Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Harklowej

Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny
	nr rej. L.XII.49/30/21 z 09.04.1930
	kościół parafialny
	; Elewacja boczna
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Miejscowość	Harklowa
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Harklowej
Wezwanie	Narodzenia NMP
Historia
Data zakończenia budowy	koniec XV w.
Dane świątyni
Świątynia; • materiał bud.	; • drewno
	Położenie na mapie gminy wiejskiej Nowy Targ Harklowa, kościół drewniany
	Położenie na mapie Polski Harklowa, kościół drewniany
	Położenie na mapie województwa małopolskiego Harklowa, kościół drewniany
	Położenie na mapie powiatu nowotarskiego Harklowa, kościół drewniany
	49°28′35,0″N 20°10′05,6″E/49,476389 20,168222
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Harklowej – drewniany rzymskokatolicki kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny, zbudowany pod koniec XV w., znajdujący się w miejscowości Harklowa.

Obiekt znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego.

Historia

Późnogotycka świątynia należy do grupy kościołów podhalańskich. Została wzniesiona pod koniec XV w. na miejscu wcześniejszej świątyni i przejęła jej cechy. W XIX w. dokonano znacznych przekształceń, które niekorzystnie odbiły się na architekturze kościoła^[2].

Architektura i wyposażenie

Jest budowlą jednonawową, trójdzielną, orientowaną. Ściany kościoła oszalowano. W bryle kościoła można wyróżnić prezbiterium, nawę oraz wieżę. Prezbiterium, podobnie jak w innych świątyniach podhalańskich, zamknięte jest prostokątnie. Od północy przylega do niego zakrystia. Nawa sąsiaduje z okazałą czworoboczną kaplicą wzniesioną w 1866, którą nakrywa kopuła z wieloboczną latarnią. Po południowej stronie nawy znajduje się kruchta boczna dobudowana w XVIII wieku. Nad prezbiterium i nawą wybudowano dach jednokalenicowy, dwuspadowy, kryty gontem. Na kalenicy w 1877 dodano neogotycką wieżyczkę na sygnaturkę. Dominującym elementem bryły kościoła jest wybudowana w XVII wieku izbicowa wieża zwieńczona ostrosłupowym hełmem. Całą świątynię otaczają otwarte soboty.

Elewacja północna
Wnętrze
Soboty i wejście boczne

Około roku 1500 wnętrze kościoła ozdobiono polichromią patronową. Była ona przemalowywana czterokrotnie. Malowidła obecnie pokrywające sklepienie i ściany pochodzą 1935. Oryginalne XVI-wieczne dekoracje patronowe zachowały się jedynie we fragmentach, głównie na stropie przedsionka pod wieżą. Do powtarzających się motywów należą orszak myśliwski, jeleń i para gołębi. Z czasu budowy pochodzą gotyckie portale ostrołukowe z ornamentem sznurowym w drzwiach do zakrystii i w kruchcie południowej. Okna, zgodnie z dawną tradycją, umieszczone zostały jedynie na ścianie południowej. Do belki tęczowej przybita jest deska zdobiona ornamentem patronowym, stanowiąca niegdyś element dawnego stropu. Na belce znajduje się również barokowy krucyfiks i wycięte z desek malowane postaci świętych.

W skład wyposażenia świątyni wchodzi pięć ołtarzy. Ołtarz główny reprezentuje styl późnobarokowy. Umieszczono w nim obrazy z XVI-wiecznego gotyckiego tryptyku wchodzącego w skład pierwotnego wyposażenia kościoła. W polu środkowym znajduje się przedstawienie Świętej Rodziny, zaś po bokach namalowane są postacie świętych. W zwieńczeniu umieszczono obraz Zwiastowania pochodzący z nasady tryptyku. Dwa barokowe ołtarze boczne pochodzą z XVIII wieku. W tym samym okresie wykonano również dwa ołtarze rokokowe umieszczone w kaplicy. Pierwotnie znajdowały się one w kościele w Maciejowcach na Słowacji. W skład wyposażenia wchodzi również XVIII-wieczna ambona oraz kamienna chrzcielnica z 1731.

Otoczenie

Teren kościelny otoczony jest przez murek z bramkami nakrytymi gontowymi, baniastymi hełmami.

Przypisy

↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie. [dostęp 2019-01-01].
↑ Praca zbiorowa: Szlak Architektury Drewnianej Małopolska. Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Kraków 2010, s. 317, 318. ISBN 978-83-60538-61-6.

Bibliografia

Ryszard Brykowski, Marcin Kornecki, Drewniane kościoły w Małopolsce Wschodniej, Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, Wrocław 1984 s.73 ISBN 8304-00909-9
Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, Wydawnictwo Rewasz, Pruszków, 2003, ss. 81, 82 ISBN 83-89188-08-2
Praca zbiorowa, Szlak Architektury Drewnianej Małopolska, Kraków 2010, ss. 317, 318 ISBN 978-83-60538-61-6

[Zabytek-1] Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie. [dostęp 2019-01-01].

[szlak-2] Praca zbiorowa: Szlak Architektury Drewnianej Małopolska. Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Kraków 2010, s. 317, 318. ISBN 978-83-60538-61-6.

[1]

[2]