Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Grochowalsku
nr rej. A/433 z dnia 15.11.1982[1] | |||||||||||||
kościół parafialny | |||||||||||||
Państwo | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||
Kościół | |||||||||||||
Parafia | |||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||
Wspomnienie liturgiczne |
14 września | ||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie gminy Dobrzyń nad Wisłą | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego | |||||||||||||
Położenie na mapie powiatu lipnowskiego | |||||||||||||
52°40′51,4″N 19°13′23,6″E/52,680944 19,223222 |
Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Grochowalsku – pierwsza wzmianka o kościele parafialnym w Grochowalsku pochodzi z 1707 roku a jego fundatorem miał być Wojciech Grochowalski, jednak napis na belce tęczowej wewnątrz kościoła głosi, że powstał on w 1784 roku z fundacji Szymona Grochowalskiego.
Pierwotnie świątynia stała za wsią – tam gdzie znajduje się cmentarz. W 1875 roku za sprawą ks. Józefa Żmijewskiego przesunięto ją na obecne miejsce. Podczas tej operacji oderwało się jedno przęsło korpusu, stąd jest ona zmniejszona. Kościół położony jest na wzniesieniu w zachodniej części wsi. Kościół jest drewniany, konstrukcji zrębowej, wzniesiony z bali modrzewiowych. Ściany zrębowe posadowione na podmurówce ceglano-kamiennej; oszalowany na zewnątrz deskami w układzie pionowym. Wnętrze salowe; strop prosty z desek w układzie równoległym do osi głównej kościoła. Dach dwuspadowy pokryty blachą ocynkowaną.
Kościół jednonawowy założony na planie prostokąta z węższym trójbocznie zamkniętym prostokątnym prezbiterium. Do północnej ściany prezbiterium dobudowano zakrystię z podcieniem powstałym przez przedłużenie okapu. Od północnej strony nawy, na połowie jej długości dobudowana została kwadratowa kruchta.
Wystrój kościoła
[edytuj | edytuj kod]Wnętrze kościoła zostało odnowione w 1957 roku przez malarza Teodorowicza z Włocławka. To on namalował też polichromię Matki Bożej Bolesnej znajdującą się nad prezbiterium. Płaski drewniany strop ma malaturę i stylizowaną ornamentację roślinną, przerywaną emblantami liturgicznymi, umieszczonymi w kwadratach. Ołtarz główny barokowy z rzeźbami św. Antoniego i św. Jana Ewangelisty z początków XVIII wieku. Ołtarz przywieziony został z Mokowa. W ołtarzu znajduje się obraz Świętej Trójcy i Świętej Rodziny pochodzący z 1896 roku. W górnej części ołtarza znajduje się obraz Matki Bożej Bolesnej.
W kościele znajdują się także obrazy: św. Jana Nepomucena z XVIII wieku, Koronacja Matki Bożej z XVIII wieku – malowany na desce, Ucieczka do Egiptu z połowy XIX wieku. Krzyż ołtarzowy ludowy z XIX wieku. Lichtarz barokowy z XVIII wieku i siedem klasycystycznych z XIX wieku.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Informacje o kościele w serwisie turystyczno-krajoznawczym o Ziemi Dobrzyńskiej
- Informacje o kościele w serwisie kosciolydrewniane.pl
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2016-06-19] .
- Świątynie pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego
- Kościoły w diecezji włocławskiej
- Drewniane kościoły w województwie kujawsko-pomorskim
- Obiekty sakralne w gminie Dobrzyń nad Wisłą
- Grochowalsk
- Zabytkowe kościoły w powiecie lipnowskim
- Architektura I Rzeczypospolitej (województwo inowrocławskie)
- Budynki w Polsce oddane do użytku w XVIII wieku