Laurowiśnia wschodnia
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
laurowiśnia wschodnia | ||
Nazwa systematyczna | |||
Prunus laurocerasus L. Sp. pl. 1:474. 1753[3] | |||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5] | |||
Laurowiśnia wschodnia, laurośliwa wschodnia, wawrzynośliwa, śliwa wawrzynolistna (Prunus laurocerasus L.) — gatunek rośliny wieloletniej z rodziny różowatych. Pochodzi z Półwyspu Bałkańskiego, Kaukazu i Azji Mniejszej[6]. W Polsce jest uprawiana.
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]- Według systemu APG II[2] i systemu Reveala[7] należy do rodzaju Prunus (Prunus laurocerasus L.)
- Według Krytycznej listy roślin naczyniowych Polski[8] należy do odrębnego rodzaju laurowiśnia (Laurocerasus officinalis Roem.)
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Wieczniezielony krzew lub małe drzewo o szerokiej, rozłożystej koronie, dorastające 6 m wysokości[9][10].
- Kora
- Gładka, ciemna i szarobrązowa[9].
- Liście
- Eliptyczne, grube, skórzaste i całobrzegie, ułożone skrętolegle[10][9]. Ciemnozielone i błyszczące z wierzchu, od spodu blade lub żółtozielone. Dorastają do 20 cm długości[9]. Przypominają liście laurowe, stąd pochodzi nazwa rośliny.
- Kwiaty
- Drobne, białe, delikatne, pachnące, zebrane we wzniesione grona. Mają 5-działkowy kielich, 5-płatkową koronę, 1 słupek i liczne pręciki[6].
- Owoc
- Czerniejący, błyszczący pestkowiec, dorastający 1,25 cm średnicy[9]. U nas owoce zawiązują się rzadko[11].
Biologia
[edytuj | edytuj kod]Roślina jednopienna, owadopylna. Kwitnie od kwietnia do maja. Owoce pojawiają się w lipcu. Jest rośliną trującą dla człowieka, nasiona i liście zawierają trujący glikozyd, będący pochodną kwasu cyjanowodorowego[10].
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Roślina ozdobna, posiada szereg odmian. W Polsce uprawiana była dość rzadko z powodu niewystarczającej odporności na silne mrozy. Ceniona za dekoracyjne, ciemnozielone liście i pachnące kwiaty. Sadzona w ogrodach i na cmentarzach[10]. Często stosowana na formowane żywopłoty[12].
Uprawa
[edytuj | edytuj kod]Wymaga żyznej i wilgotnej gleby z dużą zawartością wapnia oraz stanowiska osłoniętego od wiatru. Jest odporna na zanieczyszczenia powietrza. Może rosnąć na stanowiskach nasłonecznionych i cienistych. Podczas mroźnych zim zdarza się, że przemarza, nie trzeba jej wtedy jednak usuwać. Wystarczy przyciąć przy ziemi obumarłe pędy, a szybko wypuści nowe[11].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-23] (ang.).
- ↑ Prunus laurocerasus. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-07-28]. (ang.).
- ↑ Catalogue of Life. [dostęp 2013-07-28].
- ↑ Prunus laurocerasus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
- ↑ Reveal James L. System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999 Systematyka rodzaju Prunus i według Reveala
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Vascular Plants of Poland - A Checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 1995. ISBN 83-85444-38-6.
- ↑ a b c d e Tony Russel, Catherine Cutler, Martin Walters: Ilustrowana encyklopedia Drzewa Świata. Kraków: Universitas, 2008, s. 389. ISBN 97883242-0842-5.
- ↑ a b c d Bruno P. Kremer: Rośliny trujące w domu, w ogrodzie i w naturze. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 1996, s. 24. ISBN 83-7073-113-9.
- ↑ a b Maciej Mynett, Magdalena Tomżyńska: Krzewy i drzewa ozdobne. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 1999. ISBN 83-7073-188-0.
- ↑ Związek Szkółkarzy Polskich - Prunus laurocerasus. [dostęp 2013-07-28]. (pol.).
- BioLib: 39532
- EoL: 628559
- EUNIS: 179962
- Flora of North America: 250100395
- FloraWeb: 10800
- GBIF: 3021496
- identyfikator iNaturalist: 61432
- IPNI: 324745-2
- ITIS: 24786
- NCBI: 32242
- Plant Finder: 286448
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): rjp-714
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:324745-2
- Tela Botanica: 53544
- identyfikator Tropicos: 27801103
- USDA PLANTS: PRLA5
- CoL: 4N8Y3