Konstanty Kurnatowski

Konstanty Kurnatowski

Data i miejsce urodzenia	9 kwietnia 1878 Mitawa
Data i miejsce śmierci	3 lutego 1966 Rastede
Superintendent Jednoty Wileńskiej
Okres sprawowania	1938-1940
Wyznanie	kalwinizm
Kościół	ewangelicko-reformowany

Konstanty Kurnatowski (lit. Konstantinas Kurnatauskas, ur. 9 kwietnia 1878 w Mitawie, zm. 3 lutego 1966 w Rastede) – litewski teolog i duchowny ewangelicko-reformowany, wykładowca Uniwersytetu Witolda Wielkiego, superintendent generalny Jednoty Wileńskiej w latach 1938–40.

1938 - zdjęcie zrobione po zaprzysiężeniu na superintendenta generalnego Jednoty Wileńskiej

Życiorys

Syn kalwińskiego duchownego Oskara Kurnatowskiego (1834–1910), wieloletniego pastora parafii ewangelicko-reformowanej w Mitawie i jego żony Olgi z Karpowiczów (1836–1918). W młodości pobierał nauki w szkołach guberni kurlandzkiej (m.in. w Mitawie). W 1897 złożył maturę w Petersburgu, następnie studiował teologię luterańską na uniwersytecie w Dorpacie, tytuł magistra zdobył jednak w Królewcu. W 1903 roku doktoryzował się w Erlangen. Po studiach otrzymał posadę diakona, a później pastora w Kielmach na Litwie, którą sprawował do 1938. Był wiceprzewodniczącym konsystorza Kościoła Ewangelicko-Reformowanego na Litwie. Od 1925 do 1931 stał na czele redakcji czasopisma Nasze słowo (lit. Mūsų žodis). Jako przedstawiciel Litewskiego Kościoła Ewangelicko-Reformowanego brał udział w światowych kongresach kalwińskich w Cardiff (1925), Budapeszcie (1927), Hadze (1929) oraz Larviku (1938).

W 1919 roku otrzymał katedrę na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie, gdzie wykładał m.in. język hebrajski. Dał się poznać jako poliglota: mówił w kilkunastu językach europejskich, poza polskim i litewskim również w łacinie i grece, po niemiecku, francusku, angielsku, łotewsku i rosyjsku.

Po rezygnacji z wykładania na uniwersytecie nauczał łaciny w gimnazjum w Kielmach.

W 1938 roku objął urząd ostatniego generalnego superintendenta (tytuł analogiczny do tytułu biskupa kościoła) Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Wilnie (Jednoty wileńskiej).

Po aneksji Litwy przez ZSRR ewakuował się do Niemiec wraz z żoną oraz siostrą Heleną (1864–1941) zamordowaną później przez nazistów. Po II wojnie światowej zamieszkał w Dolnej Saksonii.

W 1953 został wybrany przez emigracyjny synod w amerykańskim Salem superintendentem generalnym Litewskiego Kościoła Ewangelicko-Reformowanego na wychodźstwie. Wziął udział w Światowej Konferencji Kościołów Ewangelicko-Reformowanych w Princeton w stanie New Jersey oraz w zjeździe Światowej Rady Kościołów w Evanston w Illinois.

Jego żoną była poślubiona w 1910 w kościele ewangelicko-reformowanym w Rydze Józefina ze Staniewiczów (1876–1942).

Bibliografia

• Szturc Jan, Ewangelicy w Polsce. Słownik biograficzny XVI-XX wieku, Bielsko-Biała 1998
• Kosman Marceli, Litewska jednota ewangelicko-reformowana, Opole 1986
• Chata Rodzinna, nr 41/1938, 1 października 1938, s. 5
• Bem Kazimierz, "Reformowani i Kurlandia: Kurlandczycy w Polsce", Jednota, nr 1-2/2007