Kapelusze myślowe
Kapelusze myślowe – dyskusyjna metoda nauczania zaproponowana przez Edwarda de Bono, której istotą jest uporządkowanie wypowiedzi uczestników dyskusji, co dokonuje się za pomocą włożenia na głowę kapelusza odpowiedniego koloru.
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Metoda z założenia ma być pomocna w twórczym rozwiązaniu jakiegoś problemu[1]. Podczas stosowania tej metody uczestnik dyskusji przed zabraniem głosu musi zastanowić się nad charakterem swojej wypowiedzi. W zależności od rodzaju wypowiedzi powinien on podczas wypowiadania się mieć na głowie założony kapelusz odpowiedniego koloru[2].
Zdaniem de Bono każdy człowiek, w zależności od własnej inteligencji emocjonalnej oraz sytuacji ma wykształcone preferencje myślowe ujawniane podczas swojej aktywności twórczej. Tego typu podejścia w myśleniu zależą często od umiejętności ich chwilowego aktywowania i dezaktywowania[3].
De Bono zaproponował sześć kolorów kapeluszy, do których można przypisać sześć rodzajów wypowiedzi[4]:
- biały – kolor obiektywny. Uczestnik wypowiada się o faktach, prezentuje dane i liczby,
- czerwony – uczestnik mówi o swoich emocjach, wyraża emocjonalny punkt widzenia (obawy, radość, entuzjazm). Nie uzasadnia natomiast własnych emocji[1]
- żółty – uczestnik wskazuje zalety danej propozycji,
- czarny – uczestnik krytykuje jakieś aspekty danej propozycji,
- zielony – uczestnik podsuwa własne pomysły, uzupełnia,
- niebieski – uczestnik (prowadzący) porządkuje wypowiedzi, nadzoruje używanie kapeluszy.
Z uwagi na występowanie różnorakich sytuacji problemowych de Bono nie wskazał jednej kolejności, w jakiej należałoby zakładać kapelusze[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Krystyna Cichowska-Pieróg, Innowacyjne metody pracy w przedszkolu, „Zeszyty Nauczycielskie”, 1, Mielec: CKPiDN w Mielcu, październik 2004, s. 37, ISBN 83-88308-83-1.
- ↑ Zbigniew Barciński (red.): Vademecum katechety. Metody aktywizujące. Kraków-Lublin: Wydawnictwo M, 2006, s. 36. ISBN 978-83-7595-414-2.
- ↑ Grażyna Gruszczyńska-Malec, Grażyna Królik, Techniki kreatywnego myślenia, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, 2013, ISBN 978-83-7875-063-5, OCLC 840281077 [dostęp 2020-12-24].
- ↑ Zbigniew Barciński (red.): Vademecum katechety. Metody aktywizujące. Kraków-Lublin: Wydawnictwo M, 2006, s. 36–37. ISBN 978-83-7595-414-2.
- ↑ Krystyna Cichowska-Pieróg, Innowacyjne metody pracy w przedszkolu, „Zeszyty Nauczycielskie”, 1, Mielec: CKPiDN w Mielcu, październik 2004, s. 38, ISBN 83-88308-83-1.