Przejdź do zawartości

Kamień głodowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kamień głodowy w czeskim Děčínie

Kamień głodowy (niem. Hungerstein) – głaz ostrzegający przed zbliżającą się klęską głodu. Kamienie głodowe były umieszczane na terenach osadnictwa niemieckiego w Europie w okresie od XV do XIX stulecia.

Spora część kamieni powstała w latach 1816–1817, w związku z anomaliami klimatycznymi spowodowanymi wybuchem wulkanu Tambora[1].

Funkcja

[edytuj | edytuj kod]

Kamienie były kładzione w korycie rzeki w taki sposób, aby były widoczne jedynie w sytuacji znacznego spadku poziomu wody w rzece, wywołanego przez suszę. Widok kamienia miał ostrzegać okolicznych mieszkańców przed głodem, wywołanym suszą i związanym z nią pogorszeniem zbiorów. Służyły zatem jako rodzaj wodowskazu.

Wygląd

[edytuj | edytuj kod]

Kamienie były często oznaczane latami, w których dochodziło do suszy i głodu. Zdarzały się także inne dopiski: na kamieniu z czeskiego Děčína znalazła się np. inskrypcja Kiedy mnie widzisz, płacz (niem. Wenn du mich siehst, dann weine)[2].

Wybrane kamienie

[edytuj | edytuj kod]
Państwo Miejscowość Opis Zdjęcie
Czechy Děčín (na lewym brzegu Łaby) Najstarsze oznaczenie roku pochodzi z 1616 r. Na kamieniu znajduje także się niemiecka inskrypcja (z początku XX w.) o treści Wenn du micht siehst, dann weine (niem. Kiedy mnie widzisz, płacz) oraz czeska inskrypcja (prawdopodobnie z 1938 r.) o treści Neplač holka, nenaříkej, když je sucho, pole stříkej (cz. Nie płacz dziewczyno, nie denerwuj się, kiedy jest sucho, po prostu podlej swoje pole)[2][3].
Niemcy Bleckede (na Łabie) Na kamieniu znajduje się inskrypcja Geht dieser Stein unter, wird das Leben wieder bunter (niem. Gdy ten kamień zatonie, życie znów nabierze kolorów)[4].
Niemcy Schönebeck (muzeum) Kamień znajdował się w (obecnie zasypanym) basenie portowym Schönebeck (nad Łabą). Znajdują się na nim oznaczenia roku 1904 i 1921[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. German History in Global and Transnational Perspective, DOI10.1057/978-1-137-53063-9 [dostęp 2022-08-12] (ang.).
  2. a b Susza w Europie odsłoniła „kamienie głodowe” – ostrzeżenie przed ciężkimi czasami [online], Onet Podróże, 28 sierpnia 2018 [dostęp 2022-08-12] (pol.).
  3. Labe je 24 centimetrů pod hladinou sucha, odhalilo všechny hladové kameny [online], iDNES.cz, 25 lipca 2018 [dostęp 2022-08-12] (cz.).
  4. Elena Gulli, Rekordtief der Elbe erreicht [online], landeszeitung.de, 24 sierpnia 2018 [dostęp 2022-08-12] (niem.).
  5. Thoralf Winkler, Der Schönebecker Hungerstein [online], www.elbenau.de [dostęp 2022-08-12].