Przejdź do zawartości

Kalandra dwuplamista

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kalandra dwuplamista
Melanocorypha bimaculata[1]
(Ménétries, 1832)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

skowronki

Rodzaj

Melanocorypha

Gatunek

kalandra dwuplamista

Synonimy
  • Alauda bimaculata Ménétriés, 1832[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

     w sezonie lęgowym

     występuje przez cały rok

     zimowiska

Kalandra dwuplamista[4] (Melanocorypha bimaculata) – gatunek małego ptaka z rodziny skowronków (Alaudidae). Zamieszkuje Bliski Wschód i Azję Środkową, zimuje na południe od zasięgu letniego. W 2022 roku po raz stwierdzony w Polsce. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Jest to gatunek monotypowy[2][5]. Opisano podgatunki rufescens (Azja Mniejsza) i torquata (wschodni Iran i Afganistan), ale nie są one obecnie uznawane jako zbyt mało odróżniające się od reszty populacji[2].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 16–18 cm[6]. Upierzenie brązowoszare, jaśniejszy brzuch z ciemną plamą na piersi; masywny dziób[6]. Z wyglądu przypomina kalandrę szarą[6].

Zasięg występowania

[edytuj | edytuj kod]

W sezonie lęgowym występuje od zachodnio-środkowej Turcji na wschód do Armenii, południowego Azerbejdżanu oraz zachodniego i południowego Iranu, ponadto na wschód od Morza Kaspijskiego do południowo-wschodniego Kazachstanu, Kirgistanu, północno-wschodniego Iranu i północnego Afganistanu; izolowane populacje w Libanie, północnym Izraelu, południowej Syrii i północnym Iraku[2]. Zimuje w północno-wschodniej Afryce, północnej części Półwyspu Arabskiego oraz w południowej części Azji Środkowej i dalej na południowy wschód do północno-zachodnich Indii[2][3].

W Polsce po raz pierwszy zaobserwowano go 10 lutego 2022 roku w Przychojcu w woj. podkarpackim[7]; Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego zaakceptowała to stwierdzenie i wciągnęła kalandrę dwuplamistą na Listę awifauny krajowej[8][9].

Biotop

[edytuj | edytuj kod]

Zamieszkuje suche, kamieniste półpustynne równiny oraz stoki gór (spotykany także na polach, zwykle na większej wysokości)[6].

Rozród

[edytuj | edytuj kod]
Jajo z kolekcji muzealnej

Sezon lęgowy trwa od końca marca/początku kwietnia do połowy sierpnia. Czasami w sezonie wyprowadza drugi lęg. Gniazdo jest umieszczone w zagłębieniu w ziemi, zwykle osłonięte kępą roślinności lub niewielkim krzewem. Stanowi je luźno zbudowana miseczka z trawy i korzonków, z drobniejszego materiału wewnątrz niż na zewnątrz, a w zewnętrznych ściankach mogą się znajdować kawałki papieru, szmat czy nawet zaschniętego łajna. Budową gniazda zajmuje się wyłącznie samica. W zniesieniu 3–6 jaj, zwykle 4 lub 5. Wysiaduje tylko samica, a okres inkubacji podawany jest różnie – 12–13 lub 14–15 dni. Młode opuszczają gniazdo po 9–12 dniach, ale zdolność do lotu uzyskują w wieku około 15–16 dni; rodzice karmią je do około 30 dni od wyklucia[10].

Status

[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje kalandrę dwuplamistą za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku[3]. Liczebność światowej populacji, wstępnie obliczona w oparciu o szacunki organizacji BirdLife International z 2015 roku, mieści się w przedziale 10–21 milionów dorosłych osobników. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku BirdLife International ocenia trend liczebności populacji jako prawdopodobnie stabilny[3].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Melanocorypha bimaculata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d e Bimaculated Lark (Melanocorypha bimaculata). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2021-06-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-18)]. (ang.).
  3. a b c d Melanocorypha bimaculata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Alaudidae Vigors, 1825 - skowronki - Larks (wersja: 2020-11-17). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-06-13].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Nicators, Bearded Reedling, larks. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-06-13]. (ang.).
  6. a b c d Lars Svensson, Przewodnik Collinsa. Ptaki, Bielsko-Biała: MULTICO, 2021, s. 254, ISBN 978-83-7763-530-8 (pol.).
  7. wynik wyszukiwania: kalandra dwuplamista. [w:] Clanga.com [on-line]. [dostęp 2023-02-06]. (pol.).
  8. Orzeczenia wydane w roku 2022. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej PTZool. [dostęp 2023-02-06].
  9. Lista awifauny krajowej. Gatunki ptaków stwierdzone w Polsce – stan z 31.12.2022. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej PTZool. [dostęp 2023-02-06].
  10. P. Alström: Bimaculated Lark (Melanocorypha bimaculata), version 1.0. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2023-02-06]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]