Kalendarium historii Republiki Środkowoafrykańskiej
Kalendarium historii Republiki Środkowoafrykańskiej – uporządkowany chronologicznie, począwszy od czasów najdawniejszych aż do współczesności, wykaz dat i wydarzeń z historii Republiki Środkowoafrykańskiej oraz jej krain historycznych.
Czasy sprzed niepodległości
[edytuj | edytuj kod]- XVI w. – migracje ludów Baja i Banda na terenach obecnej Republiki Środkowoafrykańskiej[1]
- 1904 – założono kolonię Ubangi-Szari[1]
- 1910 – kolonia Ubangi-Szari została włączona w skład Francuskiej Afryki Równikowej[1]
- 1911–1915 – zachodnia część obecnej Republiki Środkowoafrykańskiej została włączona w skład niemieckiego Kamerunu[1]
- 1928 – odbyła się rewolta Bajów[1]
- lata 30. XX w. – rozpoczęto wydobywanie diamentów oraz uprawę kawy i bawełny[1]
- 1944 – otrzymanie przez kolonię ograniczonej autonomii[1]
- 1949 – założenie w Ubangi-Szari Ruchu Rozwoju Społecznego Czarnej Afryki MESAN[1]
- 1 grudnia 1958 – w wyniku referendum powstała autonomiczna Republika Środkowoafrykańska w składzie Wspólnoty Francuskiej. Prezydentem został Barthélemy Boganda[1]
- 1959 – śmierć Bogandy, władzę objął David Dacko[1]
- 1959 – uchwalenie konstytucji[1]
- 13 sierpnia 1960 – Republika Środkowoafrykańska uzyskała niepodległość[1]
Pierwsze rządy Dacko
[edytuj | edytuj kod]- listopad 1962 – powołanie systemu jednopartyjnego[1]
- styczeń 1966 – Jean-Bédel Bokassa dokonał zamachu stanu i objął władzę w kraju[1]
Rządy Bokassy
[edytuj | edytuj kod]
- sierpień 1967 – Bokassa stanął na czele MESAN[1]
- 1972 – Bokassa otrzymał tytuł dożywotniego prezydenta[1]
- 1976 – doradcą Bokassy został Dacko[1]
- grudzień 1976 – Bokassa proklamował Cesarstwo Środkowoafrykańskie i mianował się cesarzem Bokassą I[1]
- 17–19 kwietnia 1979 – protesty uczniów i studentów, które zostały krwawo stłumione[1]
- 1979 – założono Środkowoafrykański Związek Demokratyczny[1]
- listopad 1979 – obalenie rządu Bokassy przez francuską armię. Władzę ponownie przejął David Dacko[1]
Drugie rządy Dacko
[edytuj | edytuj kod]- 1980–1981 – legalizacja większości partii politycznych[1]
- styczeń 1981 – przyjęto nową konstytucję[1]
- marzec 1981 – wybory parlamentarne[1]
- marzec 1981 – wybory parlamentarne[1]
- listopad 1981 – zamach stanu, władzę objął Wojskowy Komitet Odnowy Narodowej z gen. André Kolingbą na czele. Zawieszono konstytucję, rozwiązano parlament i zakazano działalności partii politycznych[1]
Rządy Kolingby
[edytuj | edytuj kod]- 1986 – wprowadzono nową konstytucję legalizującą system jednopartyjny[1]
- 1987 – założono Środkowoafrykańskie Zrzeszenie Demokratyczne[1]
- 1991 – przywrócono system wielopartyjny i urząd premiera[1]
Rządy Patassé
[edytuj | edytuj kod]
- 1993 – wybory prezydenckie i parlamentarne, premierem został Ange-Félix Patassé[1]
- styczeń 1995 – wprowadzono nową konstytucję[1]
- 1996 – pierwszy bunt armii[1]
- 1997 – drugi bunt armii[1]
- 1998 – powołanie przez Radę Bezpieczeństwa ONZ sił międzynarodowych w celu przywrócenia stabilności wewnętrznej w państwie[1]
- grudzień 1998 – wybory parlamentarne[1]
- 2000 – zakończono misję ONZ[1]
- grudzień 2000 – demonstrację antyrządowe wywołane brakiem wypłat w sektorze publicznym[1]
- 2001 – przeprowadzono przez Kolingbę nieudanego zamachu stanu[1]
