Przejdź do zawartości

Lejkówka pępkowata

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lejkówka pępkowata
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

Incertae sedis

Rodzaj

lejkówka

Gatunek

lejkówka pępkowata

Nazwa systematyczna
Clitocybe umbilicata P. Kumm.
Führ. Pilzk. (Zerbst): 123 (1871)

Lejkówka pępkowata (Clitocybe umbilicata P. Kumm.) – gatunek grzybów z rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Clitocybe, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1871 r. Paul Kummer[1]. Synonimy:

  • Agaricus umbilicatus Schaeff. 1774
  • Omphalia umbilicata (P. Kumm.) Quél. 1875
  • Omphalia umbilicata var. herpelii Cejp 1936
  • Omphalia umbilicata var. subspadicea J.E. Lange 1930
  • Omphalina umbilicata (P. Kumm.) Quél. 1886
  • Pseudolyophyllum umbilicatum (P. Kumm.) Raithelh. 1977[2].

Polską nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Średnica do 6 cm, początkowo wypukły, ale szybko staje się lejkowaty, z silnie wywiniętym do góry brzegiem. Powierzchnia w stanie wilgotnym gładka, brązowa, w stanie suchym jasnoszarobrązowa[4].

Blaszki

Silnie zbiegające, początkowo szarawe i średniej grubości, następnie mają kolor zbliżony do kapelusza[4].

Trzon

Wysokość do 6 cm, grubość do 5 mm, cylindryczny, nieco cieńszy przy podstawie. Powierzchnia gładka, brązowawa, z charakterystycznym białym paskiem na początku blaszek[4].

Miąższ

Bladobrązowy, rzadki, o nieprzyjemnym zapachu i wodnisty, bez charakterystycznego smaku[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 6–7 × 3–4 µm, o kształcie kropli[4]

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Znane jest występowanie lejkówki pępkowej tylko w niektórych krajach Europy i w Maroku[5]. W Polsce w. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 4 stanowiska tego gatunku z uwagą, że częstość występowania i stopień zagrożenia tego gatunku nie są znane[3].

Grzyb saprotroficzny naziemny występujący w lasach liściastych[3] i iglastych na butwiejących liściach lub igłach drzew. Owocniki tworzy pojedynczo, lub w grupach latem i jesienią. Jest niejadalny, być może jest trujący[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-12-28] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2022-12-28] (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f Miro Šerod, Clitocybe umbilicata, popkasta livka [online], gobe.si [dostęp 2022-12-28] (słoweń.).
  5. Występowanie Clitocybe umbilicata na świecie (mapa) [online], Discover Life [dostęp 2022-12-28] (ang.).