Julian Aleksandrowicz

Julian Aleksandrowicz
Doktor Twardy
Data i miejsce urodzenia	20 sierpnia 1908 ; Kraków
Data i miejsce śmierci	18 października 1988 ; Kraków
Przyczyna śmierci	choroba nowotworowa
Miejsce spoczynku	Cmentarz Wojskowy w Krakowie
Zawód, zajęcie	lekarz
Tytuł naukowy	profesor n. med.
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
Stanowisko	kierownik Kliniki Hematologii AM; w Krakowie
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Julian Aleksandrowicz, ps. „Doktor Twardy” (ur. 20 sierpnia 1908 w Krakowie, zm. 18 października 1988 tamże)^[1] – polski lekarz internista, profesor nauk medycznych, filozof medycyny i hematolog.

Życiorys

Pochodził z żydowskiej rodziny Józefa (kupca) i Zofii ze Schneidów. Ukończył w 1926 VI Gimnazjum im. T. Kościuszki, w 1933 studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1934 ukończył również Studium Wychowania Fizycznego UJ i obronił pracę doktorską dotyczącą badań szpiku kostnego. W latach 1933–1939 był wolontariuszem i asystentem w Szpitalu św. Łazarza w Krakowie, w I Oddziale u prof. Tadeusza Tempki. W 1937 opracował przyrząd do pobierania i konserwowania krwi^[2].

Zmobilizowany jako ppor. lekarz i przydzielony do 72 pułku piechoty walczył w kampanii wrześniowej. Po ucieczce z obozu jenieckiego, w styczniu 1940 wrócił do Krakowa^[2]. Był więziony w getcie krakowskim, z którego uciekł i został aktywnym członkiem Armii Krajowej, odznaczony później orderem Virtuti Militari i innymi medalami. W ucieczce z getta pomógł mu dr Jan Gołąb, a także dr Ludwik Żurowski, który znalazł mu schronienie z najbliższą rodziną w mieszkaniu profesora Andrzeja Stopki.

W 1945 założył w Krakowie ośrodek leczniczy dla powracających z obozów, w 1947 habilitował się na Wydziale Lekarskim UJ^[2]. W latach 1947–1949 był lekarzem uzdrowiskowym w Kudowie-Zdroju^{[potrzebny przypis]}. W 1951 otrzymał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego, w 1956 tytuł profesora zwyczajnego^[2]. Wieloletni kierownik Kliniki Hematologicznej Akademii Medycznej w Krakowie. W swoim mieszkaniu przy ul. Marii Curie-Skłodowskiej prowadził też praktykę prywatną.

Autor wielu książek, m.in.: Nie ma nieuleczalnie chorych, Sumienie ekologiczne, Wszechstronna nadzieja, Kuchnia i medycyna (wspólnie z Ireną Gumowską), Wiedza stwarza nadzieję (1975, tom 278 serii wydawniczej Omega) oraz ostatniej, którą napisał: U progu medycyny jutra (wspólnie z Harrym Dudą). Wspomnienia z okresu okupacji zawarł w wydanej w 1962 roku książce Kartki z dziennika doktora Twardego^[3]. Pisał także artykuły medyczne w „Przekroju”.

Był przyjacielem i lekarzem poetki Haliny Poświatowskiej. Pomógł jej w organizacji wyjazdu na operację serca do Ameryki^[4]. Bezinteresownie pomagał jej i wspierał w zmaganiach z chorobą.

Był mężem, Marii (1912–1991), ojcem Jerzego Aleksandrowicza^[5]^[6].

Zmarł w Krakowie w 1988, po długich zmaganiach z chorobą nowotworową. Został pochowany na cmentarzu wojskowym przy ul. Prandoty (PAS D-wsch-2)^[6].

Ordery i odznaczenia

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 13019^[7]
Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL”
Odznaka „Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu”

Źródło:^[2].

