrka oraz to i owo o Paluch-Rogalskiej[8]
- Czekając na dziurę w niebie
- Dla kogo ten wawrzyn?
- Jak zdobyć męża, czyli Skok stulecia[9]
- Jasiek chce być reżyserem, a Paluch-Rogalska cyrkówką[10]
- Jasiek pisze kronikę rodzinną, a Piotrek ciągle się w kimś kocha[11]
- Już nigdy nie będę się kłócił z Piotrkiem![12]
- Marzę o ślubie[13]
- Miłosne niepokoje pana Zenka[14]
- Miłość trzynastolatki[15]
- Nie zabijajcie Desdemony
- O tym, jak Jasiek został bezimiennym bohaterem albo awantura o sławę[16]
- Piotrek zgubił dziadka oko, a Jasiek chce dożyć spokojnej starości[17]
- Strach się martwi
- Szyfon na ślubną suknię
- Świerszcze mają sklep z instrumentami
- Ta miłość przetrwa[18]
- Zacznijmy od pomidorów...
- Życie artystki Kingi Kidney
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- 1966: odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego[1]
- 1968: odznaka Zasłużony dla Miasta Gdańska[1]
- 1971: Złoty Krzyż Zasługi[1]
- 1975: odznaka Zasłużony dla Ziemi Gdańskiej[1]
- 1976: odznaka Zasłużony Działacz Kultury[1]
- 1976: Medal Prezydenta miasta Gdańska[1]
- 1976: Medal Honorowy z okazji 30-lecia Teatru Wybrzeże[1]
- 2000: Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[19][1]
- 2005: Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury[1][20]
- 2009: specjalna Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury[1]
- 2011: Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (pośmiertnie)[21]
Nagrody i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- 1966: ogólnopolski konkurs Programu 3 Polskiego Radia na małoobsadowe słuchowisko radiowe 1965 – I nagroda za słuchowisko Nie trzeba krzykiem zagłuszać ciszy nocy[1]
- 1968: Międzynarodowy Konkurs Warszawa-Zagrzeb-Praga na słuchowisko radiowe za 1968 – I nagroda w etapie krajowym za słuchowisko Bohater potrzebny od zaraz[1]
- 1980: Książka Roku – za powieść Nasza zmierzchowa mama[1]
- 2000: nominacja do tytułu Kobiety Roku 2000 w plebiscycie miesięcznika Twój Styl[1]
- 2001: Radiowa Osobowość Roku 2000 – nagroda Radia Gdańsk dla najdowcipniejszego gościa Salonu literackiego Radia Gdańsk[20]
- 2005: Laureatka Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury[22]
- 2009: Laureatka Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury[22]
Ekranizacja
[edytuj | edytuj kod]W 2000 Maciej Wojtyszko wyreżyserował 7-odcinkowy serial na podstawie książki Piotrek zgubił dziadka oko, a Jasiek chce dożyć spokojnej starości.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Małgorzata Smyl (oprac.), Lucyna Legut [online], Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Gdańsku [dostęp 2011-03-05] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-27] .
- ↑ Lucyna Legut nie żyje. Gazeta Wyborcza Trójmiasto, 2011-03-04. [dostęp 2011-03-04].
- ↑ Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Gdańsku [online], old2.wbpg.org.pl [dostęp 2023-05-30] .
- ↑ Ludmiła Legut (1921 – 2018) [online], www.dziennikteatralny.pl [dostęp 2023-05-30] .
- ↑ a b Zmarła Lucyna Legut. Trojmiasto.pl, 2011-03-04. [dostęp 2011-03-05].
- ↑ Lucyna Legut, Ptak srebrnopióry, Wydawnictwo ARCHE, Sopot 2021.
- ↑ Małgorzata (oprac) Smyl , Leszek (oprac) Rybicki , Lucyna Legut. Pisarka, aktorka, malarka, Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Josepha Conrada Korzeniowskiego w Gdańsku, 2012 [dostęp 2024-08-22] .
- ↑ Lucyna Legut , Catkiem zwariowane urodziny piotrka oraz to i owo o Paluch-Rogalskiej, Warszawa: Akapit, 2003, ISBN 83-88790-23-4, OCLC 224509097 [dostęp 2022-02-04] .
