Karol Hauke

Karol Hauke

pułkownik dyplomowany artylerii
Data i miejsce urodzenia	19 września 1888 Warszawa, Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	wiosna 1940 Charków, USRR, ZSRR
Przebieg służby
Lata służby	1914–1940
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Wojsko Polskie
Formacja	I Korpus Polski
Jednostki	1 Pułk Artylerii Lekkiej Legionów 14 Wielkopolski Pułk Artylerii Lekkiej 25 Pułk Artylerii Lekkiej 7 Pułk Artylerii Ciężkiej Oddział III Sztabu Generalnego 3 Pułk Artylerii Polowej Legionów 3 Dywizja Piechoty Legionów 4 Pułk Artylerii Lekkiej
Stanowiska	dowódca baterii artylerii dowódca dywizjonu artylerii kierownik referatu zastępca dowódcy pułku szef sztabu dywizji dowódca pułku artylerii rejonowy inspektor koni
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Karol January Stanisław Hauke h. Bosak (ur. 19 września 1888 w Warszawie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – pułkownik dyplomowany artylerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Pochodził z rodziny o długoletnich tradycjach militarnych i patriotycznych. Był praprawnukiem Fryderyka Karola Haukego, prawnukiem gen. Maurycego Hauke, wnukiem gen. Aleksandra Hauke, synem Zygmunta Hauke h. Bosak (1851–1912) i Zofii z Kosteckich h. Leszczyc (ur. 1857).

Ukończył gimnazjum klasyczne i zdał egzamin dojrzałości w Rydze. W latach 1908–1909 odbył jednoroczną ochotniczą służbę w armii rosyjskiej, którą ukończył w stopniu chorążego. W latach 1909–1914 studiował na Wydziale Inżynierii Lądowej na Politechnice Ryskiej. W trakcie studiów został przyjęty do korporacji akademickiej Arkonia.

Służba w Armii Rosyjskiej

W 1914 zmobilizowany do armii rosyjskiej, kolejno awansuje do stopnia podporucznika i porucznika. W 1917 brał udział w walkach w Prusach Wschodnich, na Suwalszczyźnie, Grodzieńszczyźnie i Wileńszczyźnie. We wrześniu 1917 na własna prośbę przeniesiony do I Korpusu Polskiego. W styczniu 1918 aresztowany przez bolszewików, osadzony w więzieniu, następnie internowany.

Służba w Wojsku Polskim

15 stycznia 1919 zgłosił się do Wojska Polskiego i został skierowany do Szkoły Podchorążych w Rembertowie. Następnie pełnił służbę w 1 pułku artylerii polowej Legionów jako dowódca baterii. W tym czasie awansował do stopnia kapitana. W lipcu 1919 w Biedrusku przystąpił do organizacji III dywizjonu 3 pułku artylerii polowej Wielkopolskiej (w styczniu 1920 przemianowanego na 14 Wielkopolski pułk artylerii polowej), którego był pierwszym dowódcą. 5 września 1919 wraz z dowodzonym przez siebie pododdziałem przybył do Bobrujska, a później do Głębokiego. 19 września 1919 rozpoczął marsz na Połock rozpoczynając walki na froncie litewsko-białoruskim. W walkach pod Jakimorką 17 marca 1920 odznaczył się męstwem, odwagą i rozwagą. W największym ogniu kulomiotów i karabinów posuwał się w linii piechoty, obserwując i kierując ogień swoich baterii, przez co dał największe atuty strzelcom. W najkrytyczniejszym położeniu swą energią i spokojem wywierał wielki wpływ na otoczenie. Swym przykładem osobistym, odwagą i brawurą przyczynił się do zwycięstwa. 19 września 1920 w folwarku Prużany odznaczony przez gen. Daniela Konarzewskiego Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.

W kwietniu 1921, po zakończeniu wojny, wcielony został wraz z całym dywizjonem do nowo powstałego 25 pułku artylerii polowej w Kaliszu. W następnym roku przeniesiony do 7 pułku artylerii ciężkiej, awansując do stopnia majora. W latach 1922–1924 był słuchaczem Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Z dniem 1 października 1924, po ukończeniu kursu i uzyskaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, przydzielony został do Oddziału III Sztabu Generalnego WP, na stanowisko kierownika referatu. W latach 1925–1926 był zastępcą dowódcy 3 pułku artylerii polowej Legionów. Z dniem 24 października 1926 przydzielony został do dowództwa 3 Dywizji Piechoty Legionów w Zamościu na stanowisko szefa sztabu. W 1927 wyznaczony został na stanowisko oficera sztabu Inspektoratu Armii gen. dyw. Aleksandra Osińskiego. W okresie od 23 kwietnia 1929 do 29 kwietnia 1934 dowodził 4 pułkiem artylerii polowej (1 stycznia 1932 przemianowanym na 4 pułk artylerii lekkiej). Od 1930 pełnił również obowiązki dowódcy garnizonu Inowrocław. Po przekazaniu obowiązków dowódcy pułku objął stanowisko Rejonowego Inspektora Koni w Bydgoszczy. Na tym stanowisku pozostawał do 1939 roku.

W trakcie kampanii wrześniowej po agresji ZSRR na Polskę wzięty do niewoli sowieckiej. Więziony w obozie w Starobielsk, a następnie zamordowany Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach, gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.

Jego symboliczny grób znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 10-3-5).

Grób rodziny Hauke na cmentarzu Powązkowskim

Rodzina

Karol Hauke był żonaty od 1929 z Marią von Kreisler z domu Sinicyn (ur. 1891) i miał z nią dwie córki, Marię (ur. 1930) i Jolantę (ur. 1931).

Brat Karola Aleksander (1880–1949), inżynier budownictwa, zamieszkały do 1939 przy al. Szucha w Warszawie nr 21, jest protoplastą dzisiejszych Hauków mieszkających od 60. lat XX wieku w Szwecji.

Awanse

• major – 3 maja 1922 zweryfikowany ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919
• podpułkownik – 31 marca 1924 ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 31. lokatą w korpusie oficerów artylerii
• pułkownik – 24 grudnia 1929 ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1930 i 7. lokatą w korpusie oficerów artylerii

Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 mianowany został, pośmiertnie, do stopnia generała brygady. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 111 (1922)
• Krzyż Walecznych (trzykrotnie)
• Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
• Złota Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej I stopnia
• Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (12 maja 1936)
• Odznaka Pamiątkowa I Korpusu Polskiego w Rosji
• Państwowa Odznaka Sportowa
• Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”)

Zobacz też

• awanse generalskie oficerów II Rzeczypospolitej Polskiej z 2007
• jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• obozy NKWD dla jeńców polskich
• ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie

Bibliografia

• Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
• Uziembło Stanisław, Zarys historii wojennej 14-go Pułku Artylerii Polowej Wielkopolskiej, Warszawa 1928.
• „Księga Pamiątkowa Arkonii 1879–1929”.
• Spis abonentów warszawskiej sieci telefonów Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej... na rok 1938/39, Warszawa 1939.
• Arkadiusz Janicki: Studenci polscy na Politechnice Ryskiej w latach 1862–1918. T. 2,. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2005. ISBN 83-7326-283-0. Brak numerów stron w książce
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
• „Kawalerowie Orderu Virtuti Militari zamordowani w Charkowie”.