Lucjan Józef Kępiński
Data i miejsce urodzenia |
9 marca 1892 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
14 czerwca 1979 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1913–1949 |
Siły zbrojne |
Armia Imperium Rosyjskiego |
Jednostki |
9 Zaamurski pułk piechoty |
Stanowiska |
dowódca batalionu |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Późniejsza praca |
nauczyciel |
Odznaczenia | |
Lucjan Józef Kępiński (ur. 9 marca 1892 w Dmeninie k. Radomska, zm. 14 czerwca 1979 w Łodzi) – uczestnik I wojny światowej, wojny polsko-bolszewickiej, dowódca batalionu „Łużki” Korpusu Ochrony Pogranicza, uczestnik kampanii wrześniowej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Lucjan Józef Kępiński urodził się 9 marca 1892 roku w Dmeninie k. Radomska, w rodzinie Bronisława, sędziego, i Marcjanny z Wójcików. Miał trzech braci i cztery siostry o imionach: Bolesław, Bronisław, Mieczysław, Helena, Janina, Zofia i Stefania[1]. Mieczysław, był kapitanem Wojska Polskiego, pełniącym służbę w kwaterze głównej 1 Dywizji Pancernej. Jego braćmi stryjecznymi byli: pułkownik Józef Lucjan Kępiński i profesor Felicjan Kępiński.
Lucjan Kępiński ukończył Gimnazjum im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim i studia nauczycielskie.
Powołany w 1913 r. do armii rosyjskiej, został skierowany w 1914 r. do Mikołajewskiej Szkoły Wojennej w Kijowie, którą ukończył w stopniu porucznika w 1915 r. W 9 Zaamurskim pogranicznym pułku piechoty (armia rosyjska) odznaczony Orderem św. Włodzimierza z mieczami i kokardą (nr 1113)[2] oraz Krzyżem św. Jerzego 3. stopnia[3] (nr 166139) za zasługi w boju pod Brzeżanami 18 czerwca 1917 r. Wstąpił do I Korpusu Polskiego gen. Józefa Dowbor-Muśnickiego, sformowanego z żołnierzy polskich w armii rosyjskiej w oparciu o 3 Dywizję Strzelców Polskich.
Jesienią 1918 r. zgłosił się do Wojska Polskiego. Rozkazem dowódcy 3 Dywizji Strzelców Polskich gen. Wacława Iwaszkiewicza w listopadzie 1918, skierowany do rozbrojenia Niemców w Skierniewicach.
Przyjęty formalnie 24 grudnia 1918 r. w szeregi Wojska Polskiego z byłego I Korpusu Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia porucznika[4]. Rozkazami Szefa Sztabu Generalnego[5] skierowany z dniem 18.12. 1918 r.[6] do Piotrkowa Trybunalskiego pod rozkazy pułkownika Jana Rządkowskiego formującego 26 pułk piechoty (piotrkowski). Kompania szturmowej, którą dowodził, po wyszkoleniu wyszła ze składu pułku z początkiem lutego i już więcej do pułku nie wróciła[7]. W Wielkopolsce uczestniczył w tworzeniu przez Józefa Dowbor-Muśnickiego regularnych jednostek 4 Dywizji Strzelców Wielkopolskich, formowanych przez płk. Stanisława Wilhelma Skrzyńskiego. Pod dowództwem gen. Edwarda Rydza-Śmigłego, brał udział w ofensywie letniej 1919 r. Frontu Litewsko-Białoruskiego w walkach o wyzwolenie Inflant i ziemi po prawej stronie Dźwiny (Łotwa). Służył w 66 Kaszubskim pułku strzelców, którego szefostwo 24 października 1919 r. objął Józef Piłsudski.