Nagrody

Państwowa Nagroda Naukowa III stopnia w dziedzinie nauk lekarskich za pierwsze polskie monograficzne opracowanie zagadnień z zakresu hematologii oraz wkład naukowy do walki z gruźlicą (29 lipca 1950)^[8]
Nagroda im. Księdza Idziego Radziszewskiego za rok 1985 przyznaną przez Towarzystwo Naukowe KUL (1986)^[9]
Nagroda Fundacji Alfreda Jurzykowskiego^[2]

Upamiętnienie

Został uhonorowany przez miasto Kraków ulicą „Doktora Twardego”.
Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 158 w Krakowie nosi imię: „Profesora Juliana Aleksandrowicza”.
Polskie Towarzystwo Magnezologiczne (PTMag) im. prof. Juliana Aleksandrowicza z siedzibą w Warszawie^[10].
Pod koniec lat 80. został wybity medal upamiętniający Juliana Aleksandrowicza o treści Nie odbieraj nadziei bliźniemu swemu umieszczonej na rewersie, zaprojektowany przez W. Kota^[11].

Przypisy

↑ ekologia.pl – Julian Aleksandrowicz (pol.) [dostęp 2011-11-04].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Aleksandrowicz Julian [online], encyklopediakrakowa.pl [dostęp 2024-08-26] .
↑ Kartki z dziennika doktora Twardego - Wydawnictwo Literackie [online], wydawnictwoliterackie.pl [dostęp 2023-01-29] (pol.).
↑ Anna Grużewska: Ja już nie wrócę (Halina Poświatowska). [dostęp 2010-02-16].
↑ Who is who w Polsce. Encyklopedia biograficzna z życiorysami znanych Polek i Polaków, Hübners blaues Who is Who, Zug 2007 (dodatek CD) – biogram Jerzego Aleksandrowicza.
↑ ^a ^b Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], www.zck-krakow.pl [dostęp 2024-08-26] .
↑ ŁukomskiŁ. G. ŁukomskiŁ., PolakP. B. PolakP., SuchcitzS. A. SuchcitzS., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 374 .
↑ Przyznanie Państwowych Nagród Naukowych i Artystycznych. „Nowa Kultura”. Rok I, Nr 19, s. 2, 6 sierpnia 1950. Warszawa: Związek Literatów Polskich. [dostęp 2024-08-26].
↑ KUL – Uniwersytet – Nagroda im. Księdza Idziego Radziszewskiego [online], www.kul.pl [dostęp 2020-02-07] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-07] .
↑ Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. prof. Juliana Aleksandrowicza. [dostęp 2016-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-31)].
↑ Andrzej Romaniak: Medale, medaliony, plakiety. Katalog zbiorów. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2005, s. 102. ISBN 83-919305-8-0.

Bibliografia

ekologia.pl – Julian Aleksandrowicz

Linki zewnętrzne

[EPL-1] .pl – Julian Aleksandrowicz (pol.) [dostęp 2011-11-04].

[:0-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Aleksandrowicz Julian [online], encyklopediakrakowa.pl [dostęp 2024-08-26] .

[3] Kartki z dziennika doktora Twardego - Wydawnictwo Literackie [online], wydawnictwoliterackie.pl [dostęp 2023-01-29] (pol.).

[4] Anna Grużewska: Ja już nie wrócę (Halina Poświatowska). [dostęp 2010-02-16].

[who-5] Who is who w Polsce. Encyklopedia biograficzna z życiorysami znanych Polek i Polaków, Hübners blaues Who is Who, Zug 2007 (dodatek CD) – biogram Jerzego Aleksandrowicza.

[:1-6] Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], www.zck-krakow.pl [dostęp 2024-08-26] .

[7] ŁukomskiŁ. G. ŁukomskiŁ., PolakP. B. PolakP., SuchcitzS. A. SuchcitzS., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 374 .

[8] Przyznanie Państwowych Nagród Naukowych i Artystycznych. „Nowa Kultura”. Rok I, Nr 19, s. 2, 6 sierpnia 1950. Warszawa: Związek Literatów Polskich. [dostęp 2024-08-26].

[9] KUL – Uniwersytet – Nagroda im. Księdza Idziego Radziszewskiego [online], www.kul.pl [dostęp 2020-02-07] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-07] .

[10] Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. prof. Juliana Aleksandrowicza. [dostęp 2016-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-31)].

[11] Andrzej Romaniak: Medale, medaliony, plakiety. Katalog zbiorów. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2005, s. 102. ISBN 83-919305-8-0.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]