Mleczaj obrączkowy
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
mleczaj obrączkowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Lactarius rubrocinctus Fr. Monogr. Hymenomyc. Suec. 2(2): 176 (Uppsala, 1863) | |
| Zasięg | |
 Zasięg w Europie | |
Mleczaj obrączkowy (Lactarius rubrocinctus Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lactarius, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go Elias Fries w 1863 r. i nadana przez niego nazwa naukowa jest ważna[1]. Synonimy naukowe[2]:
- Lactarius iners Kühner 1954
- Lactarius subsericeus Hora 1960
- Lactarius tithymalinus sensu auct. brit. 2005
- Lactifluus rubrocinctus (Fr.) Kuntze 1891
Polską nazwę podała Alina Skirgiełło w 1998 r.[3]
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Średnicy 5–10 cm, barwy ochrowo-brązowawej lub pomarańczowo-brązowawej, niestrefowany, nieco wgłębiony w centrum. Pokryty suchą, matową skórką[4].
Blaszkowy, blaszki barwy jasnocielistej lub brudnoochrowej, u młodych owocników po skaleczeniu wybarwiające się liliowo, u starszych brązowo, w pobliżu trzonu często połączone anastomozami lub rozwidlone[4].
Zabarwiony podobnie jak kapelusz, przy blaszkach z charakterystycznym, czerwonawym lub czerwonobrązowym pasem (obrączką)[4].
Zbudowany jest z kulistawych komórek powodujących ich specyficzną kruchość i nieregularny przełam. Smak łagodny, czasem nieco ostry lub gorzkawy. Zapach słaby, nieco przypominający pluskwiaki (Hemiptera). Wydziela białe, nie przebarwiające się mleczko[4].
Elipsoidalne, o wymiarach 7–10 × 5–7 μm, bez pory rostkowej, o brodawkowato-chropowatej, amyloidalnej powierzchni[4]. Podstawki 33,8–44,2 μm. Pleurocystydy 73-112 × 12–16 μm, wrzecionowate z wydłuzonym, lancetowatym szczytem. cheilocystydy podobne, ale mniejsze[5].
- Gatunki podobne
Charakterystyczną cechą tego gatunku jest obecność na trzonie pod blaszkami czerwonego pasa, jednak u starszych okazów może on wyblaknąć[5]. Wśród grzybów o morfologicznie zbliżonych owocnikach wymienia się gatunki: mleczaj dębowy (Lactarius quietus) i mleczaj rudy (Lactarius rufus)[4].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Znany jest tylko w Europie[6]. W Polsce w 2003 r. Władysław Wojewoda przytoczył 4 stanowiska[3].
Naziemny grzyb mykoryzowy. Występuje w lasach liściastych i iglastych, przeważnie w obecności świerków (Picea sp.) lub buków (Fagus sp.). W Europie wytwarza owocniki od lipca do października[4].
Znaczenie
[edytuj | edytuj kod]Owocniki przypuszczalnie nie są toksyczne dla człowieka, lecz ich wartość spożywcza jest niezbadana[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2013-03-05] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2013-04-15] (ang.).
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 382, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f g h Ewald Gerhardt, Grzyby: wielki ilustrowany przewodnik, Warszawa: Klub dla Ciebie - Bauer-Weltbild Media, 2006, s. 426, ISBN 83-7404-513-2.
- ↑ a b Alina Skirgiełło, Mleczaj (''Lactarius''). Grzyby (''Mycota''), tom 25. Podstawczaki (''Basidiomycetes''), gołąbkowce (''Russulales''), gołąbkowate (''Russulaceae''), mleczaj (''Lactarius''), Kraków: PWN, 1998, s. 99, ISBN 83-85444-65-3.
- ↑ Występowanie Lactarius rubrocinctus na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2013-03-05] (ang.).