Janina Klatt
Data i miejsce urodzenia |
4 maja 1900 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
29 marca 1943 |
Zawód, zajęcie |
Janina Klatt (ur. 4 maja 1900 w Pobiedziskach, zm. 29 marca 1943 w KL Auschwitz) – polska nauczycielka i pedagog, działaczka konspiracyjna Polskiego Państwa Podziemnego na Górnym Śląsku.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jej rodzicami byli organista Piotr i Kazimiera Klatt (z Piszczygłowów). Rodzina przeniosła się do Dobrego Miasta, gdzie Janina ukończyła szkołę powszechną oraz szkołę średnią. W 1920 zdała maturę w Gimnazjum im. Dąbrówki w Poznaniu. Zaczęła studia na Wydziale Matematyczno – Przyrodniczym Uniwersytetu Poznańskiego. W 1926 uzyskała dyplom nauczyciela szkół średnich w zakresie chemii i fizyki.
W 1928 rozpoczęła pracę w Miejskim Gimnazjum Żeńskim w Katowicach (dziś budynek VIII Liceum Ogólnokształcącego w Katowicach[1]), gdzie uczyła fizyki i chemii. W roku szkolnym 1936/1937, dzięki jej zaangażowaniu powstały dwie pracownie chemiczne. To umożliwiło przeprowadzenie zajęć obrony przeciwgazowej i przeciwlotniczej. Działała w Lidze Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, Związku Obrony Kresów Zachodnich, Towarzystwie Polek, Przysposobieniu Wojskowym Kobiet oraz Związku Strzeleckim. Od 1929 do wybuchu II wojny światowej zaczęła prowadzić koło szkolne LOPP.[2]
Działalność podczas II wojny światowej
[edytuj | edytuj kod]W okresie okupacji jako Polka została zwolniona z pracy w gimnazjum. Pracowała jako pomoc laboratoryjna w aptece na rynku w Katowicach. W październiku 1939 włączyła się w akcję tajnego nauczania na Śląsku.[3] Nawiązała kontakt z dr Alojzym Targiem, działającym w Warszawie w Śląskim Biurze Szkolnym, będącym oddziałem Delegatury Rządu na Kraj, organizując jego komórkę w Katowicach. Działała również w Tajnej Organizacji Nauczycielskiej.
Dowiadując się o tragicznym losie więźniów w obozach koncentracyjnych, Janina Klatt zorganizowała liczne akcje pomocy. Zaangażowała się w pracę Wojskowej Służby Kobiet, której komendantką była harcmistrzyni Ada Korczyńska. Razem z harcerkami XVI drużyny im. Marii Skłodowskiej – Curie (z Miejskiego Gimnazjum Żeńskiego) cotygodniowo organizowała transport żywności, leków oraz ciepłej bielizny na tereny pracy pozaobozowej dla więźniów KL Auschwitz[4].
Udostępniała swoje mieszkanie żołnierzom podziemia. Wydana przez sąsiadów, 23 listopada 1942 została aresztowana i osadzona w więzieniu przy ul. Mikołowskiej w Katowicach. Tam była brutalnie przesłuchiwana. Po trzech miesiącach została przeniesiona do obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau, gdzie została rozstrzelana 29 marca 1943.
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]29 marca 2007, w 64. rocznicę jej śmierci odbyło się wmurowanie tablicy pamiątkowej w jednej z sal VIII Liceum Ogólnokształcącego w Katowicach.
W 115. rocznicę jej urodzin Rada Miasta Katowice nadała jej imię skwerowi przy ul. gen. Józefa Hallera w Katowicach na dzielnicy Burowiec[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Historia szkoły | VIII LO w Katowicach [online], 8lo.pl [dostęp 2016-03-27] .
- ↑ Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Pobiedziska [online], bppob.pl [dostęp 2016-03-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-15] .
- ↑ Związek Nauczycielstwa Polskiego – Bytom, Radzionków [online], bytom.znp.edu.pl [dostęp 2016-03-27] .
- ↑ a b Artur Maciaszczyk , Burowiec: Upamiętniono Janinę Klatt poprzez nadanie jej imienia skwerowi przy MDK [online], Infokatowice.pl [dostęp 2016-03-27] .
- Absolwenci Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Uniwersytetu Poznańskiego
- Członkowie Tajnej Organizacji Nauczycielskiej
- Działacze polskiego podziemia 1939–1945
- Ludzie urodzeni w Pobiedziskach
- Polscy nauczyciele
- Polscy pedagodzy
- Ofiary KL Auschwitz
- Więźniowie więzienia przy ul. Mikołowskiej w Katowicach (okupacja niemiecka)
- Żołnierze Wojskowej Służby Kobiet
- Urodzeni w 1900
- Zmarli w 1943