Przejdź do zawartości

Jarząb pośredni

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jarząb pośredni
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

różowce

Rodzina

różowate

Rodzaj

jarząb

Gatunek

jarząb pośredni

Nazwa systematyczna
Sorbus hybrida L.[3]
Sp. Pl. (ed. 2) 1:684 684 1762
Synonimy
  • Sorbus fennica (Kalm) Fr[3].
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Jarząb pośredni (Sorbus hybrida L.) – gatunek rośliny z rodziny różowatych (Rosidae). Naturalnie występuje na Półwyspie Skandynawskim i w niektórych krajach Europy (Francja, Hiszpania, Rumunia, Szwajcaria, Anglia, Dania), ponadto jest uprawiany w wielu innych krajach świata i gdzieniegdzie rozprzestrzenia się jako uciekinier z upraw[5]. Uważa się, że jest naturalnym mieszańcem jarząba szwedzkiego (S. intermedia) i pospolitego (S. aucuparia)[6][7]. Jarząb szwedzki z kolei jest utrwalonym mieszańcem jarząba pospolitego (S. aucuparia), mącznego (S. aria) i brekinii (S. torminalis)[8].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Nieduże drzewo lub krzew o szerokostożkowatej koronie[9].
Liście
Długość do 10 cm. W dolnej części pierzaste, w górnej pierzasto klapowane, o ząbkowanych brzegach. Jesienią przebarwiają się na czerwonobrązowo[9]. Podobne liście ma jarząb szwedzki, ale w dolnej części nie są pierzaste[10].
Kwiaty
Białe, o średnicy około 1 cm, zebrane w duże podbaldachy[9].
Owoc
Owoc pozorny, czerwony, okrągławy, o średnicy ok. 1 cm[9].

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]

W Polsce jest uprawiany, głównie w parkach, zieleni miejskiej, przy drogach i w ogrodach botanicznych. Najlepiej rośnie w pełnym słońcu, na żyznej i wilgotnej glebie. Często uprawiany jest kultywar ‘Gibbsi’ charakteryzujący się obfitym kwitnieniem i osiągający wysokość do 9 m[10].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-20] (ang.).
  3. a b The Plant List. [dostęp 2012-05-28].
  4. Sorbus hybrida, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2012-05-28].
  6. Donald Wyman. The mountain-ashes. „arnoldia. The Magazine of the Arnold Arboretum”. 29 (9), s. 61–68, 1969-09-12. ISSN 0004-2633. [dostęp 2021-09-17]. (ang.). 
  7. Sorbus hybrida L.. Naturhistoriska riksmuseet; Den Virtuella Floran. [dostęp 2021-09-17]. (szw.).
  8. Włodzimierz Seneta, Jakub Dolatowski: Dendrologia. Wyd. IV, 3 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 108–110. ISBN 978-83-01-15-369-4.
  9. a b c d Joachim Mayer, Heinz-Werner Schwegler: Wielki atlas drzew i krzewów. Oficyna Wyd. „Delta W-Z”. ISBN 978-83-7175-627-6.
  10. a b W. Kulesza: Klucz do oznaczania drzew i krzewów. Warszawa: PWRiL, 1955.