Ken Wahl

Ken Wahl
Imię i nazwisko	Anthony Calzaretta
Data i miejsce urodzenia	31 października 1954 ; Chicago, Illinois, USA
Zawód	aktor, reżyser, scenarzysta
Współmałżonek	Corinne Alphen; (1984–1991; rozwód); Lorrie Vidal; (1993–1997; rozwód); Shane Barbi; (od 1997)
Lata aktywności	1979–1996
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ken Wahl, właściwie Anthony Calzaretta^[1] (ur. 31 października 1954 w Chicago) – amerykański aktor, scenarzysta i reżyser telewizyjny. Laureat Złotego Globu dla najlepszego aktora w serialu dramatycznym^[2].

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w Chicago^[3] w stanie Illinois jako jedno z dziesięciorga dzieci^[4]. Jego rodzina była pochodzenia włoskiego i niemieckiego^[5]. Dorastał w Chicago i Nowym Jorku. Swój pseudonim „Ken Wahl” przyjął na cześć człowieka, który uratował życie jego ojcu w wojnie koreańskiej. Mając siedemnaście lat opuścił szkołę i rodzeństwo. Dorabiał jako pracownik magazynu z częściami samochodowymi na stacji benzynowej w Los Angeles, w stanie Kalifornia z Burning Desire.

Kariera

Jego pierwszą kluczową rolą był główny bohater Richie Genaro, włoski licealista i szef gangu ulicznego Bronxu w filmie Włóczęgi (The Wanderers, 1979)^[6]. Zaraz potem zaangażowano go w dramatach sensacyjnych: Zaciekły pościg (Running Scared, 1980) u boku Judge'a Reinholda, Złota pogoń (Race for the Yankee Zephyr, 1981) z Lesley Ann Warren, Fort Apache, Bronx (Fort Apache the Bronx, 1981)^[7] u boku Paula Newmana oraz Żołnierz (The Soldier, 1982) z udziałem Klausa Kinskiego. W czarnej komedii Sama Peckinpaha Zły urok (Jinxed!, 1982) z Bette Midler pojawił się jako krupier kasyna blackjack doprowadzony do skrajnego załamania przez zawodowego hazardzistę. W melodramacie wojennym Sidneya J. Furie Purpurowe serca (Purple Hearts, 1984) zagrał postać chirurga na wojnie wietnamskiej, który wdaje się w romans z pielęgniarką (Cheryl Ladd)^[8].

W 1984, podczas jazdy na spotkanie z Diane Keaton na plan filmowy melodramatu Pani Soffel (Mrs. Soffel) z Melem Gibsonem i Matthew Modine, rozbił swój motocykl. Przez kilka lat występował na małym ekranie, m.in. w telefilmie wojennym NBC Parszywa dwunastka 2: Następna misja (The Dirty Dozen: Next Mission, 1985) z Lee Marvinem i Ernestem Borgnine, serialu CBS Podwójna odwaga (Double Dare, 1985)^[9] z Billy Dee Williamsem i teledramacie sensacyjnym ABC Abla Ferrary Gladiator (1986) z Nancy Allen. Kreacja policjanta Michaela Vincenta "Vinnie" Terranovy z OCB (Organized Crime Bureau), fikcyjnego FBI w serialu CBS Cwaniak (Wiseguy, 1987–1990) przyniosła mu nagrodę Złotego Globu oraz nominację do Emmy. Spróbował także swoich sił jako reżyser jednego z odcinków serialu. Jednak jego powrót do roli Vinniego Terranovy, który rzekomo odżył w telefilmie ABC Cwaniak (Wiseguy, 1996) był nieco rozczarowujący, dało się dostrzec jego poważne problemy zdrowotne^[10]^[11].

Życie prywatne

Ze swojego pierwszego związku małżeńskiego ma troje dzieci: dwóch synów - Louie i Cody’ego oraz córkę Kyrę. W latach 1984–1991 jego drugą żoną była Corinne Alphen, córka szefa policji, która w 1978, 1981 i 1982 znalazła się na zdjęciach magazynu dla mężczyzn „Penthouse”. Mają syna Raymonda (ur. 1984).