W wojnie z bolszewikami w 1920 r. dowodził III batalionem 66 Kaszubskiego pułku piechoty im. Marszałka Józefa Piłsudskiego[8] . Wspierał grupę mjr. Jaworskiego w obronie Kalenkowicz. Pod Bobrujkami uczestniczył w rozbiciu bolszewickiego 216 pułku piechoty im. Lenina. Ranny w walce na linii Bugu 5 sierpnia 1920 r. Gen. Broni Józef Haller[9] w wykonaniu rozkazu Naczelnego Wodza nadał mu Krzyż Wojenny Virtuti Militari kl. V (Nr 265) „(…) za akcję pod Szumakami, gdzie porucznik Kępiński, dowiedziawszy się, iż połowa 10-tej Kompanji dostała się do niewoli, zebrał resztę tej Kompanji i mimo braku amunicji w walce na białą broń po zaciętej bitwie uwolnił z niewoli zebranych towarzyszów broni, pozostając mimo otrzymanej rany w szeregu. (…)”. W bitwie warszawskiej walczył pod komendą Naczelnego Wodza[10]. Dowodził III baonem 66 pp w zaczepnym manewrze znad Wieprza (16 sierpnia 1920 r.) pod Okrzeją, Łysobykami. W gwałtownej utarczce pod Seroczynem (17 sierpnia 1920 r.) batalion zniósł oddział piechoty rosyjskiej, wziął do niewoli szefa oddziału wywiadowczego dywizji, wielu jeńców i liczny tabor. Po wkroczeniu do Wyszkowa, mimo skrajnego zmęczenia i entuzjastycznego powitania mieszkańców, rzucił się w pościg za bolszewikami, dopadł ich i po krótkiej wymianie strzałów oraz uderzeniu na bagnety rozbił wroga pod Pierzchałami. W morderczym szturmie Twierdzy Horodec dniach 14–24 września 1920 r. bez pomocy ciężkiej artylerii i niezbędnych do tego środków technicznych[11] (nieustanne uderzenia i kontrataki, walka na kolby, bagnety, karabiny ręczne i maszynowe pod ostrzałem artylerii i kartaczy pociągów pancernych „Moskwa” i „Trockij”, wysadzanie mostów i unieszkodliwianie pancerek, okopywanie, forsowanie drutów i zasieków, okrążanie i wychodzenie z okrążenia) jako dowódca III batalionu i żołnierz odznaczył się męstwem i nieustępliwością w najcięższych i najkrwawszych walkach. Marszałek Józef Piłsudski na wniosek dowódcy pułku ppłk. Jarnuszkiewicza osobiście odznaczył go Krzyżem Walecznych (1246)[12].
Po zakończeniu wojny polsko-bolszewickiej dowodził stacjonującym w Grudziądzu batalionem III/66 pp. (kaszubskim) w składzie 16 Dywizji Piechoty (Pomorskiej) – dowódca gen. Kazimierz Ładoś. W sierpniu 1923 roku powierzono mu pełnienie obowiązków dowódcy batalionu sztabowego 64 pułku piechoty[13]. W następnym miesiącu został przesunięty na stanowisko pełniącego obowiązki komendanta kadry batalionu zapasowego[14][15]. W następnym roku został przesunięty na stanowisko komendanta składnicy wojennej[16]. 3 maja 1926 roku awansował na majora ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925 roku i 68. lokatą w korpusie oficerów piechoty[17]. W latach 1927–1929 był komendantem Rejonu Przysposobienia Wojskowego i Wychowania Fizycznego 16 DP. Na tym stanowisku propagował aktywność i sprawność fizyczną młodzieży oraz wspierał działalność Przysposobienia Wojskowego Kobiet[18]. W lipcu 1929 roku został przeniesiony do 65 pułku piechoty na stanowisko dowódcy II batalionu detaszowanego w Gniewie[19]. Był członkiem Związku Żołnierzy I Polskiego Korpusu Wschodniego.
W marcu 1932 roku został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza[20][21] i wyznaczony na stanowisko dowódcy batalionu KOP „Łużki”[22].
