Lech Kaczmarek

Lech Kaczmarek

Cooperatores simus veritatis Bądźmy współpracownikami prawdy
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	13 września 1909 Poznań
Data i miejsce śmierci	31 lipca 1984 Gdańsk
Miejsce pochówku	bazylika archikatedralna w Gdańsku-Oliwie
Biskup diecezjalny gdański
Okres sprawowania	1971–1984
Biskup pomocniczy gdański
Okres sprawowania	1959–1971
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Diakonat	13 października 1935
Prezbiterat	2 sierpnia 1936
Nominacja biskupia	16 listopada 1958
Sakra biskupia	18 stycznia 1959

Sukcesja apostolska

Data konsekracji	18 stycznia 1959
Miejscowość	Gdańsk
Miejsce	bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Konsekrator	Stefan Wyszyński
Współkonsekratorzy	Antoni Baraniak Edmund Nowicki
Współkonsekrowani biskupi Zygfryd Kowalski 29 czerwca 1962 Kazimierz Kluz 12 czerwca 1972 Tadeusz Gocłowski 17 kwietnia 1983

Lech Kaczmarek (ur. 13 września 1909 w Poznaniu, zm. 31 lipca 1984 w Gdańsku) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor nauk teologicznych, biskup pomocniczy gdański w latach 1959–1971, biskup diecezjalny gdański w latach 1971–1984.

Życiorys

Młodość i wykształcenie

Pochodził z poznańskiej rodziny mieszczańskiej. W latach 1916–1919 uczęszczał do szkoły powszechnej im. Comeniusa w Poznaniu. Następnie w latach 1919–1923 był uczniem poznańskiej szkoły wydziałowej im. Działyńskich. W 1923 rozpoczął naukę w gimnazjum matematyczno-przyrodniczym im. Bergera, którą zakończył, uzyskując w 1929 świadectwo dojrzałości.

W październiku 1929 rozpoczął studia teologiczne w Metropolitarnym Seminarium Duchownym w Gnieźnie. Rok później, dekretem arcybiskupa gnieźnieńskiego i poznańskiego, kardynała Augusta Hlonda został skierowany na studia filozoficzno-teologiczne na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie, które odbył w latach 1930–1934. Z powodu złego stanu zdrowia został przeniesiony do Polski.

13 października 1935 otrzymał w katedrze poznańskiej święcenia diakonatu, natomiast 2 sierpnia 1936 przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa pomocniczego poznańskiego Walentego Dymka.

Prezbiter

Jego pierwszą placówką duszpasterską po otrzymaniu święceń kapłańskich była kapelania w Korpaczewie w powiecie kościańskim. Wkrótce wrócił do Rzymu, gdzie kontynuował rozpoczęte studia. 28 maja 1938 uzyskał stopień doktora teologii na podstawie pracy Thomae Waldnsis de reali praesentia Christi eucharistica. Jednocześnie uzyskał licencjat z prawa kanonicznego. W lipcu 1938 wrócił na stałe do Polski. 1 września 1938 został prefektem Gimnazjum Sióstr Urszulanek w Poznaniu.

Po wybuchu II wojny światowej, 1 września 1939, zagrożony aresztowaniem przez Gestapo został zmuszony do ucieczki z Kraju Warty. Osiadł w parafii św. Michała Archanioła Ujanowicach w diecezji tarnowskiej. Pobyt w Ujanowicach wykorzystał na rozwój pracy duszpasterskiej i naukowej. Prowadził m.in. tajne nauczanie oraz lekcje katechezy w tamtejszym gimnazjum wiejskim. Po zakończeniu wojny wrócił do Poznania, gdzie ponownie objął stanowisko prefekta w Gimnazjum Sióstr Urszulanek, Państwowym Gimnazjum i Liceum Spółdzielczym oraz Szkole Budowy Maszyn. Wykładał też w poznańskim Instytucie Wyższej Kultury Religijnej. Dekretem arcybiskupa poznańskiego został sędzią w Metropolitarnym Sądzie Duchownym w Poznaniu. W 1952 został referentem nauczania religii w kurii poznańskiej. 16 września 1953 abp Walenty Dymek powierzył mu stanowisko profesora Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Poznaniu.

Biskup gdański

Tablica upamiętniająca biskupa Lecha Kaczmarka na ścianie bazyliki archikatedralnej w Gdańsku-Oliwie

16 listopada 1958 mianowany został przez papieża Jana XXIII biskupem pomocniczym diecezji gdańskiej i biskupem tytularnym Alii. Sakry biskupiej udzielił mu w Kościele Wniebowzięcia NMP w Gdańsku prymas, kard. Stefan Wyszyński w asyście abpa Antoniego Baraniaka i bpa Edmunda Nowickiego.

Jako biskup pomocniczy gdański podjął wykłady w Biskupim Seminarium Duchownym w Gdańsku oraz kierownictwo referatu nauki chrześcijańskiej w gdańskiej kurii. Oprócz tego wykonywał typowe posługi biskupie, takie jak wizytacje kanoniczne czy udzielanie sakramentu bierzmowania. W 1964 został powołany na stanowisko krajowego duszpasterza pisarzy katolickich w Polsce.

10 marca 1971 w klinice w Warszawie zmarł biskup diecezjalny gdański Edmund Nowicki. 11 marca 1971 kolegium konsultorów wybrało bpa Kaczmarka wikariuszem kapitulnym diecezji gdańskiej. Blisko pół roku później, 2 grudnia 1971, papież Paweł VI mianował go biskupem diecezjalnym diecezji gdańskiej. Ingres do katedry Trójcy Świętej w Gdańsku-Oliwie odbył 19 grudnia 1971.

Jako biskup diecezjalny gdański stworzył wiele instytucji diecezjalnych, takich jak: Gdańskie Towarzystwo Teologiczne (1972), Biskupi Sąd Duchowny (1976), Gdańska Kapituła Katedralna (1978), Instytut Pastoralny dla Kapłanów (1983). W 1973 przewodniczył obradom II Synodu Diecezji Gdańskiej. Po śmierci bpa Kazimierza Kluza w grudniu 1982 został krajowym duszpasterzem ludzi morza. Z jego inicjatywy powstało wiele nowych parafii na terenie całej diecezji, zwłaszcza na nowych osiedlach Gdańska.

Uczestniczył w pracach II, III i IV sesji soboru watykańskiego II.

Zmarł 31 lipca 1984 w Gdańsku. Został pochowany w krypcie biskupów gdańskich w katedrze oliwskiej.

Bibliografia

• Bogdanowicz S., Lech Kaczmarek. Biskup Gdański, Gdańsk 1994.

Linki zewnętrzne

• Nota biograficzna Lecha Kaczmarka w Encyklopedii Gdańska. [dostęp 2023-01-28].
• Lech Kaczmarek [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-12-09]  (ang.).