Konklawe 1370

Konklawe 1370

Daty i miejsce
29 – 30 grudnia 1370
Pałac papieski w Awinionie
Główne postacie
Dziekan	Guy de Boulogne
Kamerling	Arnaud Aubert, abp Auch
Protoprezbiter	Pierre de Monteruc
Protodiakon	Pierre Roger de Beaufort (do wyboru 30 grudnia) Rinaldo Orsini (w dniu 30 grudnia)
Wybory
Liczba elektorów • uczestnicy • nieobecni	17 3
Wybrany papież
Pierre Roger de Beaufort Przybrane imię: Grzegorz XI

Konklawe 29-30 grudnia 1370 – konklawe, które po śmierci Urbana V wybrało Grzegorza XI na ostatniego papieża okresu tzw. „niewoli awiniońskiej”.

Śmierć Urbana V

Od pontyfikatu Klemensa V (1305-1314), a więc od ponad 60 lat, papieże rezydowali w Awinionie nad Rodanem, a nie w ich stolicy biskupiej w Rzymie. Urban V, wybrany w 1362 roku, przez cały swój pontyfikat podejmował wysiłki w celu powrotu papiestwa do Rzymu, napotykał jednak wiele trudności. Po pierwsze, niechętna powrotowi nad Tyber była zdominowana przez Francuzów kuria. Po drugie, długotrwała nieobecność papieży i kurii w Rzymie spowodowała, że terytoria te tylko nominalnie podlegały władzy papieskiej i były pogrążone w anarchii. Sam Rzym stał się podupadłym miasteczkiem liczącym zaledwie 22 tysiące mieszkańców. Władzę na poszczególnych obszarach Państwa Kościelnego sprawowali miejscowi feudałowie lub zbrojni watażkowie. W wielu miastach silne były tendencje republikańskie. Legaci papiescy delegowani do Włoch (najsłynniejszym był Gil Alvarez de Albornoz) z wielkim trudem przywracali porządek i autorytet papieski na tych terenach. W 1367 papież Urban V zdecydował się, wbrew stanowisku kurii, na powrót do Rzymu, jednak na początku 1370 powrócił do Awinionu, nie mogąc poradzić sobie z panującym w mieście chaosem i anarchią. Krótko po powrocie do Awinionu zachorował i 19 grudnia 1370 zmarł w wieku 60 lat.

Lista uczestników

W konklawe wzięło udział siedemnastu z dwudziestu kardynałów, w tym trzynastu Francuzów, trzech Włochów i jeden Anglik:

• Guy de Boulogne; Kardynał z Boulogne (nominacja kardynalska: 20 września 1342) – kardynał biskup Porto e Santa Rufina; komendatariusz kościołów prezbiterialnych S. Cecilia i S. Crisogono; prymas Świętego Kolegium Kardynałów
• Raymond de Canillac CanReg; Kardynał z Tuluzy (17 grudnia 1350) – kardynał biskup Palestriny; komendatariusz kościoła prezbiterialnego S. Croce in Gerusalemme
• Guillaume de la Sudrie OP; Kardynał z Marsylii (18 września 1366) – kardynał biskup Ostia e Velletri; komendatariusz kościoła prezbiterialnego Ss. Giovanni e Paolo
• Gilles Aycelin de Montaigu; Kardynał z Thérouanne (17 września 1361) – kardynał biskup Tusculum; komendatariusz kościoła prezbiterialnego Ss. Silvestro e Martino
• Philippe de Cabassole; Kardynał z Jerozolimy (22 września 1368) – kardynał biskup Sabiny; komendatariusz kościoła prezbiterialnego Ss. Marcellino e Pietro
• Pierre de Monteruc; Kardynał z Pampeluny (23 grudnia 1356) – kardynał prezbiter S. Anastasia; protoprezbiter Świętego Kolegium Kardynałów; wicekanclerz Świętego Kościoła Rzymskiego
• Jean de Blauzac CanReg; Kardynał z Nîmes (17 września 1361) – kardynał prezbiter S. Marco
• Guillaume d'Aigrefeuille OSB (12 maja 1367) – kardynał prezbiter S. Stefano al Monte Celio; kamerling Świętego Kolegium Kardynałów
• Guillaume de la Jugié; Kardynał Wilhelm (20 września 1342) – kardynał prezbiter S. Clemente; protektor Zakonu Krzyżackiego oraz króla Węgier Ludwika I
• Simon Langham; Kardynał z Anglii (22 września 1368) – kardynał prezbiter S. Sisto
• Bernard du Bosquet (22 września 1368) – kardynał prezbiter Ss. XII Apostoli
• Étienne de Poissy; Kardynał z Paryża (22 września 1368) – kardynał prezbiter S. Eusebio; penitencjariusz większy
• Francesco Tebaldeschi; Kardynał S. Pietro (22 września 1368) – kardynał prezbiter S. Sabina
• Pietro Corsini; Kardynał z Florencji (7 czerwca 1370) – kardynał prezbiter S. Lorenzo in Damaso
• Pierre Roger; Kardynał z Beaufort (28 maja 1348) – kardynał diakon S. Maria Nuova; protodiakon Świętego Kolegium Kardynałów; archiprezbiter bazyliki liberiańskiej i bazyliki laterańskiej; protektor królowej Neapolu Joanny I
• Rinaldo Orsini (17 grudnia 1350) – kardynał diakon S. Adriano; archiprezbiter bazyliki watykańskiej
• Hugues de Saint-Martial (17 września 1361) – kardynał diakon S. Maria in Portico

Pięciu elektorów mianował Klemens VI, czterech Innocenty VI, a pozostałych dziewięciu Urban V.

Nieobecni

Nieobecnych było trzech kardynałów:

• Angelic de Grimoard CanReg (18 września 1366) – kardynał biskup Albano; komendatariusz kościoła prezbiterialnego S. Pietro in Vincoli; papieski legat i wikariusz Włoch
• Jean de Dormans; Kardynał z Beauvais (22 września 1368) – kardynał prezbiter Ss. IV Coronati; kanclerz królestwa Francji
• Pierre d'Estaing OSB; Kardynał z Bourges (7 czerwca 1370) – kardynał prezbiter S. Maria in Trastevere; rektor księstwa Spoleto

Wszyscy trzej byli Francuzami, a kapelusze kardynalskie otrzymali od Urbana V.

Kamerlingiem Świętego Kościoła Rzymskiego był wówczas Arnaud Aubert, arcybiskup Auch i bratanek Innocentego VI.

Wybór Grzegorza XI

Konklawe rozpoczęło się 29 grudnia i zakończyło już następnego dnia jednogłośnym wyborem protodiakona Pierre'a Roger de Beaufort, bratanka papieża Klemensa VI (1342-1352), który nie miał jeszcze nawet 40 lat. Elekt początkowo protestował, ostatecznie jednak przyjął wybór i przybrał imię Grzegorz XI. 4 stycznia 1371 przyjął święcenia kapłańskie z rąk kardynała Guy de Boulogne, a następnego dnia w katedrze awiniońskiej Notre-Dame des Doms został konsekrowany na biskupa przez kardynała Guillaume de la Sudrie i koronowany przez nowego protodiakona Rinaldo Orsiniego.