21 marca 1935 roku został przeniesiony z KOP do Powiatowej Komendy Uzupełnień Skierniewice celem odbycia praktyki poborowej z zachowaniem dotychczasowego dodatku służbowego[23]. W 1937 roku został wyznaczony na stanowisko komendanta PKU Skierniewice[24]. 1 września 1938 roku dowodzona przez niego jednostka została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Kraków Powiat, a zajmowane przez niego stanowisko otrzymało nazwę „komendant rejonu uzupełnień”. W 1939 roku w dalszym ciągu pełnił służbę na tym stanowisku. 1 września 1939 roku był komendantem garnizonu Skierniewice[25].
W planie mobilizacyjnym 1939 przewidziany na dowódcę 18 pułku piechoty w II rzucie. Ośrodkiem zapasowym mobilizowania pułku miał być Łowicz. Szybki rozwój wypadków i rozkaz d-cy OK Łódź z 3 września 1939 skierowały wojsko z placu Skierniewice (rezerwiści i pozostałości pułków 26 DP Skierniewickiej) przez Grójec na Garwolin. W nocy 6/7 września 1939 po walce i silnym bombardowaniu ppłk Lucjan Kępiński (ostatni z wojskowych) opuścił Skierniewice, udając się z wojskiem na Grójec. W walce z niemiecką 1 DPanc., ośrodek ten został rozproszony w rejonie Góry Kalwarii (wieś Drwalew) w dniach 8/9 września 1939 r. Ranny Lucjan Kępiński został wzięty do niewoli[26].
Przebywał w sześciu obozach jenieckich, w tym w trzech karnych: Oflag II A Prenzlau – Angermunde numer jeniecki: 1385/II A, Stalag XXI A Schildberg (Ostrzeszów – do 15.12.1940 r.), Oflag VIII B Silberberg (Srebrna Góra w Górach Sowich – do 20.03.1940 r.), Oflag X A Sandbostel k. Hanoweru (do 06.07.1941 r.), Oflag XII A Hadamar k. Limburga (od 06 07.1941 r.), Oflag VII A Murnau (najpóźniej od września 1942 r.)[27]. Należał do starszyzny i uczestniczył w konspiracji obozowej[28].
Lucjan Kępiński powrócił do Polski we wrześniu 1945 wstąpił do ludowego Wojska Polskiego. Od 19 października do 10 listopada 1945 był dowódcą 2 Oddziału Ochrony Pogranicza w Poznaniu[29]. Do 1947 roku był szefem Wydziału Wojsk Ochrony Pogranicza Poznańskiego Okręgu Wojskowego, a następnie dowódcą 13 pułku piechoty. W latach 1947–1949 pełnił służbę w Akademii Sztabu Generalnego w Rembertowie na stanowisku starszego wykładowcy taktyki. W 1949 roku wraz z napływem do Polski oficerów sowieckich zmuszony został do opuszczenia szeregów wojska. Był nauczycielem w Łodzi.
Zmarł 14 czerwca 1979 roku w Łodzi. Pochowany został na cmentarzu wojskowym w Łodzi.
Pułkownik Lucjan Kępiński był żonaty z Marią Konstancją z Białostockich h. Jastrzębiec (1900–1982), z którą miał syna Jerzego Zbigniewa (1919–2001) oraz córki Halinę (ur. 1923) i Danutę Aleksandrę (ur. 1928)[1].
Jerzy Kępiński był kapitanem Armii Krajowej, odznaczonym Orderem Virtuti Militari z nadania prezydenta RP w Londynie, dwukrotnie Krzyżem Walecznych, Złotym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Partyzanckim.
