Kwasy tlenowe

Kwasy tlenowe (oksokwasy, oksykwasy) – kwasy, które zawierają przynajmniej jeden atom tlenu, jeden inny atom i połączony z atomem tlenu dysocjowalny atom wodoru. Według definicji tradycyjnej kwasami tlenowymi są kwasy, które zawierają atom tlenu w reszcie kwasowej. Termin ten stosuje się w opozycji do kwasów beztlenowych. Przykłady tego rodzaju kwasów to kwas siarkowy H₂SO₄ lub kwasy karboksylowe^[1].

Moc kwasów tlenowych rośnie wraz ze wzrostem elektroujemności pierwiastka centralnego, np. moc kwasów tlenowych z atomem centralnym pochodzącym z trzeciego okresu układu okresowego wzrasta następująco:

H₂SiO₃ < H₃PO₄ < H₂SO₄ < HClO₄.

Przy tym samym atomie centralnym moc kwasów tlenowych rośnie wraz ze wzrostem stopnia utlenienia atomu centralnego np.:

HClO < HClO₂ < HClO₃ < HClO₄.

Do mocnych kwasów tlenowych zalicza się m.in.:

HNO₃ kwas azotowy
HClO₄ kwas nadchlorowy
H₂SO₄ kwas siarkowy.

Sposoby otrzymywania

Kwasy tlenowe można otrzymać przez rozpuszczenie odpowiednich tlenków kwasowych w wodzie:

tlenek kwasowy woda → kwas tlenowy

Np.:

SO₂ H₂O → H₂SO₃

SO₃ H₂O → H₂SO₄

N₂O₅ H₂O → 2HNO₃

P₄O₁₀ 6H₂O → 4H₃PO₄

Cl₂O₇ H₂O → 2HClO₄

Przypisy

↑ oxoacids, [w:] A.D.A.D. McNaught A.D.A.D., A.A. Wilkinson A.A., Compendium of Chemical Terminology (Gold Book), S.J. Chalk (akt.), International Union of Pure and Applied Chemistry, wyd. 2, Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1997, DOI: 10.1351/goldbook.O04374, ISBN 0-9678550-9-8 (ang.).

[1] oxoacids, [w:] A.D.A.D. McNaught A.D.A.D., A.A. Wilkinson A.A., Compendium of Chemical Terminology (Gold Book), S.J. Chalk (akt.), International Union of Pure and Applied Chemistry, wyd. 2, Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1997, DOI: 10.1351/goldbook.O04374, ISBN 0-9678550-9-8 (ang.).

[1]