Kamienica Judy Salomonowicza przy ul. Zielonej 25 w Łodzi
 Kamienica w październiku 2024 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Zielona 25 |
| Typ budynku |
kamienica |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Kondygnacje |
5 |
| Rozpoczęcie budowy |
1936 |
| Ukończenie budowy |
1938 |
| Pierwszy właściciel | |
Położenie na mapie Łodzi  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
 51°46′12,24″N 19°26′55,50″E/51,770067 19,448750
| |
Kamienica Judy Salomonowicza przy ul. Zielonej 25 w Łodzi – modernistyczna kamienica znajdująca się na rogu ul. Zielonej oraz ul. Gdańskiej w Łodzi.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Obiekt wzniesiono na niezabudowanym terenie należącym wcześniej do kompleksu fabrycznego Rudolfa Kellera, a następnie Emila Eiserta. Budowę rozpoczęto w maju 1936. Pierwotny projekt przewidywał wzniesienie obiektu trzy- i czteropiętrowego o dwóch ryzalitach frontowych i dwóch w elewacji tylnej. W czerwcu 1936 projekt zmieniono, proponując wzniesienie budynku pięciopiętrowego, z pojedynczym ryzalitem w elewacji tylnej. W 1938 został zmieniony pierwotny wygląd centralnej części elewacji frontowej. Projekt podpisał Henryk Lewinson[1].
Budynek wpisany jest do gminnej ewidencji zabytków miasta Łodzi pod numerem 2219[2].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Kamienica jest przykładem architektury stylu 1937 roku. Posiada złożony układ, na planie zbliżonym do litery L[3] z dwoma frontowymi ryzalitami od strony ul. Zielonej oraz pojedynczym ryzalitem od strony dziedzińca. Wjazd na posesję znajduje się od strony ul. Gdańskiej wzdłuż odsłoniętej północnej ściany szczytowej, natomiast wejście frontowe z cour d'honneur od strony ul. Zielonej[1].
Budynek posiada cztery piętra oraz piwnicę. Znajduje się w nim 38 osiem mieszkań dwu-, trzy- oraz czteropokojowych. Na poziomie parteru znajdują się trzy lokale użytkowe[3] z obszernymi witrynami w ryzalitach[1]. Większe mieszkania posiadały osobne wejścia dla służby. Natomiast jedna z dwóch klatek schodowych została zaaranżowana w formie oświetlonego od góry atrium, z biegami schodów i galerią usytuowaną wzdłuż ścian[3].
Dachy kamienicy posiadają niewielki kąt nachylenia połaci. Elewacja frontowa południowa (od strony ul. Zielonej), dwunastoosiowa o kompozycji symetrycznej. Fasadę podzielono na trzy części, z których skrajne stanowią czteroosiowe ryzality flankujące, również czteroosiową, część centralną. Osie części centralnej wyraźnie wyróżnione poprzez biegnące przez cztery kondygnacje, pseudowykusze założone na planie wycinka koła, z oknami typu porte-fenêtre, rozdzielone szerokimi, żłobkowanymi pilastrami. W skrajnych osiach ryzalitów umieszczono czterokondygnacyjne półokrągłe wykusze. Pozostałe osie wyznaczono czteroskrzydłowymi oknami[1].
Elewacja frontowa wschodnia (od strony ul. Gdańskiej) składa się z siedmiu osi. Powyżej parteru znajdują się trzy półokrągłe, czterokondygnacyjne wykusze rozmieszczone skrajnie i centralnie w ramach fasady. Pierwotnie fasady obłożono płytami ze sztucznego kamienia (imitacja czerwonego piaskowca), a parter do wysokości gzymsu kordonowego zdobiony był żłobieniami w tynku[1], które jednak zniszczono podczas termomodernizacji budynku[4].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Joanna Olenderek, Łódzki modernizm i inne nurty przedwojennego budownictwa, t. 2, Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2012, s. 108, ISBN 978-83-7729-088-0.
- ↑ ZARZĄDZENIE Nr 772/2023 PREZYDENTA MIASTA ŁODZI z dnia 06 kwietnia 2023 r. [online], bip.uml.lodz.pl, 6 kwietnia 2023 [dostęp 2024-09-30] (pol.).
- ↑ a b c Błażej Ciarkowski, Krzysztof Stefański, Modernizm w architekturze Łodzi XX wieku, Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2018, s. 107, ISBN 978-83-7729-440-6.
- ↑ Sandra Kmieciak, Tajemnice łódzkiego modernizmu. Najpiękniejsze budynki w Łodzi sprzed stu lat [online], lodz.wyborcza.pl, 2022 [dostęp 2024-09-30] (pol.).