Traci Lords ujawniła w swojej autobiografii, Traci Lords: Underneath It All, że miała krótki romans z Wahlem w 1988 po tym, jak wystąpiła gościnnie w serialu Cwaniak^[12].

W 1992 przeżył groźny wypadek motocyklowy, którego skutkiem była kontuzja szyi. Przez wiele lat sięgał po różne używki, w celu zapobiegania na własną rękę chronicznemu bólowi po wypadku. Twierdził, że tylko wódka może mu pomóc uporać się z bólem fizycznym. Jednak z czasem zapobiegł bólowi tylko pod nadzorem lekarskim. Przeszedł kilka operacji kręgosłupa.

28 grudnia 1996 został aresztowany za wandalizm i 800-dolarowe szkody wyrządzone w barze oraz grożenie nożem barmanowi. 17 września 1997 ożenił się z Shane Barbi^[13], która pojawiła się we wrześniu 1991 i styczniu 1993 w magazynie dla mężczyzn „Playboy”.

Po zamachu na World Trade Center i Pentagon, na swojej stronie internetowej zajął się sprzedażą osobiście zaprojektowanych flag amerykańskich (155 dolarów za sztukę).

W 2009 Wahl pozwał swojego byłego menedżera biznesowego, Henry’ego Levine’a, twierdząc, że Levine spiskował z pierwszą żoną Wahla, Corinne Alphen, aby go oszukać^[14].

Wiele swojego czasu poświęca akcjom charytatywnym na rzecz zwierząt.

Filmografia

Filmy fabularne

1979: Włóczęgi (The Wanderers) jako Richie
1980: Zaciekły pościg (Running Scared) jako Chas McClain
1981: Fort Apache, Bronx (Fort Apache the Bronx) jako Corelli
1981: Race for the Yankee Zephyr jako Barney
1982: Zły urok (Jinxed!) jako Willy Brodax
1982: Żołnierz (The Soldier) jako Żołnierz
1984: Purpurowe serca (Purple Hearts) jako Don Jardian
1991: Jak obrobić Beverly Hills (The Taking of Beverly Hills) jako Boomer Hayes
1994: Przysługa (The Favor) jako Tom Andrews

Filmy TV

1985: Parszywa dwunastka 2: Następna misja (The Dirty Dozen: Next Mission) jako Louis Valentine
1986: Gladiator (The Gladiator) jako Rick Benton
1987: Syndrom Omega (Omega Syndrome) jako Jack Corbett
1994: Tajemnica Śmierci Grace Doze (Searching for Grace) jako John Danielli
1996: Cwaniak (Wiseguy) jako Vinnie Terranova

Seriale TV

1985: Double Dare jako Ken Sisko
1987-90: Cwaniak (Wiseguy) jako Vinnie Terranova

Przypisy

↑ Hal Erickson, Rovi: Ken Wahl Biography. „The New York Times”. [dostęp 2023-07-07]. (ang.).
↑ Ken Wahl Awards. AllMovie. [dostęp 2023-07-07]. (ang.).
↑ Ken Wahl. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-01-31]. (ang.).
↑ Ken Wahl Trivia. FamousFix. [dostęp 2023-07-07]. (ang.).
↑ Ken Wahl Biography. The Famous People. [dostęp 2023-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-07-07)]. (ang.).
↑ Ken Wahl Biography (c. 1953-). Film Reference. [dostęp 2016-01-31]. (ang.).
↑ Ken Wahl. Listal. [dostęp 2016-01-31]. (ang.).
↑ Purple Hearts (1984). Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-01-31].
↑ Ken Wahl Biography. AllMovie. [dostęp 2023-07-07]. (ang.).
↑ John J. O’Connor: A Return to 'Wiseguy,' With the Original Guy. „The New York Times”, 1996-05-02. [dostęp 2023-07-08]. (ang.).
↑ 10 undercover facts about 'Wiseguy'. MeTV, 2017-01-10. [dostęp 2023-07-08]. (ang.).
↑ Traci Lords: Traci Lords: Underneath It All. HarperCollins, 2003, s. 115–118. ISBN 978-0-06-221723-3.
↑ David Martosko: Congressman Heartthrob? Ken Wahl, 1980s. „Daily Mail”, 2013-04-08. [dostęp 2023-07-07]. (ang.).
↑ Josh Grosberg: Wiseguy’s Ken Wahl in the Poor House. E! News, 2009-03-31. [dostęp 2023-07-07]. (ang.).

