Krętki
 Krętek blady (Treponema pallidum) pod mikroskopem elektronowym | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Typ |
Spirochaetes |
| Klasa |
Spirochaetes |
| Rząd |
krętki |
| Nazwa systematyczna | |
| Spirochaetes | |
Krętki (łac. Spirochaetes) – typ długich[1] i cienkich bakterii Gram-ujemnych[2], przypominających korkociągi[1][3] o długości 10 – 13 µm Treponema pallidum[4]. Poruszają się ruchami rotacyjnymi przy pomocy swoistych wewnętrznych rzęsek[2] zwanych nićmi osiowymi[1].
Żyją zarówno w warunkach tlenowych jak i beztlenowych[3]. Występują w środowisku wodnym jako symbionty[2][3] oraz komensale fauny wodnej[3]. Są saprotrofami lub pasożytami[1][2].
Groźne dla człowieka gatunki to np.:
- krętek blady, wywołujący kiłę[1][2][3][5]
- krętek duru powrotnego, wywołujący dur powrotny[1][3][5]
- krętek frambezji, wywołujący owrzodzenie błon śluzowych (występuje w klimacie tropikalnym)[3]
- krętek pinty, wywołujący stany zapalne skóry[3]
Krętki mogą także wywoływać boreliozę[2], a gatunki z rodzaju Leptospira – leptospirozy (tzw. krętkowice) – ostre, odzwierzęce choroby zakaźne[1].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Do krętków zalicza się dwie rodziny:
- Spirochaetaceae
- Borrelia (np. B. burgdorferi, B. recurrentis)
- Treponema (np. T. pallidum, T. pertenue)
- Leptospiraceae
- Leptospira (np. L. interrogans)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g Encyklopedia WIEM.pl: Krętki. [dostęp 2013-11-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-04)].
- ↑ a b c d e f Edupedia: KRĘTKI. [dostęp 2013-11-06].
- ↑ a b c d e f g h Słownik terminów biologicznych PWN: krętki. [dostęp 2013-11-06].
- ↑ Witold. Mizerski, Słownik bakterii : ciekawych, pożytecznych, groźnych, Beata Bednarczuk, Magdalena Kawalec., Warszawa: Adamantan, 2008, 242 s., ISBN 978-83-7350-076-1.
- ↑ a b krętki, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2013-11-06].