Kolegiata św. Ignacego Loyoli w Gdańsku
nr rej. 395 z dnia 06.09.1971 r.[1] | |||||||||||||
kościół parafialny, kolegiata | |||||||||||||
Kolegiata Staroszkocka (widok od Kanału Raduni) | |||||||||||||
Państwo | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||
Kościół | |||||||||||||
Parafia | |||||||||||||
Kolegiata • nadający tytuł |
|||||||||||||
Wezwanie |
św. Ignacego Loyoli | ||||||||||||
Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie Gdańska | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa pomorskiego | |||||||||||||
54°20′02,06″N 18°38′03,17″E/54,333906 18,634214 | |||||||||||||
Strona internetowa |
Kolegiata Staroszkocka pw. św. Ignacego z Loyoli – zabytkowy, pojezuicki kościół w Gdańsku na osiedlu Orunia–Św. Wojciech–Lipce, w rejonie historycznym Stare Szkoty. Znajduje się przy niej siedziba rzymskokatolickiej parafii św. Ignacego oraz siedziba kapituły staroszkockiej.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Jest to czwarty kościół w historii Starych Szkotów. Poprzednie trzy zostały zniszczone podczas oblężeń Gdańska. Wszystkie zostały wzniesione przez jezuitów. Wcześniej w tym miejscu stała jedna świątynia z 1615, spalona przez gdańszczan w 1734 podczas oblężenia. Budowa kościoła została ukończona 16 listopada 1755. W 1777 wybudowano przy kościele drewnianą dzwonnicę istniejącą do dzisiaj. Kościół był położony niedaleko Kolegium Jezuickiego, w którym kształcił się Józef Wybicki, autor hymnu państwowego.
W 1807 podczas zdobywania Gdańska przez armie Napoleona Bonaparte kościół stracił obie wieże.
W 1839 powstała obecna parafia. Podczas II wojny światowej zostały zniszczone wszystkie witraże.
Od lat 60. XIX wieku na tyłach kościoła istnieje cmentarz św. Ignacego.
Jest to budowla w stylu późnego baroku, trzynawowa o charakterze halowym. Sklepienie beczkowe wsparte jest na filarach. W ścianie północnej znajduje się sześć okien, w południowej cztery. Długość wynosi 53 m, szerokość 24 m. Niegdyś posiadała dwie wieże. Kościół cechuje znakomita akustyka opisywana przez XIX wiecznego historyka G. Löschina.
W podziemiach znajduje się krypta z ok. dwustoma trumnami, głównie jezuitów.
Najważniejsze wyposażenie
[edytuj | edytuj kod]- dziesięć ołtarzy bocznych
- obraz z XVII wieku w ołtarzu głównym przedstawiający Ignacego Loyolę, który namalował wybitny flamandzki malarz barokowy Cornelis Schut Starszy. Obraz kupiono w Kolonii w 1908
- feretron z 1745
- krzyż mosiężny z 1709
- trzystuletni zegar stojący
- relikwiarze z XVIII wieku
- organy z 1876
- drewniany dźwig w formie koła napędzanego siłą mięśni z XVIII wieku
- drewniany ołtarz główny, pomalowany w odcień marmuru
- cztery drewniane konfesjonały
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2010-05-03] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kościół św. Ignacego
- Ma bogatą historię, niepowtarzalny klimat i...wiele tajemnic
- Jerzy Samp , Orunia: historia, zabytki, kultura, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie. Zarząd Główny, 1992, s. 74-80, ISBN 83-85011-61-7, OCLC 830058867 .
- Architektura barokowa w Gdańsku
- Architektura I Rzeczypospolitej w Gdańsku
- Kolegiaty w Polsce
- Kościoły rzymskokatolickie w Gdańsku
- Zabytki w dzielnicy Orunia-Św. Wojciech-Lipce w Gdańsku
- Świątynie pod wezwaniem św. Ignacego Loyoli
- Zabytkowe kościoły w Gdańsku
- Stare Szkoty
- Budynki w Polsce oddane do użytku w 1755