Kruk srokaty
| Corvus albus[1] | |
| Statius Muller, 1776 | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
kruk srokaty |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
| Zasięg występowania | |
| |
Kruk srokaty[3] (Corvus albus) – gatunek ptaka z rodziny krukowatych (Corvidae). Szeroko rozpowszechniony w Afryce.
Uważa się go za małego kruka wielkości wrony, zwłaszcza ze względu na krzyżówki z krukiem somalijskim na obszarach, gdzie oba gatunki współwystępują, Półwysep Somalijski zwany Rogiem Afryki. Pomimo że jego zachowanie jest bardziej typowe dla euroazjatyckiego czarnowrona, kruk srokaty może stanowić współczesne połączenie (razem z krukiem somalijskim) pomiędzy euroazjatyckimi wronami a krukiem (Corvus corax).
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]_closeup_from_front.jpg)
Ma zbliżoną wielkość do euroazjatyckiego czarnowrona lub jest nieco większy (długość ciała 46–50 cm), jednak ma proporcjonalnie większy dziób, trochę dłuższy ogon i skrzydła oraz dłuższe nogi. Jak sugeruje nazwa gatunku, posiada błyszcząco czarną głowę i szyję z dużymi wstawkami z białych piór od barków po dolne partie piersi. Ogon, dziób i skrzydła są również czarnej barwy. Oczy mają ciemnobrązową tęczówkę. Białe upierzenie osobników młodocianych jest zwykle przemieszane z czernią. Z wyglądu przypomina kruka wielkodziobego i grubodziobego, ale w porównaniu z nimi zaznacza się mniejszy dziób[4].
Wydaje odgłosy przypominające szorstkie ar-ar-ar-ar lub karh-karh-karh[5].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Pierwszy raz kruka srokatego opisał Statius Müller w 1776 roku. Łacińska nazwa gatunkowa albus odnosi się do widocznej w ubarwieniu ptaka bieli. Nie wyróżnia się podgatunków[6][7].
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]To najbardziej rozpowszechniony przedstawiciel rodzaju Corvus w Afryce. Występuje od subsaharyjskiej części Czarnego Kontynentu, szczególnie w Senegalu, Sudanie, Somalii i Erytrei, aż po Przylądek Dobrej Nadziei i Madagaskar, wyspy Komory, Aldabrę, Zanzibar, Pembę w Tanzanii i wulkaniczną wyspę Bioko.
Zasiedla głównie otwarte obszary z pobliskimi wioskami i miastami. Unika równikowych lasów deszczowych. Rzadko widuje się go z dala od ludzkich siedzib, choć nie jest tak przywiązany do miejskiego trybu życia jak azjatycka wrona orientalna (Corvus splendens). Można go zatem spotkać na wyludnionych terenach Erytrei[4].
Zachowanie
[edytuj | edytuj kod]_RWD.jpg)
Zwykle napotyka się kruki srokate żyjące w parach lub małych grupach, chociaż obfitujące w pokarm miejsca mogą przyciągnąć dużą liczbę tych ptaków. Gatunek ten zachowuje się w podobny sposób, jak wrona siwa i czarnowron[8]. W Dakarze zaobserwowano kruki gromadnie przelatujące w towarzystwie rybołowów i gadożerów, ale unikające kani czarnej.
Pożywienie
[edytuj | edytuj kod]Większa część pokarmu zbierana jest z ziemi, jak owady lub inne małe bezkręgowce, gady, ssaki, młode ptaki i jaja, ziarna zbóż, orzechy ziemne, padlina, pozostawione przez człowieka resztki jedzenia lub owoce[9]. Zanotowano zabicie i zjedzenie siedzącego na gałęzi nietoperza owocożernego. Często spotkać go można (nawet w dużych ilościach), jak wygrzebuje pozostałości w okolicach rzeźni.
Okres lęgowy
[edytuj | edytuj kod]Gniazdo znajduje się przeważnie na wysokim, izolowanym drzewie, choć czasami wykorzystuje mniejsze okazy (zależy to od zasobności terenu w tego typu zadrzewienia). Może też wykorzystywać słupy telefoniczne. Oboje płcie uczestniczą w budowie gniazda. Lęg składa się z 3–6 jaj, które samica składa od września do listopada (w zależności od szerokości geograficznej). Jaja są blado zielono nakrapiane ze zmienną ilością brązowego odcienia. Gdy samica schodzi z gniazda, zakrywa je dostępnym materiałem. Wysiadywanie trwa 18–19 dni, a młode są w pełni opierzone po 45 dniach od wyklucia. Obie płcie wychowują młode[8].
Status
[edytuj | edytuj kod]IUCN uznaje kruka srokatego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako pospolity, a lokalnie bardzo liczny, choć ściśle związany z siedzibami ludzkimi. Trend liczebności populacji oceniany jest jako stabilny[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Corvus albus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Corvus albus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Corvidae Leach, 1820 – krukowate – Crows and Jays (wersja: 2020-09-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-12].
- ↑ a b Goodwin 1983 ↓, s. 132.
- ↑ Goodwin 1983 ↓, s. 134.
- ↑ Pied Crow (Corvus albus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-15)]. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Crows, mudnesters, birds-of-paradise. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2021-01-12]. (ang.).
- ↑ a b Goodwin 1983 ↓, s. 133.
- ↑ Goodwin 1983 ↓, s. 132–133.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- D. Goodwin: Crows of the World. Queensland University Press, 1983. ISBN 0-7022-1015-3.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).