Halina Kępińska-Bazylewicz ps. „Kora” – doktor nauk medycznych, podpułkownik Armii Krajowej, odznaczona Krzyżem Walecznych, Złotym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Partyzanckim.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 265
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Walecznych[30]
- Złoty Krzyż Zasługi
- Medal Niepodległości (9 listopada 1933)[31]
- Srebrny Krzyż Zasługi (3 sierpnia 1928)[32]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[30]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[30]
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
- Srebrny Medal za Długoletnią Służbę
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę
- Odznaka za Rany i Kontuzje (trzykrotnie)
- Odznaka pamiątkowa Korpusu Ochrony Pogranicza[33]
- Państwowa Odznaka Sportowa[33]
- Order Świętego Włodzimierza z mieczami i kokardą nr 1113 (Imperium Rosyjskie)
- Krzyż Zasługi Wojskowego Orderu Świętego Jerzego 3. stopnia nr 166139 (Imperium Rosyjskie)
- Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Rodzina Kępińskich [online], familytrees.genopro.com [dostęp 2022-06-08] .
- ↑ Rozkaz z dnia 20 października 1917 r. nr 1113; dokument pułkowy Nr 0316 z dnia 4 grudnia 1917 r.
- ↑ Dokument pułkowy Nr 0293 z dnia 2 grudnia 1917 r.
- ↑ Dekret 71 Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego z dnia 24 grudnia 1918 r. [w:] Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 2 Warszawa z 12 stycznia 1919 r. poz. 71.
- ↑ Rozkaz Szefa Sztabu Generalnego gen. Szeptyckiego z 24.12.1918 r. [w:] Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 2 Warszawa z dnia 12 stycznia 1919 r. poz. 154.
- ↑ Rozkaz Nr 218 Szefa Sztabu Generalnego z dnia 18.12.1918 r. [w:] Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 5 Warszawa z dnia 18 stycznia 1919 r. poz. 218.
- ↑ Abramowicz i Kreis 1929 ↓, s. 9.
- ↑ Jankiewicz 1929 ↓.
- ↑ Rozkaz z 8 sierpnia 1920 r. Biuro Dowódcy Frontu Południowo-Wschodniego, E. 230/CAB.
- ↑ Jankiewicz 1929 ↓, s. 22.
- ↑ Jankiewicz 1929 ↓, s. 30.
- ↑ Wniosek nr 6210 ppłk. Jarnuszkiewicza z dnia 5 listopada 1920 r. Lachowicze.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 53 z 31 lipca 1923 roku, s. 498.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 62 z 25 września 1923 roku, s. 579.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 308, 410.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 276, 354.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 18 z 3 maja 1926 roku, s. 126.
- ↑ Kępiński 1929 ↓, s. 113-118.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 190.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 253.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 29, 905.
- ↑ Wspomnienia córki Haliny Kępińskiej-Bazylewicz: ojciec był dowódcą na najbardziej na północ wysuniętej rubieży Polski i na bardzo rozległym odcinku granicy z Sowietami. Co pewien odcinek były strażnice graniczne Ćwiecino, Malaszki, Hermanowice, Dzisna nad rzeką Dźwiną. Po drugiej stronie granicznej rzeki widać było Połock. Bataliony w Korpusie Ochrony Pogranicza były liczbowo i wyposażeniowo o wiele większe niż te wewnątrz kraju. W składzie 5 batalionu KOP poza kompaniami piechoty i ckm, był pluton saperów, pluton łączności, pluton kolarzy i nade wszystko szwadron kawalerii. [W:] Halina Kępińska-Bazylewicz: Łączniczka „Kora” s. 115
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 21 marca 1935 roku, s. 35.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 171.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 309.
- ↑ Relacja płk Lucjana Kępińskiego z dnia 19 sierpnia 1947 r. Centralne Archiwum Wojskowe, sygn. III-3.29.108.