- ↑ Lucyna Legut-Werecka , Jak zdobyć męża, czyli Skok stulecia, wyd. 1 [w tej ed.], Łódź: Akapit Press, 2000, ISBN 83-87463-62-0, OCLC 749505244 [dostęp 2022-02-04] .
- ↑ Lucyna Legut , Jasiek chce być reżyserem, a Paluch Rogalska cyrkówką, Łódź: Akapit Press, 2004, ISBN 83-88790-53-6, OCLC 891212109 [dostęp 2022-02-04] .
- ↑ Lucyna Legut , Piotrek zgubił dziadka oko, a Jasiek chce dożyx́c spokojnej starości, wyd. 1. w tej edycji, Łódź: Akapit Press, 1997, ISBN 83-87463-11-6, OCLC 49736082 [dostęp 2022-02-04] .
- ↑ Lucyna Legut-Werecka , Już nigdy nie będę się kłócił z Piotrkiem!, Łódź: Akapit Press, 2001, ISBN 83-88790-00-5, OCLC 750523891 [dostęp 2022-02-04] .
- ↑ Lucyna Legut-Werecka , Marzę o ślubie: (trzecia i ostatnia część „Miłości trzynastolatki”), Łódź: Wyd. Akapit Press, 2003, ISBN 83-87463-84-1, OCLC 749324793 [dostęp 2022-02-04] .
- ↑ Lucyna Legut , Miłosne niepokoje pana zenka, wyd. 1, Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1980, ISBN 83-215-8216-8, OCLC 9299783 [dostęp 2022-02-04] .
- ↑ Lucyna Legut , Miłość trzynastolatki: (książka dla dorastających dziewcząt), Łódź: Akapit Press, 1998, ISBN 83-87463-24-8, OCLC 830292529 [dostęp 2022-02-04] .
- ↑ Lucyna Legut-Werecka , O tym, jak Jasiek został bezimiennym bohaterem albo awantura o sławę, Łódź: Akapit Press, [cop. 1999], ISBN 83-87463-31-0, OCLC 751501019 [dostęp 2022-02-04] .
- ↑ Lucyna Legut , Piotrek zgubił dziadka oko, a Jasiek chce dożyć spokojnej starości, wyd. 1. w tej edycji, Łódź: Akapit Press, 1997, ISBN 83-87463-11-6, OCLC 49736082 [dostęp 2022-02-04] .
- ↑ Lucyna Legut-Werecka , Ta miłość przetrwa: (dalsze losy bohaterki powieści „Miłość trzynastolatki”), Łódź: Akapit Press, 2000, ISBN 83-87463-53-1, OCLC 751496969 [dostęp 2022-02-04] .
- ↑ M.P. z 2000 r. nr 25, poz. 522.
- ↑ a b Lucyna Legut, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy) [dostęp 2011-03-05] .
- ↑ Lucynie – przyjaciele – spotkanie poświęcone Lucynie Legut. trojmiasto.pl, 2011-11. [dostęp 2012-12-11].
- ↑ a b Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury. gdansk.pl, 2016-06-23. [dostęp 2016-06-23]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Lesław Bartelski M.: Polscy pisarze współcześni, 1939-1991: Leksykon. Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 83-01-11593-9.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Lucyna Legut w bazie Filmweb
- Lucyna Legut w bazie filmpolski.pl
- Lucyna Legut, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy) [dostęp 2021-04-09] .
- Lucyna Legut na stronie poświęconej Wojciechowi Jerzemu Hasowi
- Absolwenci Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie
- Aktorki związane z Gdańskiem
- Artyści Teatru Wybrzeże w Gdańsku
- Autorzy słuchowisk Polskiego Radia
- Ludzie urodzeni w Suchej Beskidzkiej
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”
- Odznaczeni Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Pisarze związani z Gdańskiem
- Pochowani na Cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku
- Polscy malarze
- Polscy pisarze współcześni
- Polscy prozaicy XX wieku
- Polscy prozaicy XXI wieku
- Polscy twórcy literatury dziecięcej i młodzieżowej
- Polskie aktorki teatralne
- Urodzeni w 1926
- Zmarli w 2011