Bibliografia

Ken Wahl w bazie IMDb (ang.)
Ken Wahl w bazie Filmweb
Ken Wahl w bazie Notable Names Database (ang.)

[1] Hal Erickson, Rovi: Ken Wahl Biography. „The New York Times”. [dostęp 2023-07-07]. (ang.).

[2] Ken Wahl Awards. AllMovie. [dostęp 2023-07-07]. (ang.).

[3] Ken Wahl. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-01-31]. (ang.).

[trivia-4] Ken Wahl Trivia. FamousFix. [dostęp 2023-07-07]. (ang.).

[fp-5] Ken Wahl Biography. The Famous People. [dostęp 2023-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-07-07)]. (ang.).

[6] Ken Wahl Biography (c. 1953-). Film Reference. [dostęp 2016-01-31]. (ang.).

[7] Ken Wahl. Listal. [dostęp 2016-01-31]. (ang.).

[8] Purple Hearts (1984). Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-01-31].

[9] Ken Wahl Biography. AllMovie. [dostęp 2023-07-07]. (ang.).

[10] John J. O’Connor: A Return to 'Wiseguy,' With the Original Guy. „The New York Times”, 1996-05-02. [dostęp 2023-07-08]. (ang.).

[11] 10 undercover facts about 'Wiseguy'. MeTV, 2017-01-10. [dostęp 2023-07-08]. (ang.).

[12] Traci Lords: Traci Lords: Underneath It All. HarperCollins, 2003, s. 115–118. ISBN 978-0-06-221723-3.

[13] David Martosko: Congressman Heartthrob? Ken Wahl, 1980s. „Daily Mail”, 2013-04-08. [dostęp 2023-07-07]. (ang.).

[14] Josh Grosberg: Wiseguy’s Ken Wahl in the Poor House. E! News, 2009-03-31. [dostęp 2023-07-07]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

1960–1979	Mike Connors (1969) Peter Graves (1970) Robert Young (1971) Peter Falk (1972) James Stewart (1973) Telly Savalas (1974) Robert Blake / Telly Savalas (1975) Richard Jordan (1976) Edward Asner (1977) Michael Moriarty (1978) Edward Asner (1979)
1980–1999	Richard Chamberlain (1980) Daniel J. Travanti (1981) John Forsythe (1982) John Forsythe (1983) Tom Selleck (1984) Don Johnson (1985) Edward Woodward (1986) Richard Kiley (1987) Ron Perlman (1988) Ken Wahl (1989) Kyle MacLachlan (1990) Scott Bakula (1991) Sam Waterston (1992) David Caruso (1993) Dennis Franz (1994) Jimmy Smits (1995) David Duchovny (1996) Anthony Edwards (1997) Dylan McDermott (1998) James Gandolfini (1999)
2000–2019	Martin Sheen (2000) Kiefer Sutherland (2001) Michael Chiklis (2002) Anthony LaPaglia (2003) Ian McShane (2004) Hugh Laurie (2005) Hugh Laurie (2006) Jon Hamm (2007) Gabriel Byrne (2008) Michael C. Hall (2009) Steve Buscemi (2010) Kelsey Grammer (2011) Damian Lewis (2012) Bryan Cranston (2013) Kevin Spacey (2014) Jon Hamm (2015) Billy Bob Thornton (2016) Sterling K. Brown (2017) Richard Madden (2018) Brian Cox (2019)
2020–2039	Josh O’Connor (2020) Jeremy Strong (2021) Kevin Costner (2022) Kieran Culkin (2023)