- 2001 – przeprowadzono kolejną próbę zamachu stanu, Patassé otrzymuje wsparcie od Libii i Konga[1]
- 15 marca 2003 – przeprowadzono udany zamach stanu podczas nieobecności Patasségo w państwie[1]
Rządy Bozizé
[edytuj | edytuj kod]
- 2003 – François Bozizé objął władzę w kraju[1]
- kwiecień 2003 – utworzono Tymczasową Radę Narodową, która do czasu wyborów do nowego parlamentu objęła władzę w kraju oraz misję przygotowania nowej konstytucji[1]
- październik 2003 – Bozizé rozpoczął rozmowy pokojowe w celu wyeliminowania rebelii i buntów w państwie[1]
- grudzień 2004 – przyjęto nową konstytucję[1]
- marze 2005 – wybory prezydenckie, do drugiej tury doszli ówczesny prezydent Bozizé oraz Martin Ziguélé[1]
- maj 2005 – François Bozizé wygrał wybory prezydenckie[1]
Historia najnowsza
[edytuj | edytuj kod]
- 2012 – muzułmańscy rebelianci z ruchu Seleka przy wsparciu najemników z Czadu i Sudanu oraz zbiegłych więźniów rozpoczęli antyrządową ofensywę[2]
- marzec 2013 – obalenie rządu Bozizé, przejęcie władzy przez Michela Djotodie[3]
- grudzień 2013 – w wyniku walk w okolicach Bangi zginęło prawie tysiąc osób[3]
- grudzień 2013-czerwiec 2014 – grupa czternastu francuskich żołnierzy znajdujących się w Republice Środkowoafrykańskiej dokonała serii przestępstw seksualnych na dzieciach[4].
- 12–13 października 2014 – porwano księdza Mateusza Dziedzica przez Front Demokratyczny. Porywacze w zamian za wypuszczenie kapłana zażądali wypuszczenia z więzienia przywódcy rebeliantów[5].
- 26 listopada 2014 – uwolnienie księdza Mateusza Dziedzica[6]
- 28 listopada 2014 – wypuszczono z więzienia lidera Frontu Demokratycznego[6]
- 19 stycznia 2015 – w Republice Środkowoafrykańskiej porwano francuską przedstawicielkę katolickiej organizacji charytatywnej. Porywacze w zamian za uwolnienie żądali zwolnienia z więzienia Rodrigue Ngaibona[7]
- 23 stycznia 2015 – uwolnienie francuskiej przedstawicielki katolickiej organizacji charytatywnej przez milicję chrześcijańską[7]
- 5 maja 2015 – UNICEF wraz ze zbrojnymi grupami działającymi w RŚA porozumiała się w sprawie uwolnienia dzieci walczących w szeregach rebeliantów[8]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at Republika Środkowoafrykańska. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2015-08-22].
- ↑ Robert Stefaniecki: Koszmar Środkowej Afryki. ONZ chce wysłać "błękitne hełmy". wyborcza.pl, 2013-12-02. [dostęp 2015-08-22]. (pol.).
- ↑ a b RŚA: kraj, który jest naznaczony przemocą. polskieradio.pl, 2014-10-15. [dostęp 2015-08-22]. (pol.).
- ↑ Prezydent Francji: żołnierze wykorzystujący dzieci zostaną surowo ukarani. polskieradio.pl, 2015-04-30. [dostęp 2015-08-22]. (pol.).
- ↑ Porwanie polskiego księdza. "To sprawa polityczna, nie chodzi o pieniądze". polskieradio.pl, 2014-10-16. [dostęp 2015-08-22]. (pol.).
- ↑ a b Spełniono żądania porywaczy polskiego misjonarza? Lider rebeliantów w RŚA zwolniony z więzienia. polskieradio.pl, 2014-11-28. [dostęp 2015-08-22]. (pol.).
- ↑ a b Francuska zakładniczka uwolniona. Porwana przez chrześcijan. polskieradio, 2015-01-23. [dostęp 2015-08-22]. (pol.).
- ↑ UNICEF: dzieci nie będą już walczyć w Republice Środkowoafrykańskiej. polskieradio, 2015-05-05. [dostęp 2015-08-22]. (pol.).