- ↑ Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu, akta o sygnaturze WASt-Oflag VII A, l. 16, WASt-Oflag VIII B, l. 37, WASt-Oflag XII A, l. 56, WASt-Oflag X A, l. 60,
- ↑ „Przerzucano go, co jakiś czas z obozu do obozu.. Na początku był w Oflagu II A Prenzlau, następnie w Oflagu XXI Ostrzeszów. Stamtąd został wywieziony do twierdzy w Kłodzku, a następnie do twierdzy Silberberg (dziś Srebrna Góra w Sowich Górach) Oflag VIIIB. W istocie było to ciężkie więzienie, a nie obóz jeniecki. Skutkiem interwencji Międzynarodowego Czerwonego Krzyża z Genewy jeńców polskich przeniesiono stamtąd do innych obozów. Lucjan Kępiński trafił do Sandbostel koło Hanoweru Oflag I -wieczne błoto i nieustanna wilgoć. Wreszcie Oflag XIIA Hadamar koło Limburga w Hesji.” [W:] Halina Kępińska – Bazylewicz: Łączniczka „Kora” s. 117
- ↑ http://www.nadodrzanski.strazgraniczna.pl/historia/dowodcy-i-komendanci.html
- ↑ a b c Na podstawie fotografii [1]
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 178, poz. 387 „za zasługi na polu przysposobienia wojskowego i wychowania fizycznego”.
- ↑ a b Na podstawie fotografii [2]
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 2 Warszawa z 12 stycznia 1919.
- Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 5 Warszawa z 18 stycznia 1919 r. poz. 218.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Stanisław Abramowicz, Józef Kreis: Zarys historii wojennej 26-go Pułku Piechoty. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Wacław Jankiewicz: Zarys historii wojennej 66-go Kaszubskiego Pułku Piechoty im. Marszałka J. Piłsudskiego. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Lucjan Kępiński: Praca przysposobienia wojskowego i wychowania fizycznego w rejonie 16 Pomorskiej Dywizji Piechoty. W: 16. Dywizja, jej powstanie, organizacja i udział w walkach w 10-letnią rocznicę istnienia 1919–1929. Czesław Jarnuszkiewicz (red.). Grudziądz: Zakłady Graficzne Wiktora Kurelskiego, 1929.
- Witold Jarno: Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918–1939. Łódź: Wydawnictwo „Ibidem”, 2001. ISBN 83-88679-10-4.
- Relacja płk Lucjana Kępińskiego z dnia 19 sierpnia 1947 r. Centralne Archiwum Wojskowe, sygn. III-3.29.108.
- Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu, akta o sygnaturze WASt-Oflag VII A, l. 16, WASt-Oflag VIII B, l. 37, WASt-Oflag XII A, l. 56, WASt-Oflag X A, l. 60.
- Halina Kępińska-Bazylewicz: Łączniczka „Kora” s. 117.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- kpt dypl. A. Przybylski, Wojna polska 1918–1921, Warszawa 1950, http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent?id=129886&from=FBC [dostęp 2014-02-16].
- Dowódcy 13 Pułku Piechoty (LWP)
- Dowódcy batalionów 65 Starogardzkiego Pułku Piechoty
- Dowódcy batalionu KOP „Łużki”
- Komendanci uzupełnień II Rzeczypospolitej
- Kwatermistrzowie 64 Pomorskiego Pułku Strzelców Murmańskich
- Majorowie piechoty II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945
- Odznaczeni Odznaką za Rany i Kontuzje
- Odznaczeni Państwową Odznaką Sportową
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Srebrnym Medalem za Długoletnią Służbę (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi
- Oficerowie 66 Kaszubskiego Pułku Piechoty
- Oficerowie I Korpusu Polskiego w Rosji
- Polacy – oficerowie Imperium Rosyjskiego
- Oficerowie Przysposobienia Wojskowego
- Pochowani na cmentarzu Doły w Łodzi
- Polacy odznaczeni Krzyżem Świętego Jerzego (Imperium Rosyjskie)
- Polacy odznaczeni Medalem Zwycięstwa
- Polacy odznaczeni Orderem Świętego Włodzimierza
- Uczestnicy kontruderzenia znad Wieprza (1920)
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1892
- Zmarli w 1979